Om half acht 's morgens kwam de meid mij wekken. Ik had gansch den nacht wakker gelegen en was met het krieken van den dag eindelijk ingesluimerd:

"Heel de straat staat vol soldaten," zei ze.

"Waarom hebt ge mij niet eerder opgeroepen?"

"Ik heb eten gegeven aan vier. Ze krijgen eten overal."

Toen ik aan den drempel ging, zag ik er aan alle deuren gretig bijtend in boterhammen en wat ze anders kregen. Een tweetal waren nog niet voorzien; ze stonden te wachten op het voetpad aan den overkant.

Ik wonk ze bij: "Vanwaar zijt gij?" "Wallons," was het antwoord.

"Hebt ge honger?"

"Ja."

"Komt binnen."

Ze zaten in de gang op de bank; een groote, sterke kerel van een jaar of vijf en dertig oud, een veel jongere, fijn van aangezicht met schranderen blik.

En de groote berichtte: "Wij zijn met duizend aangekomen gisteren avond, allen vrijwilligers; vijftienhonderd uit onze streek hebben zich aangegeven; niemand verwachtte ons te Gent. Er was geen eten gereed. Wij hebben geslapen in 't Feestpaleis. Wij zijn van Lessines. Geen werk meer, in 't vervolg geen eten ginder meer."

Die mannen klaagden niet. Geen enkele aanmerking op de ontbering hier.

"Vleesch is er niet in huis, maar brood en eieren: hoe wilt ge ze: zacht of hard gezoden?" [4]

Een bleeke glimlach verscheen op hun aangezicht: "O, om 't even, geef ze maar ruw."

In drie beten was elke boterham op; de eieren werden uitgezogen.

"Zijt ge getrouwd?"

"Ja."

"Kinderen?"

"Twee," toonde de groote met zijn vingeren aan.

"Drie," zei de kleine, fijne, jonge. Hij voegde er nog een heele uitlegging bij, maar zijn mengsel van waalsch en fransch verstond ik niet.

"Wij lagen tusschen Leuven en Diest; op eens kwam het bevel, dat we weg moesten," zei de groote.

"Wat komt ge hier doen?"

"Wij weten 't niet."

Ze waren opgestaan, ze dankten. Ik reikte hun de hand. Ze drukten die beurtelings; dien handdruk voel ik nog: de palm was hard als de kasseien, die ze uit de steengroeven van Lessen (Lessines) doen ontspringen en die voor onze bestratingen dienstdoen.

Het moest heel onlangs zijn, dat die mannen gewerkt hadden voor hun brood en het brood van hun huisgezin.