<Resultaat 15 van 2531

>

Wanningstraat 19

Beste Streuvels,
Daar hebt ge me een écht plezier mee gedaan, my die nieuwe deelen te sturen,[1] dank je wel! En ook voor de Bamis[2] groet. "Najaar" is nog juist in de Bamis maand verschenen, hé? Een goede tyd nog. In November verdringen en verstikken de nieuwe boeken elkaar hier.
Een nieuw boek van Streuvels, dat is altyd een echt feestgeschenk. Ik hoop er gauw in te gaan lezen. En dan merkt ge dat natuurlyk wel ergens. Want, zoals je weet, ben ik niet [2]Ryk genoeg om myn lectuur ongeexploiteerd te laten.
Myn vrouw is juist bezig je œuvre nog eens volledig óver te genieten. Ze vervlaamscht er geheel van & spreekt voortdurend van "goesting",[3] "eenbaarlijk",[4] "gezapig"[5] enz[ovoort] Geheele volzinnen kent ze van buiten, vooral uit "Het nieuwe hoedje",[6] dat ik dan ook al zoo dikwyls voorgelezen heb; daar is het zoo byster geschikt voor.
Zeg, hoe zit het daar by jelie in Vlaanderen nu toch met die Vereeniging?[7] Ik geloof dat ik hard spijt hebben moet mijn schoen daar onder gezet te hebben. Verschoren schryft me, dat hy het boekje over het uitgaafcontract,[8] waarvan ik in Juni of Juli al 75 exemplaren aan Toussaint gezonden heb, ter uitdeeling, nooit ontvangen heeft! Gij ook niet? Maar wat is dat nu?...
En dan dat ondersteuningsfonds![9] In Mei zyn Bastiaanse, Haspels en ik naar Brussel gereisd[10] om, zooals verleden jaar in den Haag was afgesproken, de definitieve regeling te maken met uwen voorzitter, secretaris & penningmeester.[11] Doch in plaats daarvan kregen wy te hooren, dat men er zoo graag weer afwou! Dat zou in een algemeene vergâring van de Vlamingen worden voorgesteld, en daarna zou een extra algemeene bondsvergadering byeengeroepen worden om dit besluit te bekrachtigen![12] Maar [3]... wy hoorden er verder dood-simpel niets van!
Men lacht er hier mij, den "vriend der Vlamingen" om uit!
Kunt gij niet eens een "hint" oftewel opstopper geven in een of andere richting?
Uw stuk over "Onze Streek" komt in December of Januari.[13] Met de illustraties zal het nu wel lukken!
Nu, beste, veel geluk met uw "Najaar" & veel hartelyks van ons voor 't geheele Lysternest[.]
Altijd uw
(handtekening Herman Robbers)
AMSTERDAM 26.10.09
Herm. Robbers
Den Heere Frank Lateur
't Lijsternest
Ingoyghem
België
 

Annotations

[1] Najaar. Eerste boek en Najaar. Tweede boek. De tekst van Najaar was reeds vroeger in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift verschenen.
[2] Oktober is in sommige streken gekend als de Bamismaand, zo genoemd naar St.-Bavomis, die op 1 oktober valt.
[3] goesting ook wel 'goeste': lust, trek Westvlaamsch Idioticon, deel 1, p. 381
[4] eenbaarlijk: gedurig, onophoudelijk Westvlaamsch Idioticon, deel 1, p. 291
[5] gezapig: zacht en stil zonder haast noch geweld, gematigd, bezadigd Westvlaamsch Idioticon, deel 1, p. 373
[6] 'Een nieuw hoedje' is één van de novellen uit de bundel Openlucht. De tekst verscheen voor de eerste keer in het tijdschrift De Groene Linde, I (1905), p. 52-59, 65-73 (eerste halfjaar).
[7] Herman Robbers richtte een oproep tot de Vlaamse auteurs tot aansluiting bij de (Nederlandse) Vereniging van Letterkundigen. Op 6 april 1907 belegden de promotoren in het Antwerpse hotel Terminus een voorbereidende vergadering ter oprichting van een Vlaamse Vereniging. Een omzendbrief strekkende tot het oprichten van een zustervereniging die nauw met de Nederlandse VVL zou samenwerken en die als een vakvereniging zou fungeren, werd verspreid. Tot de ondertekenaars behoorden o.a. Stijn Streuvels, Fernand Toussaint en Frans Verschoren. Op 13 juli 1907 werd in Brussel de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen (VVL) gesticht, met Prosper Van Langendonck als voorzitter en Streuvels en Pol De Mont als ondervoorzitters. Emmanuel De Bom werd benoemd tot secretaris. Hij schreef daarover op 11 juli 1907 aan Streuvels: G' hebt zeker van Vermeylen een invitatie gekregen om Zaterd[ag] te Brussel in den Gouden Leeuw, St. Gooricxsplein (dicht bij de Beurs) te 4 uren [te] verschijnen, alwaar de verl[eden] Zaterdag in princiep gestichte "Vereniging der Vl[aamsche] letterkundigen" nader en definitief besproken wordt. Daar gaat een bestuur gekozen worden. Ze dringen er op aan dat ik secretaris zou zijn, en ik heb, na rijp beraad, en onder zekere condities, besloten dat te aanvaarden. Streuvels werd zeer tegen zijn zin tot ondervoorzitter benoemd en al twee dagen na de oprichting schreef hij aan August Vermeylen: Hebben we zo'n vereniging vandoen voor Vlaanderen afzonderlijk met de Nederlandsche Vereniging? Hij zou spoedig zijn ontslag indienen en latere smeekbedes van De Bom om zich terug bij hen aan te sluiten zou hij consequent naast zich neerleggen, met het commentaar dat hij zich niet meer laat verenigen. De brieven van en aan De Bom worden geciteerd in K. Smits, 'Een aardig bundeltje brieven'. Stijn Streuvels en Emmanuel de Bom: De briefwisseling van de jaren 1900-1914, p. 300
[8] In Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (19 (1909), 38, p. 353-356) gaf Robbers, voorzitter van de Vereniging van Letterkundigen in Nederland, een toelichting bij De Modellen van Contract tusschen Schrijver en Uitgever, voorgesteld door de 'Vereeniging van Letterkundigen'. Verkrijgbaar bij den Secretaris der Vereeniging, Fr. Bastiaanse, Hilversum. Hij schreef: Loon en aantal werkuren van bakkers en timmerlieden, typografen en stadsambtenaars interesseeren ons, bij werkstakingen op fabrieken kiezen wij — vaak niet zonder hartstocht — partij; hoe zouden ons dan de levensvoorwaarden en rechtsverhoudingen van kunstenaars en andere geestelijke scheppers niet eenig belang inboezemen. [...] Vooral voor jonge, nog onbekende, auteurs is het uiterst moeilijk zijn uitgever te bewegen tot het opstellen van een contract, dat aan zekere eischen van billijkheid en erkenning van schrijvers-prerogatieven voldoet. [...] De "Vereeniging van Letterkundigen" [...] heeft, met rechtsgeleerde zoowel als andersoortige technische hulp, modelcontracten-van-uitgaaf opgesteld, zij tracht deze modellen ingang te doen vinden en heeft aan hare leden haar hulp en steun toegezegd voor 't geval zij er gebruik van maken. De uitgevers echter waren tegen met het argument dat schrijvers geen verstand hebben van uitgeven. Zeer juist, mijne heeren, antwoordde Robbers, daar hebben zij ook geen verstand van, zij kunnen gemakkelijk bedrogen of miskend, afgescheept, achteraf gezet, of hoe dan ook, benadeeld worden; daarom juist moeten deugdelijke contracten hen in staat stellen zich hun moreele en materieele rechten te verzekeren.
[9] En zoo hebben dan ook [...] de nederlandsche schrijvers en schrijfsters eenige jaren geleden hun "Vereeniging van Letterkundigen" opgericht, doen zij het hunne om — ook door middel van een "Ondersteuningsfonds" — elkander bij voorkomenden nood bij te staan. Herman Robbers, 'Boekbespreking', in: EGM, 19 (1909), 38, p. 353-356
Blijkbaar waren er plannen geweest om ook de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen bij dat ondersteuningsfonds te betrekken, maar zoals uit deze brief blijkt lag een samenwerking tussen Noord en Zuid voor wat betreft een gezamenlijk letterkundig beleid ook in die tijd niet voor de hand. Na de strubbelingen met het zoeken naar een geschikte formule voor het Ondersteuningsfonds werd besloten een geheel eigen fonds op te richten zonder enige binding met Nederland en wel in de vorm van wat toen een 'maatschappij voor onderlinge bijstand' heette. Schrijvenderwijs. Vijfenzeventig jaar Vereniging van Vlaamse Letterkundigen 1907-1982, p. 58
[10] In Schrijvenderwijs. Vijfenzeventig jaar Vereniging van Vlaamse Letterkundigen. 1907-1982 wordt nochtans vermeld dat op 23 mei de bestuursvergadering te Antwerpen gehouden werd en dat de algemene ledenvergadering van 25 juli te Brussel plaatsvond. deel 1, p. 57-58
[11] Voorzitter: Prosper Van Langendonck; Secretaris: Fernand Toussaint; Penningmeester: Maurits Sabbe. Schrijvenderwijs. Vijfenzeventig jaar Vereniging van Vlaamse Letterkundigen 1907-1982, p. 53
[12] Dit probleem kwam al ter sprake op de algemene ledenvergadering van 25 juli 1909 te Brussel. Op 19 december 1909 leidde Victor Alexis dela Montagne als voorzitter de buitengewone algemene ledenvergadering van de Bond (van Noord- en Zuid-Nederlandse Letterkundigen), te Antwerpen. Als enig gemeenschappelijk punt m.b.t. de Noord-Zuid betrekkingen stond het Vlaamse voorstel aan de orde om voortaan met afzonderlijke Ondersteuningsfondsen te werken. Gezien de onmogelijkheid om op een én voor Vlaanderen én voor Nederland bindende wijze een overeenkomst te treffen, moest men met het Fonds gescheiden wegen op. Schrijvenderwijs. Vijfenzeventig jaar Vereniging van Vlaamse Letterkundigen. 1907-1982, p. 67
[13] Onze streek, een uitvoerig artikel van Streuvels over Valerius De Saedeleer, verscheen in Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, 20 (1910), 39, p. 15-26 (januari).

Register

Naam - persoon

Bastiaanse, Frans (officiële Voornaam: Wilhelm Ange François) (° Utrecht, 1868-05-14 - ✝ Amsterdam, 1947-06-12)

Nederlands letterkundige.

Was jarenlang leraar te Hilversum. Zijn eerste bundel verzen, Natuur en leven (1900), wekte bewondering bij Van Deyssel. Deze poëzie sluit, als natuur- en liefdeslyriek, aan bij die van de Tachtigers (o.a. Perk en Kloos). Na jaren van geringe productiviteit inspireerde een nieuwe liefde hem op late leeftijd weer tot opmerkelijk werk. Zijn literair-esthetisch en -historisch inzicht blijkt uit zijn voordracht De techniek der poëzie (1918) en uit het vierdelige Overzicht van de ontwikkeling der Nederlandsche letterkunde (1921-1927). Tijdens WOI reageerde hij sarcastisch op Streuvels' oorlogsdagboek.

Haspels, George F. (° Nijmegen, 1864-04-07 - ✝ Arnhem, 1916-12-16)

Nederlandse schrijver en predikant.

Streuvels, Stijn (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Toussaint van Boelaere, Fernand Victor (° 1875-02-18 - ✝ 1947-04-13)

Vlaamse prozaschrijver, dichter en vertaler. Hij was in 1907 medestichter (en enige tijd secretaris) van de Vereniging van Vlaamse Letterkundigen. In 1931 werd hij voorzitter van de Vlaamse PEN-club. Hij hoort bij de groep auteurs van de tweede reeks van Van Nu en Straks. Na W.O. II ontpopte hij zich als "inquisiteur" van de Vlaamse letteren door - in de context van de epuratie - erg hard en verbeten op te treden tegen auteurs als Felix Timmermans.

Verschoren, Frans (° Sint-Katelijne-Waver, 1874-03-05 - ✝ Westmalle, 1951-12-05)

Vlaams schrijver.

Hij was o.a. leraar in Lier en schoolhoofd in Boom. Hij schreef vnl. pretentieloze, vlot vertellende volksverhalen, o.a. Uit het Nethedal (1908). Opvallend van observatie en typering zijn zijn beschrijvingen van voorvallen uit het kinderleven in Jeugd (1910). Hij schreef over Lier een boek met herinneringen, Het gemartelde Lier (1919). In 1927 publiceerde hij de monografie Tony Bergmann.

Verschoren, Frans (° 1874 - ✝ 1951)

Vlaamse auteur die vooral vanwege zijn treffende proza vol jeugdherinneringen enige bekendheid genoot.

Titel - werken van Streuvels

Streuvels, Stijn, Najaar (1909). [bundel]
[Eerste druk] Tweede boek, Amsterdam, L.J. Veen, [1909], [VIII] + 177 + [III] p., 20,9 x 15,9 cm.
Streuvels, Stijn, Najaar (1909).
Druk
  • [Eerste druk] Tweede boek, Amsterdam, L.J. Veen, [1909], [VIII] + 177 + [III] p., 20,9 x 15,9 cm.
  • Tweede [gewijzigde] druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1921], [VIII] + 159 + [I] p., 18 x 12 cm. In: Stijn Streuvels' werken
  • [Derde druk], in: Stijn Streuvels' Volledige Werken. Deel III., Kortrijk, 't Leieschip, [1951], p. 351-485.
  • [Vierde druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 993-1105.
Streuvels, Stijn, Een nieuw hoedje (1905). [verhaal]
Streuvels, Stijn, Een nieuw hoedje (1905).
Verhaal
  • De Groene Linde, I, 1905, p. 52-59, 65-73 (eerste halfjaar).
Streuvels, Stijn, Een nieuw hoedje (1905).
Bundel
  • Streuvels, Stijn, Openlucht (1905).
Streuvels, Stijn, Onze streek (1910). [bio]
Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, XX, 1910, dl 39, p. 15-26 (januari).
Streuvels, Stijn, Onze streek (1910).
Voorpublicatie
  • Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, XX, 1910, dl 39, p. 15-26 (januari).
Streuvels, Stijn, De blijde dag (1909). [novelle]
Najaar. Eerste boek, Amsterdam, L.J. Veen, [1909], [VIII] + 205 + [III] p., 20,9 x 15,9 cm.
Streuvels, Stijn, De blijde dag (1909).
Voorpublicatie
  • Najaar - Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, XVIII, 1908, dl. 35, p. 50-52 (januari), gedateerd: november 1907.
  • Almanach de la Générale Gantoise des Etudiants Catholiques, VII, 1908, p. 226-231.
  • De blijde dag - De Gids, LXXIII, 1909, dl. 1, p. 1-52, 262-309 (januari, februari).
Druk
  • Najaar. Eerste boek, Amsterdam, L.J. Veen, [1909], [VIII] + 205 + [III] p., 20,9 x 15,9 cm.
  • Vroeger Najaar I. Tweede [gewijzigde] druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1921], [IV] + 178 + [II] p., 18 x 12 cm, in: Stijn Streuvels' Werken
  • Derde druk, Tielt, Drukkerij-Uitgeverij J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard Boekhandel, [1944], 196 p., 21 x 15,7 cm. Lijsternestreeks, nr. XIV.
  • [Vierde druk], in: Stijn Streuvels' Volledige Werken. Deel VII., Kortrijk, 't Leieschip, [1953], p. 7-158.
  • Vijfde druk, Brugge-Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 165 + [III] p., 19 x 13 cm.
  • Zesde druk, in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], 867-992.
Streuvels, Stijn, De blijde dag (1909). [novelle]
Najaar - Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, XVIII, 1908, dl. 35, p. 50-52 (januari), gedateerd: november 1907.
Streuvels, Stijn, De blijde dag (1909).
Voorpublicatie
  • Najaar - Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, XVIII, 1908, dl. 35, p. 50-52 (januari), gedateerd: november 1907.
  • Almanach de la Générale Gantoise des Etudiants Catholiques, VII, 1908, p. 226-231.
  • De blijde dag - De Gids, LXXIII, 1909, dl. 1, p. 1-52, 262-309 (januari, februari).
Druk
  • Najaar. Eerste boek, Amsterdam, L.J. Veen, [1909], [VIII] + 205 + [III] p., 20,9 x 15,9 cm.
  • Vroeger Najaar I. Tweede [gewijzigde] druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1921], [IV] + 178 + [II] p., 18 x 12 cm, in: Stijn Streuvels' Werken
  • Derde druk, Tielt, Drukkerij-Uitgeverij J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard Boekhandel, [1944], 196 p., 21 x 15,7 cm. Lijsternestreeks, nr. XIV.
  • [Vierde druk], in: Stijn Streuvels' Volledige Werken. Deel VII., Kortrijk, 't Leieschip, [1953], p. 7-158.
  • Vijfde druk, Brugge-Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 165 + [III] p., 19 x 13 cm.
  • Zesde druk, in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], 867-992.
Streuvels, Stijn, Openlucht (1905). [bundel]
[Eerste druk], Rotterdam, Meindert Boogaerdt, jun.; Brussel, De Vlaamsche Boekhandel Leo Krijn, 1905, [VIII] + 162 + [II] p., 19,8 x 13,8 cm.
Inhoud:
Streuvels, Stijn, Openlucht (1905).
Druk

Naam - instituut/vereniging

Vereniging van Letterkundigen

De (Nederlandse) Vereniging van Letterkundigen (VvL) werd op 15 februari 1905 door 38 schrijvers uit het Nederlandse taalgebied opgericht met als doel de bloei der letteren te bevorderen. Herman Robbers was één van de stichtende leden. Hij kende de uitgeverswereld van binnenuit en zette zich o.a. in voor een betere bescherming van de auteursrechten. De Nederlandse Vereniging zorgde verder voor de oprichting van een Ondersteuningsfonds voor beginnende schrijvers en stelde een modelcontract op. Om één en ander al meteen aan te vatten had het bestuur zich reeds in verbinding gesteld met het Bestuur van de Uitgeversbond om tot een uniform contract tussen uitgever en auteur te geraken; er werd een commissie belast met het ontwerpen van een reglement voor een ondersteuningsfonds en een andere commissie zou adviezen verstrekken omtrent auteurswet en aansluiting bij de Berner Conventie. Herman Robbers richtte een oproep tot de Vlaamse auteurs tot aansluiting bij de VVL. Op 6 april 1907 belegden de promotoren in het Antwerpse hotel Terminus een voorbereidende vergadering ter oprichting van een Vlaamse Vereniging. Een omzendbrief strekkende tot het oprichten van een zustervereniging die nauw met de Nederlandse VVL zou samenwerken en die als een vakvereniging zou fungeren, werd verspreid.

Vereniging van Vlaamse Letterkundigen

De Vereniging van Vlaamse Letterkundigen werd op 23 november 1907 te Antwerpen opgericht onder voorzitterschap van Prosper van Langendonck (1862-1920). De vereniging bepleitte bij de regering de splitsing van de diensten van onderwijs, kunsten en wetenschappen en van de Hogere Raad voor Volksopleiding en de Raad voor de Openbare Bibliotheken en zocht tegelijk toenadering tussen Noord en Zuid. Tussen juni 1914 en maart 1921 lag de werking van de vereniging stil. Na de wapenstilstand kon ze slechts moeizaam haar activiteiten hervatten als gevolg van de kloof tussen activisten en 'passivisten' die zich tijdens de oorlogsjaren had gevormd. August Vermeylen, de eerste naoorlogse voorzitter was antiactivistisch (Frank Lateur profileerde zich eerder als pro-activistisch), diende zijn ontslag in maar werd in 1924 opnieuw bereid gevonden om het voorzitterschap op zich te nemen (tot 1939). Sinds haar oprichting zette de VVL zich als pluralistische vereniging in voor auteursbelangen (o.a. het bepleiten van een vaste boekenprijs), het statuut van de schrijver, het fonds van letterkundigen en de uitkering van een leenvergoeding voor auteurs. Uit deze vereniging zal in 1929 de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen voortkomen.