Annotations

[1] De Duitse schooldirecteur Karl Jacobs was bij het begin van de Tweede Wereldoorlog officier in Gent en trad op als go-between tussen Streuvels en Spemann toen de post werd verstoord door de Duitse inval. H. Speliers, Als een oude Germaanse eik, p. 322.
Het bedoelde opstel van Karl Jacobs is: Karl Jacobs, 'Kriegsbesuch bei Stijn Streuvels', in: Literarische Flugblätter, november 1940, pp. 7-10.
[2] Bij deze brief van Spemann aan Streuvels bevindt zich een afschrift van de oorspronkelijk Nederlandstalige brief van Streuvels aan Karl Jacobs d.d. 22 september 1940 en een afschrift van de Duitse vertaling ervan. Deze brief van Spemann en Streuvels' brief van 4 oktober 1940, waarin Streuvels dezelfde zaken aanhaalt als in zijn brief aan Jacobs, moeten elkaar gekruist hebben.
[3] Op 10 mei 1940 brak de Tweede Wereldoorlog uit. Reeds op 20 mei werd het Lijsternest voor het eerst door granaten getroffen. L. Schepens, Kroniek van Stijn Streuvels, p. 108 De ravage was aanzienlijk: Al vaders boeken lagen den grond op, schreef Dina Lateur aan Kitty de Josselin de Jong, z'n 800 Leicafilmen waren ontrold en rondgestrooid. Stapels foto's lagen in de bruine suiker, met jam eronder vermengd. 'n Groote pot opgelegde boter had men in de hall aan stukken geslagen en daarin had men al het naaigerief gesleurd, tafellakens, enz. enz. Al het gesteriliseerd fruit en groenten had men in 't gras uitgegoten, gebroken eieren in de schoenen en over dat alles wijn en wijnflessen en tomatenpuree, enz.enz. Verder heel veel boeken, huisraad en kleederen gestolen, tot zelfs al onze matrassen.' Brief van Dina Lateur aan Kitty de Josselin de Jong d.d. 20 augustus 1940 uit de collectie van en geciteerd door Gé Vaartjes. Zie: Gé Vaartjes, U hebt mij den weg gewezen. Brieven van Herman de Man aan Stijn Streuvels, p. 117
[4] De omsingeling van de geallieerden door de Duitsers bleek op 26 mei 1940 een feit. De situatie zag er hopeloos uit. Tienduizenden vluchtelingen propten samen in een smalle strook Poperinge, Veurne, De Panne en aan de overzijde van de Franse grens. De volgende dag zond koning Leopold III een onderhandelaar naar het Duitse hoofdkwartier. Om 10 uur 's avonds maakten de Duitsers hun antwoord bekend: zij eisten onvoorwaardelijke overgave. 's Nachts om halfeen tekende de koning uit eigen naam het protocol der capitulatie. De Belgische regering verklaarde zich niet solidair met de daad van de koning en besloot de strijd voort te zetten. Maar het Belgische leger bestond niet meer, het Franse trok zich terug op alle fronten, en op het strand van Duinkerke zagen meer dan 350.000 in het nauw gedreven geallieerde soldaten als enige uitweg de zee. De 28ste om 4u00 ging de wapenstilstand in. Het Belgische leger staakte de strijd, honend bespot door de Franse regering als 'lafaards' en 'verraders'. De strijd op ons grondgebied was niet afgelopen want de geallieerden vochten verder in de perimeter van Duinkerke om de inscheping naar Engeland mogelijk te maken. In totaal ontsnapten daar tussen 27 mei en 3 juni ongeveer 200.000 Britten en 140.000 Fransen en een aantal Belgen (operatie Dynamo). https://web.archive.org/web/20050223122838/http://users.pandora.be/HOM/WO-2%20-%20De%20Duitse%20inval-F.htm
[5] Op 9 oktober 1940 laat Streuvels weten dat hij de boeken in guter Ordnung ontvangen heeft.
[6] Op 7 mei 1940 bracht Spemann Streuvels op de hoogte van het feit dat die Devisenstelle die letzten Honorarzahlungen nicht bewilligen [konnte]. Streuvels had toen nog 2.342,19 RM honorarium tegoed. Op 17 september 1940 kon Spemann Streuvels een aangename mededeling doen: hij had de toestemming gekregen van de Devisenstelle om Streuvels' honorarium, een som van RM 3352,02, te vereffenen.
[7] Over deze werken schreef Streuvels op 22 september 1940 aan Karl Jacobs het volgende: Hierbij zend ik U een expl. van Herinneringen uit het Verleden waaruit, bij mijn weten niets anders vertaald werd tenzij "Damme". Ik wilde ook Uwe aandacht vestigen op het boek: "Land en Leven in Vlaanderen" dat volgens het zeggen van Duitsche schrijvers die hier op bezoek waren, van actueel belang is voor Duitschland en het zelfs zonderling mag heeten hoe dit boek nooit om vertaald te worden in aanmerking is gekomen. Denk er eens aan.
[8] Stijn Streuvels werd op 3 oktober 1941 70 jaar. Naar aanleiding hiervan bracht Engelhorn Verlag Das Streuvels-Buch op de markt.
[9] In zijn brief aan Streuvels van 18 juni 1941 zal Spemann opnieuw voorstellen om een mooie uitgave te maken naar aanleiding van Streuvels' 70ste verjaardag. Spemann was op het idee gekomen een kleine Streuvels-anthologie te maken, die men het 'Streuvels-Buch' zou kunnen noemen. Deze uitgave zou een opstel van Friedrich Griese over Streuvels bevatten, 2 hoofdstukken uit Spemanns vertaling van Heule, 'Leseproben' uit verschillende bij Engelhorn Verlag verschenen werken van Streuvels en een volledige Streuvels-bibliografie.
[10] Erwin Bälz, Das Leben eines deutschen Arztes im erwachenden Japan. Tagebücher, Briefe, Berichte. Stuttgart, J. Engelhorns nachf., 1931. Hrsg. von Toku Bälz. Inhoud: Im gären und werden des neuen Japan; Vom kampf des neu-japanischen reiches um seine weltgeltung.

Register

Naam - persoon

Bälz, Erwin

Jacobs, Karl (° Essen, 1906-06-01 - ✝ Essen, 1997-08-23)

Duits schrijver en vertaler van werk van Vlaamse auteurs als Stijn Streuvels, Felix Timmermans, Ernest Claes en Karel van de Woestijne. Van Streuvels verzorgde hij volgende vertalingen:

  • "Die grosse Brücke" (1938, o.t. "De teleurgang van den Waterhoek")
  • "Das heisse Leben" (1939, o.t. "Zomerland")

Streuvels, Stijn (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Todt, Fritz (° Pforzheim, 1891-09-04 - ✝ Rastenburg (Polen), 1942-02-08)

Duits ingenieur en prominent nazi-figuur, de stichter van Organisation Todt, een staatsonderneming gericht op het bouwen van militaire infrastructuur. Hij stierf in een vliegtuigongeluk tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Naam - uitgever

L.J. Veen

In 1887 door Lambertus Jacobus Veen opgerichte Nederlandse uitgeverij. Ze maakte naam met publicaties van Louis Couperus en Stijn Streuvels.

Titel - werken van Streuvels

Streuvels, Stijn, Die grosse Brücke (1938). Vertaald door: Jacobs, Karl. [roman]
Einzig berechtigte Übertragung von Karl Jacobs. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., August 1938, 270 + [II] p., 19,7 x 12,5 cm. Schutzumschlag von Fritz Busse. Einband von Ilse Schüle.
Vertaling van:
Streuvels, Stijn, Die grosse Brücke (1938). Vertaald door: Jacobs, Karl.
Druk
  • Einzig berechtigte Übertragung von Karl Jacobs. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., August 1938, 270 + [II] p., 19,7 x 12,5 cm. Schutzumschlag von Fritz Busse. Einband von Ilse Schüle.
  • Einzig berechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Karl Jacobs. 6. - 10. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, September 1940, 270 + [II] p., 19,6 x 12,9 cm. Schutzumschlag von Fritz Busse. Einband von Ilse Schüle.
  • Einzig berechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Karl Jacobs. [Neue Auflage]. Stuttgart, Engelhorn, [1944], 270 p.
    Over deze in het Deutsches Bücherverzeichnis vermelde Neue Auflage, 1944, 270pp., kon de uitgeverij Engelhorn geen inlichtingen verstrekken. (Bibliografie van Stijn Streuvels, p. 107)
  • Übertragen von Karl Jacobs in: Ausgewählte Werke in zwei Bänden, II. 1945, p. 365-638; herdruk: 1948.
  • Übertragung von Dr. Karl Jacobs, Berlin und Darmstadt, Deutsche Buch-Gemeinschaft, 1954, 340 + [IV] p., 19,5 x 12,3 cm. Einbandentwurf: Hans Hermann Hagedorn. Lizenz-ausgabe mit Genehmigung des Engelhornsverlages Adolf Spemann, Stuttgart.
Streuvels, Stijn, Das heisse Leben (1939). Vertaald door: Jacobs, Karl. [verhaal]
Alleinberechtigte Übertragung von Karl Jacobs. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, 1939, 70 + [II] p., 19,6 x 12,3 cm. Schutzumschlag von Fritz Busse. Einband von Ilse Schüle.
'Die flämische Urausgabe ist 1900 erschienen unter den Titeln 'Groeikracht' und 'Zomerland' innerhalb des Sammelbandes 'Zomerland'
Vertaling van:
Streuvels, Stijn, Das heisse Leben (1939). Vertaald door: Jacobs, Karl.
Druk
  • Alleinberechtigte Übertragung von Karl Jacobs. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, 1939, 70 + [II] p., 19,6 x 12,3 cm. Schutzumschlag von Fritz Busse. Einband von Ilse Schüle.
  • Alleinberechtigte Übertragung von Karl Jacobs. 6. - 10. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, [1941], 70 + [II] p., 19,6 x 12,3 cm.
  • Übertragen von Karl Jacobs in: Ausgewählte Werke in zwei Bänden. Erster Band, 1945, p. 9-71; herdruk: 1948.
Streuvels, Stijn, Die Männer am feurigen Ofen (1936). Vertaald door: Ackermann, Werner. [novelle]
Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., September 1936, 77 + [III] p., 19,7 x 12,4 cm. Einband von Ilse Schüle. Umschlag von Fritz Busse.
Vertaling van:
Streuvels, Stijn, Die Männer am feurigen Ofen (1936). Vertaald door: Ackermann, Werner.
Druk
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 1. - 5. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., September 1936, 77 + [III] p., 19,7 x 12,4 cm. Einband von Ilse Schüle. Umschlag von Fritz Busse.
  • Alleinberechtigte Übertragung aus dem Flämischen von Werner Ackermann. 6. - 8. Tausend, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf., 1942, 77 + [III] p., 19,6 x 12,3 cm.
  • Übertragung von Werner Ackermann in: Ausgewählte Werke in zwei Bänder, II, p. 293-364; herdruk: 1948.
Streuvels, Stijn, Herinneringen uit het verleden (1924). [bio]
Streuvels, Stijn, Herinneringen uit het verleden (1924).
Druk
Streuvels, Stijn, Land en leven in Vlaanderen (1923). [studie]
Streuvels, Stijn, Land en leven in Vlaanderen (1923).
Druk
Streuvels, Stijn, Das Streuvels-Buch (1941). Vertaald door: Schmülling, Hermine, Valeton, Anna, Lateur, Isa, Lateur, Dina, Spemann, Adolf, Jacobs, Karl, Ackermann, Werner. [vertaling-bloemlezing]
Streuvels, Stijn, Das Streuvels-Buch (1941). Vertaald door: Schmülling, Hermine, Valeton, Anna, Lateur, Isa, Lateur, Dina, Spemann, Adolf, Jacobs, Karl, Ackermann, Werner.
Druk
  • Zum 70. Geburtstag von Stijn Streuvels herausgegeben von Adolf Spemann. Mit acht Bildern, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, [1941], 123 + [VIII] p., 21,2 x 13,5 cm.
    Inhoud:
Streuvels, Stijn, Heule (1942). [bio]
Streuvels, Stijn, Heule (1942).
Voorpublicatie
  • Winteravonden - Dietsche Warande en Belfort, XXXV, 1935, p. 241-253.
  • Winteravonden - De Standaard, nummers van 7 en 14 oktober 1936.
  • De Heulebeke - Dietsche Warande en Belfort, XXXV, 1941, p. 486-496.
  • De Heulebeke (fragment) - Het Vlaamsche Land, nr. 9/10 november 1941.
Druk
  • [Eerste druk], Kortrijk, N.V. Zonnewende, 1942, 394 + [VI] p., 20,9 x 13,5 cm.
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen's Uitgevers Mij N.V., 1942, 394 + [VI] p., 20,9 x 13,5 cm.
  • [Tweede druk], in: Volledig werk. Deel IV. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1973], p. 723-997.
Streuvels, Stijn, Heule (1942).
Vertaling-bloemlezing
  • Streuvels, Stijn, Das Streuvels-Buch (1941). Vertaald door: Schmülling, Hermine, Valeton, Anna, Lateur, Isa, Lateur, Dina, Spemann, Adolf, Jacobs, Karl, Ackermann, Werner.