Courtmans-Berchmans, Johanna D. (° Oudegem, 1811-09-06 - ✝ Maldegem, 1890-09-22)

Schrijfster.

Johanna Berchmans was gehuwd met J.B. Courtmans, leraar en auteur van schoolboeken. Na zijn dood in 1856 richtte zij in Maldegem een kostschool op, die zij ondanks felle katholieke tegenwerking in stand wist te houden. Aanvankelijk schreef zij gedichten, toneelstukken en schetsen. Maar de strijd tegen haar omgeving bracht haar er toe om vanaf 1860 een hele reeks tendensverhalen en romans te schrijven. Haar romans en novellen waren geïnspireerd door het plattelandsleven (hoofdzakelijk in het Meetjesland), de verfransing en de schoolstrijd. Ze schreef over de sociale crisis en de mensonterende levensomstandigheden van de landbouwers en landarbeiders. De sociale inslag en de kritiek op de tijdsomstandigheden geven haar werk documentaire waarde. In haar roman Bertha Baldwin greep ze terug naar het roemrijke Vlaamse Verleden en wou ze Consciences Leeuw van Vlaanderen een vrouwelijke tegenhanger geven. Het Geschenk van den Jager, over de tegenstelling tussen het plattelands- en fabrieksleven, werd in 1865 met de vijfjaarlijkse staatsprijs voor Nederlandse letterkunde bekroond.

Streuvels, Stijn (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Opdebeek, Lode (° Brussel, 1869-06-19 - ✝ Antwerpen, 1930-05-04)

Uitgever, auteur en journalist.

Lid van het genootschap De Distel. Lode Opdebeek stichtte in 1887 het tijdschrift De Vlaamsche Wacht. Begin 1895 werd hij redacteur van het Vlaams-Brusselse weekblad Vlaamsch en Vrij, waar Streuvels zijn eerste prozaschetsen publiceerde. Het jaar daarvoor had hij, samen met zijn oom J. Vergaert de Nationale Drukkerij opgericht te Brussel, die omstreeks 1900 onder eigen naam werd voortgezet. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vestigde Opdebeek zich met zijn gezin te Laren (Noord-Holland), waar hij medewerker werd van De Vlaamsche Stem. Na de oorlog werd de uitgeversactiviteit te Antwerpen voortgezet. De uitgeverij werd bekend om haar volksromans en jeugd- en schoolboeken. Zowel onder zijn eigen naam als onder diverse pseudoniemen (L. Van Laeken, R. Van Fienen, G. Raal, B. Koenen, K. Bouter) schreef Opdebeek diverse journalistieke artikelen, populaire biografieën, vaderlands-historische romans, sprookjes en vertellingen. Hij werd opgevolgd door zijn zoon Gabriël (1895-1979).