Boon, Arthur (° Blaasveld, 1883-04-07 - ✝ Jette, 1938-01-03)

Vlaams filoloog, priester.

Volgde de humaniora aan het Klein Seminarie van Mechelen, waar hij op 22-jarige leeftijd tot priester gewijd werd. Daarna studeerde Boon te Leuven Germaanse filologie onder meer bij Carolus Lecoutere, die hij in 1921, na het weren van Jules Persyn, onvoorbereid moest opvolgen voor de neerlandistiek. Voordien had Boon eerst als leraar op het Mechelse Sint-Romboutscollege een Vlaamse studentenbond gesticht en geleid, daarna als oorlogsvrijwilliger met andere aalmoezeniers aan soldaten de kans geboden humaniora-examen af te leggen in de taal van hun keuze. In 1925 luidde de vervanging van de na een langdurige ziekte overleden Emiel Vliebergh door Boon de bloeiperiode van het Davidsfonds in. Hij nam er een jonge secretaris, Eduard Amter, over. Diens werkkracht kwam de voorzitter, zeer snel getekend door een hartkwaal, erg gelegen. Onder het beleid van de tandem Boon-Amter beleefde het Davidsfonds een sterke groei van zowel het ledenaantal als de activiteiten. De vereniging werd opengesteld voor nationalisten, ondanks de toenemende spanningen met de katholieke partij. Tegelijkertijd hielp hij nationalistische uitwassen in het Leuvense studentenmilieu te bestrijden. Maar binnen het Fonds moesten alle Vlaamsgezinde gelovigen elkaar buiten en boven de partijpolitiek kunnen vinden. Zijn aandeel in de start van de Katholieke Vlaamsche Radio-Omroep (1927) en het Nationaal Instituut voor Radio-omroep, dat hem in zijn dagelijks bestuur opnam (1931), droeg, samen met zijn aanstelling in 1930 als lid van de Hoge Raad voor Volksopleiding, verder tot Boons aanzien bij.

Fromentin, Eugène (° La Rochelle, 1820-10-24 - ✝ St.-Maurice, 1876-08-26)

Frans schrijver en schilder.

Fromentin studeerde rechten, aarzelde lang tussen schrijven en schilderen en koos ten slotte voor het laatste. Hij schreef één roman: Dominique, een gevoelig meesterwerk uit de periode der romantiek. Hij maakte verschillende reizen in Noord-Afrika, waarover hij frisse, spontane boeken schreef. Ook een groot deel van zijn picturaal oeuvre geeft scènes uit dit gebied weer. Een korte reis naar België en Nederland samen met de intense studie van de 17de-eeuwse Nederlandse meesters die hij tijdens zijn leertijd bij Cabat in Parijs had gemaakt in het Louvre, vormden de grondslag van zijn nog steeds waardevolle kunsthistorische studie Les maîtres d'autrefois.

Goossens, Korneel (° Mechelen, 1900-11-30 - ✝ Borgerhout, 1971-11-27)

Uitgever.

Studeerde aan het Sint-Romboutscollege in Mechelen. In 1926 stichtte Goossens de uitgeverij Kompas, waarvan hij tot 1936 afgevaardigd beheerder was. Door het uitgeven van Nederlandstalige werken wilde hij bijdragen tot de 'geestelijke' emancipatie van het Vlaamse volk. In dit kader moet ook de uitgave van de goedkope Feniksreeks en de vulgariserende Wetenschappelijke Bibliotheek worden gezien. Goossens werd echter door zijn (Nederlandse)

medeaandeelhouders bedankt toen dit laatste initiatief en de uitgave van een reeks monografieën onder de titel Vragen van onze tijd niet succesvol bleken te zijn. In 1926 debuteerde Goossens met de novelle Mastelijntjes opstand. Zijn eerste literaire werken werden gekenmerkt door een folkloristische inslag. In de oorlogsjaren studeerde hij aan het Kunsthistorisch Instituut van de Rijkuniversiteit Gent. In zijn latere werk was het kunsthistorische aspect dan ook merkbaar aanwezig. Na de Tweede Wereldoorlog ging Goossens zich meer toeleggen op het onderzoek van de schilderkunst, onder meer met een studie over David Vinckenboon (1954) en televisiescenario's over Vlaamse schilders.

Lateur, Frank (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Streuvels, Stijn (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Brand, Paul (° 1885 - ✝ 1968)

Oprichter van de gelijknamige uitgeverij te Bussum.

Op 17 augustus 1911 richtte Paulus Albertus Maria Brand te Bussum deze uitgeverij op. Deze deed een groot aantal liturgische uitgaven het licht zien en werd in 1915 benoemd tot uitgever van de H. Stoel. Ook ijverde hij voor een vernieuwing in de katholieke romankunst (Coolen, Albert Kuyle, Van Duinkerken), bezorgde uitgaven van de mystieken en kan als baanbreker in de katholieke uitgeverij worden beschouwd. In 1946 kwam Paul Brand Jr., die de progressieve lijn van zijn vader voortzette, als firmant in het bedrijf dat in 1968 werd opgenomen in een fusie met de uitgeverijen De Boer, De Haan, Centen, Van Saane, Brusse en Kroonder, Van Dishoeck en Van Holkema en Warendorf in Unieboek N.V. te Bussum.

Het Kompas

Het Kompas is een Mechelse uitgeverij die in september 1929 werd opgericht door Korneel Goossens en in 1933 tot een naamloze vennootschap werd omgevormd. In 1936 verhuisde de uitgeverij naar Antwerpen. Goossens debuteerde in de literatuur met proza in de trant van Timmermans en besloot in 1929 zich aan de literatuur te wijden door het stichten van een eigen uitgeverij en boekhandel. Het tweede en derde boek van Goossens waren verschenen bij de Amsterdamse uitgeverij De Spieghel, geleid door de dames Jantina Van Klooster en Jacoba Schregardus. Met hun hulp richtte Goossens in september 1929 de firma Goossens & Co op, die zich zou toeleggen op het importeren van boeken uit Nederland en op het uitgeven van eigen boeken, in samenwerking met uitgeverij De Spieghel, onder de imprint Het Kompas. De jonge firma kreeg de alleenvertegenwoordiging van de uitgeverijen De Spieghel, Van Loghum Slaterus en Nijgh & Van Ditmar. De uitgeverij werd in 1956 opgeheven.