DE SIKKEL, Karel Oomsstraat, 51
ANTWERPEN, 7 April 1922
Waarde Heer Styn Streuvels,
Ik heb sedert eenige tijd naast mijn uitgeverij een zaak in wetenschappelijke cinematographie opgezet en ben nu zoo vrij u een dienst te verzoeken.[1]
Mijn vennoot, de heer [H.] Creutz, maakt a[an]s[taande] week een omreis door Oost- en Westvlaanderen om enkele personen te bezoeken die inlichtingen gevraagd hebben over onze toestellen en films. Van een vriend uit Roeselare vernam ik dat u geïnteresseerd is in een kinema-zaal te Kortrijk, die "De Lantaarn" heet.[2] Hoogst waarschijnlijk is er bij de filmen, die wij in magazijn hebben en waarvan wij het monopool voor België hebben gekocht, heel wat dat dienen kan voor uw kinema, die wel geen gewone kinema zal zijn. Wij hebben o[nder andere] prachtige sprookjesfilmen, die werkelijk artistiek zijn uitgevoerd. De vraag is nu, of u ons het adres zou willen opgeven waar we te Kortrijk voor deze zaak moeten zijn.[3]
De heer Creutz zal zoo vrij zijn u in Ingoyghem te komen opzoeken. Hij zal zijn opname-apparaat bijhebben en bij geschikt weer zou hij u willen vragen om uw kinematographisch portret te mogen opnemen. Dezelfde toelating zou hij graag willen bekomen van Hugo Verriest.
Vermoedelijk kan hij Dinsdag in Roeselare zijn.
Ik heb nog een tweede vraag tot u te richten. Misschien is u bekend dat ik sedert Nieuwjaar "De Bibliotheekgids" uitgeef.[4] Met dezelfde post zend ik u een proefnummer. Het zou ons zeer verheugen, indien u voor De Bibliotheekgids eens een kleine bijdrage zou willen schrijven, [2]iets over boeken of over lektuur in het algemeen. Ik kan een honorarium betalen van 10 fr[ank] de bladzijde.[5]
Een oude vraag herhaal ik hierbij nog eens meteen: Of u niets liggen hebt om door de Sikkel te laten uitgeven. Wie weet, misschien het prachtige "Prutske" dat in het laatste nummer van de Stem gestaan heeft,[6] en dan als prachtuitgave, geïllustreerd, op een paar honderd exemplaren?[7] Over de voorwaarden zouden we het zeker eens worden.
Bij voorbaat dankend voor een en ander blijf ik met beste groeten
Hoogachtend,
(handtekening Eugène De Bock)
ANTWERPEN
7.IV.1922
De Heer Styn Streuvels,
"Lijsternest",
INGOYGHEM.
Oost-Vlaanderen
"Lijsternest",
INGOYGHEM.
Oost-Vlaanderen
Annotations
[1]
Over dat 'kinema-avontuur' zou De Bock later in zijn mémoires schrijven:
Ik meen goed te doen met het oog op de scholen een pedagogische en wetenschappelijke filmonderneming aan mijn zaak toe te voegen. Ik verkrijg de vertegenwoordiging van de wetenschappelijke films van de UFA in Berlijn maar het is blijkbaar nog niets voor ons onderwijs. Mijn opvolger zou dat wel reeds klaar gekregen hebben; de enige aangename herinnering blijft het zelf filmen in hun omgeving van Felix Timmermans, Stijn Streuvels en Hugo Verriest, welke documenten ik later naar het Archief en Museum van het Vlaams Kultuurleven heb gedragen. E. De Bock, Een uitgever herinnert zich, p. 45 Als publiciteit voor deze 'zaak in wetenschappelijke cinematographie' stak De Bock bij zijn brief aan Streuvels een 'ASTRA'-brochure ('School- en Huis-cinematographie. Toestellen - films - lichtbeelden. Van Schoonbekestraat - 147 Antwerpen')
[2]
'De Lantaarn' of 'Gouden Lanteern' was een bioscoop die in 1921 werd opgericht in de Kortrijkse Jan Persijnstraat (nr. 6), naar de plannen van architect Richard Acke. Het was het eerste gebouw in Kortrijk met overspanning van gewapend beton. In de zaal, die plaats bood aan 700 toeschouwers, werden de eerste klankfilms in Kortrijk gedraaid. Op 01.02.1979 werd de naam herdoopt in 'Kinema Orly', na een grondige vernieuwing op 04.12.1980 heropend als (huidige) 'Limelight'. E. Van Hoonacker en P. Boxy, Duizend Kortrijkse Straten, p. 212
[3]
Cf. antwoord van Streuvels op 8 april 1922: De Bock moest hiervoor bij R. Acke, J. Delbaere of E. Viérin zijn.
[4]
De Bibliotheekgids is het orgaan van de Vereniging van Vlaamse Bibliothecarissen, waarvan de stadsbibliothecaris Lode Baekelmans en zijn opvolger Schmook de drijfkrachten waren. Dit tijdschrift was aanvankelijk algemeen literair-kritisch georiënteerd (en De Bock droeg er aanvankelijk ook de redactie van) maar evolueerde meer en meer tot een vakblad voor bibliothecarissen. Aan dit tijdschrift werkten o.a. mee: Albert Verwey, Hilde Telschow, prof. Geyl, P.N. Van Eyck en de Gentse bibliothecaris Apers. E. De Bock, Een uitgever herinnert zich, p. 42
[5]
De Bock herhaalt deze vraag nog meerdere malen: cf. brieven van 4 juli 1923 en 8 december 1923.
Vroeger gebruikte men niet het royalty-systeem zoals dat tegenwoordig haast overal gebruikelijk is en waarbij de auteur deelt in de exploitatie-opbrengst van een boek via een vast bedrag of percentage per exemplaar door de uitgever verkocht, maar men hanteerde het systeem van honorering, waarbij men een vast bedrag betaalde per bladzijde (of editie), waardoor alle risico's die verbonden waren met het op de markt brengen van een tijdschrift of boek bij de uitgever kwamen te liggen. A. Dhaens, De auteur Stijn Streuvels in de periode 1900-1919, p. 29
[6]
De Stem is een Nederlands letterkundig tijdschrift, verschenen tussen 1921 en 1942. De oprichters, Just Havelaar en Dirk Coster, representeerden een vrijzinnig en democratisch humanisme, dat zich op geen enkele keuze wilde vastleggen. GWP, deel 21, p. 599
Cf. verder de brief van Streuvels aan De Bock van 15 juli 1922.
[7]
Cf. verder de brieven van Streuvels aan De Bock van 8 april, 15 juli, 28 juli en 8 augustus 1922. Een uitgave van Prutske, het boek van Streuvels over zijn dochtertje Dina, gaat in extremis aan De Sikkel voorbij. Prutske verscheen in 1922 dan ook bij de Amsterdamse uitgeverij Veen, nadat fragmenten ervan in Hollandse en Vlaamse tijdschriften een plaats hadden gekregen.
[8]
W. Ogier, De gulsigheydt. Herdrukt, ingeleid en aangeteekend door Willem Van Eeghem en versierd met houtsneden door Henri Van Straten. Antwerpen, De Sikkel, 1921. Van dit werk verschenen 800 genummerde exemplaren in de reeks van de Seven Sinjoren.
