Annotations

[1] Streuvels werd doctor honoris causa aan de universiteiten van Leuven, Münster en Pretoria.
[2] D.i. de brief van Stijn Streuvels aan Adolf Spemann van 2 juli 1941.
[3] Cf. brief van Adolf Spemann aan Stijn Streuvels van 19 juli 1941.
[4] De studio Babelsberg bij Potsdam is de oudste nog actieve filmstudio ter wereld, en de grootste van Euroa. Sinds 1912 werden hier invloedrijke films gemaakt zoals Metropolis en Der Blaue Engel. Tussen 1933 en 1945 werden ongeveer 1000 films geproduceerd, en werd de studio ingeschakeld in Goebbels propagandamachine. Dit resulteerde in films als Leni Riefenstahls 'Triumph des Willens' en de antisemitische propagandafilm 'Jud Suss'. http://en.wikipedia.org/wiki/Babelsberg_Studio
[5] In de zomer van 1941 had Streuvels een contract afgesloten met het Berlijnse filmhuis Terra-Filme voor de Duitse verfilming van De vlaschaard. De regisseur Boleslaw Barlog had op dat moment al enkele films gedraaid voor deze Duitse filmmaatschappij. Terra was een van de belangrijkste en meest correcte Duitse filmhuizen. In 1942 werd Terra door UFA (Universum Film Aktiengesellschaft) opgeslorpt en was bij het draaien van Wenn die Sonne wieder scheint (de Duitse verfilmde versie van De Vlaschaard) duidelijk afhankelijk van het naziconcern UFA. Alf Teichs was de nieuwe Terrachef na de fusie met UFA.
Van juli tot september 1942 was de regisseur Boleslaw Barlog met zijn hele ploeg in West-Vlaanderen neergestreken om er te komen filmen. Hij hield zich vrij nauwkeurig aan Streuvels' verhaal, maar hij zorgde voor een optimistisch slot. Hij koos zijn auteurs onder de beste Duitse artiesten. Konrad Beste, de auteur van boerenromans, stelde het draaiboek op en er werd ook een beroep gedaan op Carl Dietrich Carl, een gevestigd dramaturg. H. Speliers, Als een oude Germaanse eik, p. 451-455.
[6] Konrad Beste, Grummet: Roman. Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, 1928. Engelhorns Romanbibliothek, 1017/18.
[7] In zijn brief aan Streuvels van 28 oktober 1941 meldt Rotraut Spemann, de zoon van Adolf, dat de verlangde boeken naar het Lijsternest werden verstuurd.
[8] Het portret van Stijn Streuvels (hoofd) door O. Alpers wordt bewaard in het Letterenhuis (S 935/P). Formaat: 178 x 128 mm. Er bestaat van dit portret nog een tweede exemplaar als postkaart (formaat 148 x 105 mm).
[9] Kurt Kluge, Der Nonnenstein. Novellen. Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, s.d. [1936]. Inhoud: Der Nonnenstein (1934), Die drei Gelehrten (1932), Der Gobelin (1933).
[10] Titelbeschrijvingen: Herbert von Hoerner, Der grosse Baum. Erzählung. Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, [1938]. En: Herbert von Hoerner, Die Kutscherin des Zaren. Erzählung. Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, s.d. [1936].
Op 6 september 1941 meldt Stijn Streuvels dat Isa Lateur aan de vertaling van Der graue Reiter van Herbert von Hoerner bezig is voor uitgeverij Die Poorte.
[11] Op 4 augustus 1941 stuurt Adolf Spemann Streuvels een 'Brief' met vragen in verband met de Duitse vertaling van Het glorierijke licht.
[12] Op 2 juli 1941 dankte Stijn Streuvels Adolf Spemann voor het toesturen van het boek Die grosse Heimkehr van Karl Götz, dat hij in de Literarische Flugblätter aangekondigd had gezien.
Titelbeschrijving: Karl Götz, Die grosse Heimkehr. Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, 1941. Adolf Spemanns Sonderausgaben.
Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Adolf Spemann van 26 juli 1941.
[13] Hans August Vowinckel, Der Kampf im Forst. Erzählung. Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, 1940.

Register

Naam - persoon

Alpers, O.

Illustrator.

Beste, Konrad (° Wendeburg, 1890-04-15 - ✝ Stadtoldendorf, 1958-12-24)

Duits vertaler en schrijver van gedichten, hoorspelen en romans.

Evers, Ehrhard

Kluge, Kurt (° Leipzig, 1886-04-29 - ✝ Fort Eben-Emael (Lüttich), 1940-07-26)

Duits beeldhouwer en schrijver.

Lateur, Dina (° Ingooigem, 1916-02-24 - ✝ Gent, 2000-04-06)

Lerares.

Dina Lateur werd als derde kind (van de vier) uit het huwelijk van Stijn Streuvels met Alida Staelens geboren in het Lijsternest in Ingooigem. Door de Eerste Wereldoorlog was de bewegingsvrijheid van de mensen beperkt. Daardoor had Streuvels ruim de tijd om zich met zijn dochter bezig te houden. Maar Dina was ook een inspiratiebron voor Streuvels. Als 'Prutske' werd Dina onsterfelijk gemaakt in het gelijknamige boek van Streuvels. Dina Lateur was gehuwd met een leraar, Frank Demey en werkte zelf als lerares in Sint-Bavo in Gent.

Lateur, Isa (° Ingooigem, 1922-12-13)

Jongste dochter van Frank Lateur. Gehuwd met Hugo Baert.

Streuvels, Stijn (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Vowinckel, Hans-August (° Siegen, 1906-11-20 - ✝ Smolensk, 1941-07-24)

Duits schrijver van propagandistische heimatliteratuur.

Wäsche, Erwin

Von Hoerner, Herbert (° Ihlen, 1884-05-09 - ✝ Bautzen, 1946-09-26)

Lets schrijver en beeldend kunstenaar. Zijn literair werk bestond voornamelijk uit streek- en boerenromans. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vocht hij voor het Duitse leger in Stalingrad.

Naam - uitgever

Zuidhollandsche Uitgevers-Maatschappij

Titel - werken van Streuvels

Streuvels, Stijn, Der Flachsacker (1918). Vertaald door: Rüttgers, Severin. [roman]
Vertaling van: Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907).
Streuvels, Stijn, Der Flachsacker (1918). Vertaald door: Rüttgers, Severin.
Druk
  • Aus dem Flämischen übertragen durch Severin Rüttgers, Leipzig, Insel-Verlag, [1918], 310 + [II] p., 18,9 x 12,3 cm. Bibliothek der Romane (46).
Streuvels, Stijn, Die grosse Brücke (1938). Vertaald door: Jacobs, Karl. [roman]
Vertaling van:
Streuvels, Stijn, Die grosse Brücke (1938). Vertaald door: Jacobs, Karl.
Druk
  • Einzig berechtigte Übertragung von Karl Jacobs. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., August 1938, 270 + [II] p., 19,7 x 12,5 cm. Schutzumschlag von Fritz Busse. Einband von Ilse Schüle.
  • Einzig berechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Karl Jacobs. 6. - 10. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, September 1940, 270 + [II] p., 19,6 x 12,9 cm. Schutzumschlag von Fritz Busse. Einband von Ilse Schüle.
  • Einzig berechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Karl Jacobs. [Neue Auflage]. Stuttgart, Engelhorn, [1944], 270 p.
    Over deze in het Deutsches Bücherverzeichnis vermelde Neue Auflage, 1944, 270pp., kon de uitgeverij Engelhorn geen inlichtingen verstrekken. (Bibliografie van Stijn Streuvels, p. 107)
  • Übertragen von Karl Jacobs in: Ausgewählte Werke in zwei Bänden, II. 1945, p. 365-638; herdruk: 1948.
  • Übertragung von Dr. Karl Jacobs, Berlin und Darmstadt, Deutsche Buch-Gemeinschaft, 1954, 340 + [IV] p., 19,5 x 12,3 cm. Einbandentwurf: Hans Hermann Hagedorn. Lizenz-ausgabe mit Genehmigung des Engelhornsverlages Adolf Spemann, Stuttgart.
Streuvels, Stijn, Liebesspiel in Flandern, Roman (1936). Vertaald door: Valeton, Anna. [roman]
Vertaling van:
Streuvels, Stijn, Liebesspiel in Flandern, Roman (1936). Vertaald door: Valeton, Anna.
Druk
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Anna Valeton. 1. bis 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., Februar 1936, 255 + [I] p., 19,6 x 12,3 cm. Umschlag von Erika Hansen. Einband von Ilse Schüle.
    Inhoud:
    • Christnacht [o.t.: Joel], p. 7-50.
    • Mädchenliebe [o.t.: Maagdekensminne], p. 51-77.
    • Sommerliebchen [o.t.: Zomerlief], p. 77-119.
    • Wunderzeit [o.t.: De wondertijd], p. 119-156.
    • Im Getriebe des Lebens [o.t.: Het levensbedrijf], p. 156-215.
    • Im Liebesgarten [o.t.: In de wonnegaarde], p. 215-256.
  • Alleinberechtigte Übertragung dieser ersten Auflage der Urausgabe von Anna Valeton. 6. - 10. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., Juni 1936, 263 + [I] p., 19,5 x 12,3 cm. Umschlag von Erika Hansen.
  • Einmalige Ausgabe, Hamburg, Deutsche Hausbücherei, [1940], 254 + [II] p., 19 x 12 cm. Deutsche Hausbücherei, 585.
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Anna Valeton. 11. - 15. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, [1941], 263 + [I] p., 19,5 x 12,3 cm.
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Anna Valeton, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, [1941], 263 + [I]p., 19,5 x 12,3 cm. Gesammtauflage: 35.000.
  • Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, [1942], 263 + [I] p., 19,7 x 12 cm. Feldausgabe. Herausgegeben vom Wehrmachtpropagandoffizier beim Wehrmachtbefehlshaber Norwegen. Vertrieb: Armee - Marketenderei Norwegen. Druck: Reistadt & Sønn, Oslo.
  • Neuauflage, 1944, 279 p. (DBV 1941-1950), p. 324 - De uitgeverij Engelhorn kon dit niet bevestigen).
  • Übertragen von Anna Valeton in: Ausgewählte Werken in zwei Bänden. Erster Band, 1945, p. 263-528; herdruk: 1948.
  • Alleinberechtigte Übertragung von Anna Valeton. 36. - 40. Tausend, Stuttgart, Engelhorn-Verlag Adolf Spemann, September 1947, 284 + [IV] p., 20 x 12,5 cm. Umschlagbild von Erika Hansen. Einband von Ilse Schüle.
Streuvels, Stijn, Het glorierijke licht, In blijde herinnering aan den heerlijksten aller zomers die ooit over de wereld praalde, den zomer van het jaar O.H. negentien honderd en elf. (1912). [verhaal]
Streuvels, Stijn, Het glorierijke licht, In blijde herinnering aan den heerlijksten aller zomers die ooit over de wereld praalde, den zomer van het jaar O.H. negentien honderd en elf. (1912).
Voorpublicatie
  • De Nieuwe Gids, XXVII, 1912, dl. 1, p. 48-60.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen, MIMXII [= 1912], [II] + 30 + [IV] p., 21,8 x 16,5 cm.
  • Tweede druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1919], 32 p., 22,6 x 16,4 cm.
  • [Derde druk], in: Stijn Streuvels, Proza., Mechelen, Het Kompas N.V., 1934, p. 153-179.
  • [Vierde druk], Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard Boekhandel, [1944], 27 + [V] p., 24,7 x 17,8 cm.
  • [Vijfde druk], in: Stijn Streuvels' Volledige Werken. Deel IV., Kortrijk, 't Leieschip, [1951], p. 355-374.
  • [Zesde druk], in: Het uitzicht der dingen. Het glorierijke licht. Vierde druk, Hasselt, Uitgeverij Heideland, [1962], p. 161-182.
  • [Zevende druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 1107-1124.
Streuvels, Stijn, Heule (1942). [bio]
Streuvels, Stijn, Heule (1942).
Voorpublicatie
  • Winteravonden - Dietsche Warande en Belfort, XXXV, 1935, p. 241-253.
  • Winteravonden - De Standaard, nummers van 7 en 14 oktober 1936.
  • De Heulebeke - Dietsche Warande en Belfort, XXXV, 1941, p. 486-496.
  • De Heulebeke (fragment) - Het Vlaamsche Land, nr. 9/10 november 1941.
Druk
  • [Eerste druk], Kortrijk, N.V. Zonnewende, 1942, 394 + [VI] p., 20,9 x 13,5 cm.
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen's Uitgevers Mij N.V., 1942, 394 + [VI] p., 20,9 x 13,5 cm.
  • [Tweede druk], in: Volledig werk. Deel IV. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1973], p. 723-997.
Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907). [roman]
Inhoud:
  • 1. De zaaidhede
  • 2. De wiedsters
  • 3. Bloei
  • 4. Slijting
Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907).
Voorpublicatie
  • De zaaidhede, in: De beweging, 1907, januari, jg. 3, dl. 1, p. 1-33
    De wiedsters, in: De beweging, 1907, februari, jg. 3, dl. 1, p. 129-166
    Bloei, in: De beweging, 1907, april, jg. 3, dl. 2, p. 5-44
    De slijting [deel I], in: De beweging, 1907, mei, jg. 3, dl. 2, p. 146-186
    De slijting [slot], in: De beweging, 1907, juni, jg. 3, dl. 1, p. 273-311.
  • De kruisdagen (fragment uit De vlaschaard) [uit 2], in: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, 1907, februari, jg. XVII, dl. 23, p. 123-125.
  • De kruisdagen [fragment uit 2], in: Aan doctor Alfons Depla, = speciaal nummer van De Vlaamsche Vlagge, 1907, jg. XXXIII, afl. 3, p. 129-132.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen, [1907], [IV] + 332 p., 20,8 x 15,5 cm.
  • [Tweede druk], Amsterdam, L.J. Veen, [1907], Luxe-uitgave. [VIII] + 342 + [II] p., 25 x 19 cm.
  • Derde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1910], [IV] + 243 + [I] p., 21,5 x 16 cm.
  • Vierde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1912], [IV] + 223 + [I], 21 x 15,3 cm.
  • Vijfde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1914], [IV] + 259 + [I] p., 21 x 15,3 cm.
  • Zesde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1917], [IV] + 259 + [I] p., 21 x 15,7 cm.
  • Zevende druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1920], in twee volumes: dl. I: [VIII] + 132 p.; dl. II: [VIII] + 315 + [I] p., 18,3 x 12 cm, in: Stijn Streuvels' werken, deel [4 & 5].
  • Achtste druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1926], 269 + [III] p., 21,5 x 17,2 cm.
  • Negende druk, [1932], Tielt, J. Lannoo, 357 + [III] p., 18,4 x 12,4 cm.
  • [Tiende druk], [1941], in: Stijn Streuvels's werken, deel II., Kortrijk, Zonnewende, p. 5-345.
  • [Tiende druk], [1941], in: Stijn Streuvels's werken, deel II., Amsterdam, L.J. Veen.
  • Elfde druk, Volksuitgaven, in opdracht van Agentschap Dechenne, Tielt, J. Lannoo, 1941, 223 + [I] p., 19 x 13,3 cm.
  • Twaalfde druk, Antwerpen/Tielt, N.V. Standaard Boekhandel/J. Lannoo, [1941], 300 + [I] p., 21 x 15,3 cm, Lijsternestreeks nr. XII.
  • [Dertiende druk], J.L. Van Schaik, B[e]p[er]k, Pretoria, 1942, [IV] + 227 + [III], 18,7 x 11,6 cm.
  • [Veertiende druk] = Dertiende druk, Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1943], [VI] + V + [I] + 197 + [III] p., 19,5 x 14,7 cm. De omslagtekening is van Paul Lateur. Met 20 p. afbeeldingen uit de film. Met een inleiding, 'De gefilmde vlaschaard', door Stijn Streuvels, p. I-V.
  • [Vijftiende druk] = Veertiende druk. 162e tot 199e duizend. Foto's [14] met speciale toelating overgenomen uit den Terra-film 'De vlaschaard'. Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1943], 208 p., 19,2 x 13,4 cm, filmeditie - Volksuitgave.
  • [Zestiende druk] = Vijftiende druk, Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1944], 235 + [V] p., 34 x 24,8 cm, 'Weeldeuitgave' geïllustreerd met 4 aquarellen van Albert Saverys.
  • [Zeventiende druk], [1948], In: Stijn Streuvels' verzamelde werken. Deel II., Kortrijk, Zonnewende, p. 5-261.
  • [Achttiende druk], [1953], in: Stijn Streuvels' volledige werken. Deel VI., Kortrijk, 't Leieschip, p. 7-292.
  • [Achttiende druk], [1953], in: Stijn Streuvels' volledige werken. Deel VI., Amsterdam, L.J. Veen.
  • [Negentiende druk], Kortrijk, 't Leieschip, [1955], 293 + [III] p., 18,4 x 12,7 cm.
  • [Twintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1962], 303 + [I] p., 18,4 x 12,8 cm.
  • [Eenentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, 1965, 254 + [VI] p., 29,4 x 26,2 cm.
  • [Tweeëntwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1966], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Drieëntwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1967], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vierentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1968], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vijventwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Zesentwintigste druk], Kaapstad/Brugge - Utrecht, Romanticapers, Orion, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Zevenentwintigste druk], Orion - Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Achtentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Negenentwintigste druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 495-742.
  • [Dertigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1972], 254 + [VI] p., 29,5 x 26,2 cm.
  • [Eenendertigste druk], [Brugge], Orion, [1974], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Tweeëndertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1977], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Drieëndertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1978], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vierendertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1980], 303 + [I] p., 18,6 x 12,6 cm.
  • [Vijvendertigste druk], Nijmegen/Beveren, Orbis en Orion, [1983], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm, filmeditie.
  • [Zesendertigste druk] = eerste druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1985], 275 + [I] p., 19,9 x 12,5 cm, Grote Marnixpocket nr. 285.
  • [Zevenendertigste druk] = tweede druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1989], 275 + [I] p., 19,9 x 12,5 cm, Grote Marnixpocket nr. 285.
  • [Achtendertigste druk] = derde druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1993], 275 + [V] p., 19,9 x 12,5 cm.
  • [Negenendertigste druk] = derde druk bij Manteau, Het Laatste Nieuws, 2003, 223 + [I] p., 20,4 x 11,8 cm, reeks: Het Laatste Nieuws, nr. 22.
Digitaal
  • Diplomatische weergave van de eerste druk. Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren, februari 2004. .
Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907).
Roman
  • Streuvels, Stijn, Der Flachsacker (1918). Vertaald door: Rüttgers, Severin.