KORTRIJK 25-6-41
Herrn D[okto]r A[dolf] Spemann
Engelhorns [Nachfolger] Verlag
Bad Gastein
Hotel Germania
Duitschland
Geöffnet
STIJN STREUVELS
INGOYGHEM
 

Annotations

[1] Cf. brief van Adolf Spemann aan Stijn Streuvels van 18 juni 1941. Samen met deze brief verzond Spemann ook zijn Duitse vertaling van de eerste twee hoofdstukken van Heule met het verzoek 'recht kritisch zu sein'. Adolf Spemann vertaalde deze brief in het Duits. Deze vertaling en een afschrift ervan worden bewaard in het Letterenhuis, S 935/B2, 100603/214 resp. 100603/216.
[2] Bij Streuvels' brief aan Spemann bevindt zich een blad met 'de uitleg van enkele moeilijkheden'. Streuvels legt o.a. uit wat een 'vautekamer' betekent - hij doet dit trouwens in het Duits - en aan de hand van een eenvoudige schets toont hij aan wat met 'een venster aan weerkanten' bedoeld wordt. Cf. Spemanns vragen in zijn brief aan Streuvels van 18 juni 1941.
[3] Cf. Spemanns opmerking hierover in zijn brief aan Streuvels van 18 juni 1941.
[4] In zijn brief aan Streuvels van 21 mei 1941 stelde Spemann voor een Duitse vertaling van Guido Gezelles gedichten te verwezenlijken. Op 5 juni 1941 antwoordt Streuvels dat een contract d.d. 18 maart 1916 aan Insel Verlag te Leipzig het alleenrecht verleent om Gezelles gedichten in Duitse vertaling te brengen. Niettemin heeft deze uitgeverij nooit dergelijke uitgave verwezenlijkt. Op 18 juni 1941 geeft Spemann uitdrukking aan zijn vrees dat Kippenberg van Insel Verlag zin zal krijgen om deze gedichten opnieuw zelf uit te geven wanneer Spemann met dit voorstel op de proppen zou komen, zoals dit vroeger reeds voor de Duitse vertaling van De vlaschaard het geval was.
Cf. antwoord van Adolf Spemann in zijn brief aan Stijn Streuvels van 3 juli 1941.
[5] Streuvels schreef dit ook al in zijn brief aan Spemann van 5 juni 1941.
[6] In zijn brief aan Streuvels van 18 juni 1941 stelde Spemann voor om een mooie uitgave te maken naar aanleiding van Streuvels' 70ste verjaardag. Spemann was op het idee gekomen een kleine Streuvels-anthologie te maken, die men het 'Streuvels-Buch' zou kunnen noemen. Deze uitgave zou een opstel van Friedrich Griese over Streuvels bevatten, 2 hoofdstukken uit Spemanns vertaling van Heule, 'Leseproben' uit verschillende bij Engelhorn Verlag verschenen werken van Streuvels en een volledige Streuvels-bibliografie.
[7] Dank an Kurt Kluge. Blätter zum Gedächtnis des Dichters. Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, 1940. (1 Porträt, 62 S.)
[8] De lijst met Streuvels' werken die nog niet in boekvorm verschenen waren, bevindt zich bij de brief.
!!!Het Glorierijke Licht; Morgenstond; De Boomen; Sint-Jan. (Die ook in verzamelband verschenen zijn, en waarvan ik U hierbij een expl. ter kennisgeving opstuur.!!!
[9] Cf. antwoord van Adolf Spemann in zijn brief aan Stijn Streuvels van 19 juli 1941.
[10] Cf. vraag van Adolf Spemann in zijn brief aan Stijn Streuvels van 18 juni 1941.
[11] Op 5 juni 1941 had Streuvels Spemann gevraagd of die hem nog enkele exemplaren van Die Männer am feurigen Ofen, omdat zijn voorraad uitgeput was: ingekwartierde Duitse soldaten hadden het laatste exemplaar meegenomen.

Register

Naam - persoon

Gezelle, Guido (° Brugge, 1830-05-01 - ✝ 1899-11-27)

Priester-dichter en leraar.

Oom van Caesar Gezelle en Stijn Streuvels. Priester-dichter en leraar die met zijn nationaal-religieus geïnspireerde lessen, gedichten en journalistieke publicaties grote invloed uitoefende op de katholieke Vlaamse studentenbeweging. Gezelle werkte achtereenvolgens in Roeselare (Klein Seminarie), Brugge, Kortrijk en opnieuw Brugge. Hij maakte vlug naam als Vlaams literair auteur met zijn Kerkhofblommen (1858), en was ook zeer actief als taalgeleerde, volkskundige, pamflettist, polemist, en stichter-stimulator en uitgever van tijdschriften als Rond den Heerd, Loquela en Biekorf. Gezelle was een taalparticularist, wat tot uiting kwam in zijn bijdragen aan deze tijdschriften. Hij liet tevens een bundel Laatste Verzen na die in 1901 postuum uitgegeven zou worden.

Gezelle, Guido (° 1830 - ✝ 1899)

Priester-dichter, West-Vlaamse taalparticularist. De groep rond Van Nu en Straks bewonderde hem als dichter en heeft bijgedragen tot de grote interesse die er tot vandaag nog voor zijn werk bestaat.

Gezelle, Guido (° 1830 - ✝ 1899)

Priester, dichter, taalkundige en journalist. Zijn zus Louise Gezelle (1834 1909 was de moeder van Stijn Streuvels, die bijgevolg een neef was van Guido Gezelle.

Griese, Friedrich (° Lehsten, 1890-10-02 - ✝ Lübeck, 1975-07-01)

Duits schrijver van voornamelijk streekliteratuur, die het landelijke Duitsland idealiseerde. Tijdens het nazibewind stond hij in hoog aanzien als Blut-und-Boden dichter.

Kippenberg, Anton (° Bremen, 1874-05-22 - ✝ Luzern, 1950-09-21)

Duits uitgever. In 1905 kwam hij aan het hoofd van het 6 jaar eerder opgerichte Insel Verlag, dat hij uitbouwde tot een artistieke en literaire uitgeverij. Hij vertaalde zelf "De werkman" van Streuvels naar het Duits als "Der Arbeiter" (1917).

Schmülling, Hermine (° Kleef, 1881 - ✝ Repelen, 1936-11-09)

Duits vertaalster van Vlaamse literatuur, die veel heeft bijgedragen tot de verspreiding van Streuvels' werk in Duitsland. In 1936, tijdens de opkomst van de NSDAP, pleegde ze zelfmoord. Ze vertaalde "Prütske" (1935, o.t. "Prutske") en een aantal kerstnovellen die werden gebundeld in "Weihnachtgeschichten" (1937).

Spemann, Adolf (° Menton, 1886-03-12 - ✝ Garmisch-Partenkirchen, 1964-10-10)

Duitse uitgever die in 1910 instapte in Engelhorn Verlag, de uitgeverij die zijn vader Wilhelm Spemann in 1873 had opgericht. Nadat hij de leiding had overgenomen, bouwde hij de uitgeverij uit tot een belangrijke literaire uitgeverij. Hij wilde het werk van Streuvels populair maken in Duitsland en heeft daar jarenlang erg veel moeite voor gedaan door de boeken van Streuvels te publiceren, maar ook door te proberen om Streuvels in Duitsland lezingen te laten geven. In 1956 verkocht hij de uitgeverij aan het Deutsche Verlags-Anstalt. Hij vertaalde zelf enkele werken van Streuvels:

  • "Das herrliche Sonnenlicht" (1941, o.t. "Het glorierijke licht")
  • "Frühling. Erzählung." (1953, o.t. "Lente")

Streuvels, Stijn (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Naam - uitgever

Langen-Müller Verlag

Albert Langen - Georg Müller Verlag in München was een veelbesproken fusie in 1932 van Albert Langen en Georg Müller Verlag. Albert Langen (1869-1909) stichtte in 1893 zijn uitgeverij in Parijs, verhuisde in 1894 naar Leipzig en daarna naar München. Albert Langen gaf het Duitse boek een nieuwe impuls tijdens de eeuwwisseling. Georg Müller (1877-1917) richtte in 1903 zijn uitgeverij op in München. Na zijn dood kwam de uitgeverij in financiële moeilijkheden. Ullstein Verlag nam zijn Klassiker-Ausgaben en de Propyläen-reeks over. In 1927 kwam Georg Müller Verlag in de handen van 'Deutschnationaler Handlungsgehilfenverband' (DHV). De DHV kocht eveneens Albert Langen Verlag en Avenarius Verlag in Leipzig op en kon met deze uitgeverijen van belletrie als de grootste werkgever van de Weimarrepubliek een bezielde literatuurpolitiek bedrijven ten gunste van de völkisch-nationale en nationaal-socialistische schrijvers.

Titel - werken van Streuvels

Streuvels, Stijn, Heule (1942). [bio]
Streuvels, Stijn, Heule (1942).
Voorpublicatie
  • Winteravonden - Dietsche Warande en Belfort, XXXV, 1935, p. 241-253.
  • Winteravonden - De Standaard, nummers van 7 en 14 oktober 1936.
  • De Heulebeke - Dietsche Warande en Belfort, XXXV, 1941, p. 486-496.
  • De Heulebeke (fragment) - Het Vlaamsche Land, nr. 9/10 november 1941.
Druk
  • [Eerste druk], Kortrijk, N.V. Zonnewende, 1942, 394 + [VI] p., 20,9 x 13,5 cm.
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen's Uitgevers Mij N.V., 1942, 394 + [VI] p., 20,9 x 13,5 cm.
  • [Tweede druk], in: Volledig werk. Deel IV. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1973], p. 723-997.
Streuvels, Stijn, Het glorierijke licht, In blijde herinnering aan den heerlijksten aller zomers die ooit over de wereld praalde, den zomer van het jaar O.H. negentien honderd en elf. (1912). [verhaal]
Streuvels, Stijn, Het glorierijke licht, In blijde herinnering aan den heerlijksten aller zomers die ooit over de wereld praalde, den zomer van het jaar O.H. negentien honderd en elf. (1912).
Voorpublicatie
  • De Nieuwe Gids, XXVII, 1912, dl. 1, p. 48-60.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen, MIMXII [= 1912], [II] + 30 + [IV] p., 21,8 x 16,5 cm.
  • Tweede druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1919], 32 p., 22,6 x 16,4 cm.
  • [Derde druk], in: Stijn Streuvels, Proza., Mechelen, Het Kompas N.V., 1934, p. 153-179.
  • [Vierde druk], Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard Boekhandel, [1944], 27 + [V] p., 24,7 x 17,8 cm.
  • [Vijfde druk], in: Stijn Streuvels' Volledige Werken. Deel IV., Kortrijk, 't Leieschip, [1951], p. 355-374.
  • [Zesde druk], in: Het uitzicht der dingen. Het glorierijke licht. Vierde druk, Hasselt, Uitgeverij Heideland, [1962], p. 161-182.
  • [Zevende druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 1107-1124.
Streuvels, Stijn, Morgenstond (1912). [verhaal]
Streuvels, Stijn, Morgenstond (1912).
Voorpublicatie
  • Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, XXI, 1911, dl. 41, p. 44-50 (januari).
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen, 1912, [II] + 32 + [II] p., 21,2 x 16 cm.
  • Tweede druk, Amsterdam, Uitgave L.J. Veen, [1919], 32 p., 22,8 x 16,5 cm.
  • [Derde druk], Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard Boekhandel, [1944], 25 + [VII] p., 24,7 x 17,8 cm.
  • [Vierde druk], in: Stijn Streuvels' Volledige Werken. Deel VII., Kortrijk, 't Leieschip, [1953], p. 159-178.
  • [Vijfde druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 1125-1141.
Streuvels, Stijn, De boomen (1919). [verhaal]
Streuvels, Stijn, De boomen (1919).
Voorpublicatie
  • De Nieuwe Gids, XXIV, 1909, dl. 2, p. 101-114.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, Uitgave L.J. Veen, [1919], 32 p., 22,5 x 16,5 cm.
  • [Tweede druk], Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard-Boekhandel, [1944], 27 + [V] p., 24,8 x 17,7 cm.
Streuvels, Stijn, Sint-Jan (1919). [verhaal]
Streuvels, Stijn, Sint-Jan (1919).
Voorpublicatie
  • Tweemaandelijksch Tijdschrift, VII, 1901, dl. 2, p. 292-307.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, Uitgave L.J. Veen, [1919], 32 p., 22,5 x 16,5 cm.
  • [Tweede druk], Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard-Boekhandel, [1944], 29 + [III] p., 24,8 x 17,8 cm.
Streuvels, Stijn, Die Männer am feurigen Ofen (1936). Vertaald door: Ackermann, Werner. [novelle]
Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., September 1936, 77 + [III] p., 19,7 x 12,4 cm. Einband von Ilse Schüle. Umschlag von Fritz Busse.
Vertaling van:
Streuvels, Stijn, Die Männer am feurigen Ofen (1936). Vertaald door: Ackermann, Werner.
Druk
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., September 1936, 77 + [III] p., 19,7 x 12,4 cm. Einband von Ilse Schüle. Umschlag von Fritz Busse.
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 6. - 8. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., 1942, 77 + [III] p., 19,6 x 12,3 cm.
  • Übertragung von Werner Ackermann in: Ausgewählte Werke in zwei Bänder, II, p. 293-364; herdruk: 1948.
Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907). [roman]
Inhoud:
  • 1. De zaaidhede
  • 2. De wiedsters
  • 3. Bloei
  • 4. Slijting
Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907).
Voorpublicatie
  • De zaaidhede, in: De beweging, 1907, januari, jg. 3, dl. 1, p. 1-33
    De wiedsters, in: De beweging, 1907, februari, jg. 3, dl. 1, p. 129-166
    Bloei, in: De beweging, 1907, april, jg. 3, dl. 2, p. 5-44
    De slijting [deel I], in: De beweging, 1907, mei, jg. 3, dl. 2, p. 146-186
    De slijting [slot], in: De beweging, 1907, juni, jg. 3, dl. 1, p. 273-311.
  • De kruisdagen (fragment uit De vlaschaard) [uit 2], in: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, 1907, februari, jg. XVII, dl. 23, p. 123-125.
  • De kruisdagen [fragment uit 2], in: Aan doctor Alfons Depla, = speciaal nummer van De Vlaamsche Vlagge, 1907, jg. XXXIII, afl. 3, p. 129-132.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen, [1907], [IV] + 332 p., 20,8 x 15,5 cm.
  • [Tweede druk], Amsterdam, L.J. Veen, [1907], Luxe-uitgave. [VIII] + 342 + [II] p., 25 x 19 cm.
  • Derde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1910], [IV] + 243 + [I] p., 21,5 x 16 cm.
  • Vierde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1912], [IV] + 223 + [I], 21 x 15,3 cm.
  • Vijfde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1914], [IV] + 259 + [I] p., 21 x 15,3 cm.
  • Zesde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1917], [IV] + 259 + [I] p., 21 x 15,7 cm.
  • Zevende druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1920], in twee volumes: dl. I: [VIII] + 132 p.; dl. II: [VIII] + 315 + [I] p., 18,3 x 12 cm, in: Stijn Streuvels' werken, deel [4 & 5].
  • Achtste druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1926], 269 + [III] p., 21,5 x 17,2 cm.
  • Negende druk, [1932], Tielt, J. Lannoo, 357 + [III] p., 18,4 x 12,4 cm.
  • [Tiende druk], [1941], in: Stijn Streuvels's werken, deel II., Kortrijk, Zonnewende, p. 5-345.
  • [Tiende druk], [1941], in: Stijn Streuvels's werken, deel II., Amsterdam, L.J. Veen.
  • Elfde druk, Volksuitgaven, in opdracht van Agentschap Dechenne, Tielt, J. Lannoo, 1941, 223 + [I] p., 19 x 13,3 cm.
  • Twaalfde druk, Antwerpen/Tielt, N.V. Standaard Boekhandel/J. Lannoo, [1941], 300 + [I] p., 21 x 15,3 cm, Lijsternestreeks nr. XII.
  • [Dertiende druk], J.L. Van Schaik, B[e]p[er]k, Pretoria, 1942, [IV] + 227 + [III], 18,7 x 11,6 cm.
  • [Veertiende druk] = Dertiende druk, Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1943], [VI] + V + [I] + 197 + [III] p., 19,5 x 14,7 cm. De omslagtekening is van Paul Lateur. Met 20 p. afbeeldingen uit de film. Met een inleiding, 'De gefilmde vlaschaard', door Stijn Streuvels, p. I-V.
  • [Vijftiende druk] = Veertiende druk. 162e tot 199e duizend. Foto's [14] met speciale toelating overgenomen uit den Terra-film 'De vlaschaard'. Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1943], 208 p., 19,2 x 13,4 cm, filmeditie - Volksuitgave.
  • [Zestiende druk] = Vijftiende druk, Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1944], 235 + [V] p., 34 x 24,8 cm, 'Weeldeuitgave' geïllustreerd met 4 aquarellen van Albert Saverys.
  • [Zeventiende druk], [1948], In: Stijn Streuvels' verzamelde werken. Deel II., Kortrijk, Zonnewende, p. 5-261.
  • [Achttiende druk], [1953], in: Stijn Streuvels' volledige werken. Deel VI., Kortrijk, 't Leieschip, p. 7-292.
  • [Achttiende druk], [1953], in: Stijn Streuvels' volledige werken. Deel VI., Amsterdam, L.J. Veen.
  • [Negentiende druk], Kortrijk, 't Leieschip, [1955], 293 + [III] p., 18,4 x 12,7 cm.
  • [Twintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1962], 303 + [I] p., 18,4 x 12,8 cm.
  • [Eenentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, 1965, 254 + [VI] p., 29,4 x 26,2 cm.
  • [Tweeëntwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1966], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Drieëntwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1967], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vierentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1968], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vijventwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Zesentwintigste druk], Kaapstad/Brugge - Utrecht, Romanticapers, Orion, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Zevenentwintigste druk], Orion - Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Achtentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Negenentwintigste druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 495-742.
  • [Dertigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1972], 254 + [VI] p., 29,5 x 26,2 cm.
  • [Eenendertigste druk], [Brugge], Orion, [1974], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Tweeëndertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1977], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Drieëndertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1978], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vierendertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1980], 303 + [I] p., 18,6 x 12,6 cm.
  • [Vijvendertigste druk], Nijmegen/Beveren, Orbis en Orion, [1983], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm, filmeditie.
  • [Zesendertigste druk] = eerste druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1985], 275 + [I] p., 19,9 x 12,5 cm, Grote Marnixpocket nr. 285.
  • [Zevenendertigste druk] = tweede druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1989], 275 + [I] p., 19,9 x 12,5 cm, Grote Marnixpocket nr. 285.
  • [Achtendertigste druk] = derde druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1993], 275 + [V] p., 19,9 x 12,5 cm.
  • [Negenendertigste druk] = derde druk bij Manteau, Het Laatste Nieuws, 2003, 223 + [I] p., 20,4 x 11,8 cm, reeks: Het Laatste Nieuws, nr. 22.
Digitaal
  • Diplomatische weergave van de eerste druk. Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren, februari 2004. .
Streuvels, Stijn, Die Männer am feurigen Ofen (1936). Vertaald door: Ackermann, Werner. [novelle]
Vertaling van:
Streuvels, Stijn, Die Männer am feurigen Ofen (1936). Vertaald door: Ackermann, Werner.
Druk
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., September 1936, 77 + [III] p., 19,7 x 12,4 cm. Einband von Ilse Schüle. Umschlag von Fritz Busse.
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 6. - 8. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., 1942, 77 + [III] p., 19,6 x 12,3 cm.
  • Übertragung von Werner Ackermann in: Ausgewählte Werke in zwei Bänder, II, p. 293-364; herdruk: 1948.