Eerweerde Heer en Vriend
Gij moet daar eerst uit zijn om te weten wat dat het is eens aan 't schrijven zetten. Ik en ben niet verwonderd dat Callebert er niet aan te krijgen en is. Ik heb daarbij nog die hooge reden, dat de overheden te Brugge mij quasi het schrijven in en het denken aan R. d. H. verboden hadden. Eventwel, als gij mij behoorlijke absolutie kunt geven, gij die daar prope Jovem[1] zit, ik zal wel iets of wat doen, al ware 't maar om de lieden den mond te stoppen die zeggen dat ik R. d. H. niet mêe en wille; al ware 't maar om mijnen stelregel gestand te doen dat het beter is een keer schrijven als twintig keer twisten en kwisten over spelregels etc.
Dr. Verriest[2] verzekert mij dat hij naar den landdag[3] komt en hij is van zin te spreken of liever iets te lezen over 't musyk, besproken als van eenen Vlaming. Ik en zette niet geerne "onder een vlaamsch oogpunt" omdat ik daar geen zin van en kan maken.
't Is mij onmogelijk zooverre van te vooren te verzekeren dat ik ga komen. ten 1° het ingebeelde Brugge behaagt mij meer als het wezentlijke, en 2° daar is hier altijd iets of wat dat eens belet; geern zou ik genoeg daar zijn, de moeielijkheid ligt in 't komen.
"De Westvlaamsche wending",[4] in 't geval dat dat wilt zeggen hoe en waarom het zoo gekomen is dat wij begost hebben ons vlaamsch te waardeeren etc. p2daar zou natuurlijk wel iets over te zeggen of te schrijven vallen.
't Is al wonder genoeg hoe Katholiken zooals Alb. Thijm en Kervyn, om zoo te zeggen natuurlijk, met ons zijn! Geheel de w.vlaamsche beweginge is in den grond en van eersten af een christelijke, ja, ultramontaansche geweest.
"De antwoorde" Alb. Thijm meent dat mogelijks de e eene enkele verbuigingsuitgang zou zijn en over 't geslacht geen waarheid spreken.[5]
Dietsche Warande zal u geworden zoohaast ik ze bijeen hebbe; zou het niet voordeelig zijn aan V. Langenhuysen te schrijven dat hij voortaan het abonnement naar u zende in plaats van naar mij?
De Kortrijsanen en zijn aan geen R. d. H. geabonneerd te krijgen; 't arm volk alleen leest hem. Hebt gij Pastor O. L. V. zijn missenden n° gezonden, waarvan in laatsten brief?
Ik en heb nog niets ontv. uit de toekomst.
Ik en kan in 't geheele niet antwoorden over stijl en spelling van de vrijheid. Ik en zie nooit geen preuve, en, zag ik ze, de uitgever en wil niet veranderen. Ik schrijve er ook geheel weinig in.
Ik ben blije dat Baas die faute niet begaan en heeft. Bruggeman moet p3hem beteren of verbeterd worden.[6]
Hebt gij Dr Gustaf Verriest geschreven? Hij woont immers te Leipsick; ik en kan dus naar hem niet antwoorden. Hij is zeker een van onze beste en die later eenen duw zou kunnen doen.
"Vereischte voorwaarden" en "spraakkunst van Dialect" staan leege bij mij, 'k en kan 't niet helpen;[7] elk zingt zoo als hij gebekt is. Voorwaarden en spreekwetten schrikken de schrijvers af, en al dat ik van schrijven weet heb ik al schrijven geleerd. Nu, elk zijn meuge.
ee en oo.[8]
Ik ben per fas et nefas[9] om al 't gene dat het onze is als 't onze te eerbiedigen en te bewaren. Neemt nu dat het Moesogothisch - voor zoo veel het gekend is!! - anders sprak als het Moeso Westvlaamsch, ik zou met het Westvlaamsch doen, zonder ooit om te zien naar Brill of Winkel of Vries of iemand.[10] Binnen 1000 jaar kunnen ze dan ook zeggen: "in de XIX eeuwe bestond er te Brugge, in partibus infidelium,[11] een achtergebleven tribu van vlamingen, die, volgens bl. zooveel van zekeren rarissismen idioticon en bl. zooveel van eenen palimpsest, gevonden te Sint Petersburg en titel dragende Dichtoef.... (de reste is verloren,) zeiden: wij schreeven voor wij schreven."
Wel, wij hebben zoo lange aan dat latijnsche throon, rooze en Roomen geknabbeld dat er een echt en eigene vlaamsche klank in gekomen isp4Waarom en mag hij er niet in blijven? Wie weet de oorzake van dien klank? Wie weet, zijn wij niet nader het gewezene, den latijnschen of griekschen mondklank, als de andere; het feit is daar 't is hebben, en 'k houde aan al dat hebben is, krijgen is zoo lastig.
Daarenboven ik moet het zeggen ik ben tegen de eenheid en de zoo gezeide Symmetrie en de droomgezichten van al die effenaars en baanbrekers van den sabeldwang.
Genoeg van Letters!
Eugene van Oye heeft nen prachtigen dichtboek gemaakt en mij gezonden; ik heb hem seffens geantwoord[12] en hij heeft keerende post terug geschreven.[13] Zende u beide brieven. Den boek zult gij toch wel hebben. Nu, daar is een dichter! Leest maar eens "Golgotha" en zegt of ik niet en mag bijvoegen daar is een die in zijn alderdiepste diep toch christen is. Kunt gij hem niet aantrekken? Daar staan onbedachtheden in zijnen boek, maar moest zulk een al den anderen kant overloopen zeker ware het groot verlies voor ons groote winste voor hen! Spreekt daar een keer die Heeren aan. Dat ik wist dat hij zijnen boek den Bisschop niet gezonden en heeft ik zou 't hem aanraden.
Ik moet zeggen dat uwe twee laatste brieven lauter goê Vlaamsch zijn.
Blijve in afwachting van van Oyens etc.[14] terug
Ulieden toegenegen in Christo
