Nooit en zal ik dankbare woorden vinden krachtig genoeg om uit te drukken wat ik in mij vervoele op het zien en overdenken van al wat gij voor mijn tijdelijk en eeuwig welzijn te werke stelt. Een ding nogthands doet mij pijne, mijnheer, en vele pijne en 't is dat ik u niet en kan niet en mag voldoen in hetgene uwe ijver zoo vurig (ik weet het) van mij verwacht.[2] Zoudet gij, gij Zelve willen dat ik eenen staet aenga, hoe heilig hij zij, tot den welken ik niet de minste goeste gevoele? God spare er mij van dat ik mij zou, zoo lange ik mijn gezond verstand behoude, blendelinge in een bane ruischen, alswaer ik overtuigd ben dat voor mij niet t'huis te geraken is. Ai, gij spreekt mij vanp2Seppen,[3] Gustaef, Berchmans, maar gij zeidet mij zelve over twee dagen dat Seppen al twee jaar te permissie vraegt[4] aen zijn vader. Zou dan ik gelijken aen Seppen, ik die sichten drie jaer nooit gedacht dervooren[5] gehad hebbe? En Gustaef, ge weet het, zijn gedacht is altijd gelijk een staende water geweest, nooit maer éénen keer door een kortstondige windje gerimpeld, en Berchmans??? Voor aleer u eene gewigtige vrage voorenstellen moet ik zeggen dat ik van mijne ouders ‘t wege al zoo vrij ben als een vogel in de lucht: mijn vader en mijne moeder zouden mij uit dermaten geren zien priester worden; en daeruit zelve, Mijnheer, dat ik met hen, met u en met velen te strijden hebbe, daeruit besluit ik nog eens dat ik tegen God zijn wille zou gaen, volgde ik tegen mijn gedacht den eenen of den anderen roep om de wille van de menschen. ‘k Ete liever het brood van den daguerman.
Omdat ik noch dokteur, nog (sic) avocaet nog etc. niet en kan worden daeruit volgt toch niet dat ik priester moet zijn? Ach! Mijnheer Gezelle, ge spreekt mij about obstacles, petty? - indeed! - teasing? - not in the least! - Hoe kleene ik ben, ik zou der zoo gemakkelijk over gaen dat ‘t er op aenkwame.
Mijnheer nu volgt de questie waervan het volgende mijns levens afhangt Kan ik zonder priester te zijn een plaetse hebben bij u in Engeland? Dat wil zeggen: kan ik er gaen? Shall I not be rebuked (whein I shall be there already) for being a laic? Die vrage is mij ingegeven geweest door dat gij zegt: What you feel yourself called for will not do in England unless you be a priest. - You mean perhaps it should be better if I were a priest, but shall it be uneasy for me, for you, for Mr. Benoit or[6]p2or[7] for any one else if I would be not a priest? In that case I would rather stay here in Flanders and establish me a Professor of languages in a town, and there too good Jesus would throw a merciful look on my humble but sincere efforts. This is the disposition with which I throw myself in the arms of you, Sir, hoping that Heaven will turn everything to our common end on earth and in the other life. My dearbeloved friend and confessor don’t take it ill if an expression to (sic) bold or to (sic) free has escaped me in the course of this letter. You know it is my defect to be rather too sincere:
Vergeef mijn gekrabbel en scheur dezen as ‘t u belieft.