204/ 12.08.1941 Engelhorn Verlag aan Stijn Streuvels. Stuttgart

Indextermen Metadata
Titel: 204/ 12.08.1941 Engelhorn Verlag aan Stijn Streuvels. Stuttgart
Auteur: Adolf Spemann
Geadresseerde: Stijn Streuvels
Plaats van verzending: Stuttgart
Datum: 1941-08-12
Brieftype: brief
Afmetingen: 297 x 211 mm
Fysieke bijzonderheden: enkel blad briefpapier dubbelzijdig getypt
Bewaarplaats: Letterenhuis, Antwerpen, België
Collectie: S 935/B2, nummer 178598/16a
Bijlagen: Doorslag in Letterenhuis, S 935/B2, 100603/227
Elektronische publicatie: Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde Gent 2016 © 2016, KANTL/CTB
Editeur: Joke Debusschere
Promotor: Marcel De Smedt , Edward Vanhoutte

Facsimile's


Sp/tS
12.8.1941
Aug[ustus]
Herrn D[okto]r[ honoris causa] Stijn Streuvels
Ingoyghem b[ei] Kortrijk
Belgien

Lieber hochverehrter Herr D[okto]r Streuvels![1]
Ich habe große Freude, daß die Rohübersetzung des "Glorierijke Licht" so rasch gemacht worden ist, und danke auf das Schönste für die Übersetzung.[2] Ich beglückwünsche die fleißige Übersetzerin, in der ich nach der Handschrift wohl Fräulein Isa vermuten darf. (Bitte sagen Sie mir darüber noch Bescheid!)[3]
Diese Übersetzung hat mir nun die Möglickeit gegeben, manchen Fehler zu berichtigen und viele Lücken zu schließen.[4] Nur einige Punkte sind noch unklar geblieben, aber das werde ich dann bei der Korrektur der Fahnen anmerken, und diese Stellen lassen sich dann noch gut ergänzen. Nicht ohne Vergnügen habe ich gesehen, daß die Übersetzerin sich an diesen Stellen auch mit flämischen Worten geholfen hat!
Einige dieser Stellen möchte ich von vornherein noch erwähnen: Seite 4 Ihrer Übersetzung: "Das gebohnte Grün des Klees"; das Wort "gebohnt" gibt es im Deutschen nicht, und ich weiß daher nicht, was gemeint ist.
Auf der selben Seite weiter unten fehlt mir noch die Übersetzung des Wortes "herel" bei der Beschreibung der Flachsblüte. Ich habe das jetzt einmal vorläufig mit "Stielchen" übersetzt, also dem Diminutiv von "Stiel", französisch: queue oder pédicule.
Seite 6 Ihrer Übersetzung bei der Beschreibung des Stroms: "die niederdeinende Ferne". Das Wort "niederdeinend" gibt es im Deutschen nicht. Ich bitte, das noch zu übersetzen oder in französisch anzugeben.[5]
Das sind die wichtigsten Punkte.
Herr D[okto]r Jacobs hat inzwischen geschrieben und mir mitgeteilt, daß "Die Dickschädel" identisch mit "Vrede" sind.[6] Ich möchte nun doch lieber in diesem Zusammenhang darauf verzichten, diese reizende Erzählung in das Streuvelsbuch hineinzunehmen; dagegen darf sie unter keinen Umständen in dem Band "Geschichten vom Lande", den wir dann einmal im Anschluß an den Band "Geschichten vom Kinde" machen müssen, fehlen. Sie ist ein [2]wahres Kabinettstück!
Heute schickte mir der Verlag Veen "Loquela" von Gezelle;[7] das ist ja ein Riesenwerk, und ich bin sehr froh, es zu haben. Es wird mir sicherlich sehr viel nützen, und ich werde mich jetzt einmal hineinvertiefen, um einen Überblick zu bekommen. Ich danke Ihnen auf das herzlichste für die Besorgung und werde den Verleger Veen noch um die Rechnung bitten.
Ich bestätige noch meine beiden Briefe vom 4.8. und[8]
bin mit herzlichen Grüßen
Ihr stets verehrungsvoll ergebener
(handtekening Adolf Spemann)
Anbei die Abrechnung über das 2. Vierteljahr 1941. Die Überweisung ist bereits beantragt. D.O.

Annotations

[1] Streuvels werd doctor honoris causa aan de universiteiten van Leuven, Münster en Pretoria.
[2] Adolf Spemann stelde in zijn brief aan Stijn Streuvels van 21 juli 1941 voor om één van Streuvels' dochters een voorlopige eerste Duitse vertaling van Het glorierijke licht te laten maken, om die daarna met zijn eigen vertaling samen te voegen. Zo kon Frl. Lateur als Übersetzerin ihres Vaters mitgenannt worden. Volgens Streuvels' briefkaart aan Spemann van 1 augustus 1941 werd dit manuscript op 31 juli verstuurd.
[3] Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Adolf Spemann van 19 augustus 1941.
[4] Bij zijn eerste brief van 4 augustus 1941 stak Adolf Spemann nog een brief over de Duitse vertaling van Het glorierijke licht, samen met het manuscript van zijn vertaling en twee lijsten met moeilijkheden.
[5] De aangehaalde passages werden op het manuscript met rood potlood onderlijnd. Cf. p. 4 en p. 6 van het typoscript. Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Adolf Spemann van 19 augustus 1941.
[6] Cf. Spemanns opmerking hierover in zijn brief aan Streuvels van 4 augustus 1941. Tot zijn grote verrassing was in de Frankfurter Zeitung de Duitse vertaling Die Dickschädel van één van Streuvels' novellen van de hand van Karl Jacobs verschenen. Spemann had op zijn beurt Jacobs hierover een brief geschreven en hem attent gemaakt op het feit dat er een optie-verdrag tussen zijn uitgeverij en Streuvels bestond.
[7] J. Craeynest, Loquela. Taalkundig maandblad uitgegeven door G. Gezelle van 1881 tot 1895 en omgewerkt tot woordenboek. Amsterdam, L.J. Veen, 1907, tweede druk; Derde druk. Tielt, Lannoo, s.d. [1943-1946] en Amsterdam, L.J. Veen, 1946.
[8] Bij zijn eerste brief van 4 augustus 1941 stak Adolf Spemann nog een brief over zijn Duitse vertaling van Het glorierijke licht, samen met het manuscript van de vertaling en twee lijsten met moeilijkheden.
1
2

Register

Naam - persoon

Gezelle, Guido (° Brugge, 1830-05-01 - ✝ 1899-11-27)

Priester-dichter en leraar.

Oom van Caesar Gezelle en Stijn Streuvels. Priester-dichter en leraar die met zijn nationaal-religieus geïnspireerde lessen, gedichten en journalistieke publicaties grote invloed uitoefende op de katholieke Vlaamse studentenbeweging. Gezelle werkte achtereenvolgens in Roeselare (Klein Seminarie), Brugge, Kortrijk en opnieuw Brugge. Hij maakte vlug naam als Vlaams literair auteur met zijn Kerkhofblommen (1858), en was ook zeer actief als taalgeleerde, volkskundige, pamflettist, polemist, en stichter-stimulator en uitgever van tijdschriften als Rond den Heerd, Loquela en Biekorf. Gezelle was een taalparticularist, wat tot uiting kwam in zijn bijdragen aan deze tijdschriften. Hij liet tevens een bundel Laatste Verzen na die in 1901 postuum uitgegeven zou worden.

Gezelle, Guido (° 1830 - ✝ 1899)

Priester-dichter, West-Vlaamse taalparticularist. De groep rond Van Nu en Straks bewonderde hem als dichter en heeft bijgedragen tot de grote interesse die er tot vandaag nog voor zijn werk bestaat.

Gezelle, Guido (° 1830 - ✝ 1899)

Priester, dichter, taalkundige en journalist. Zijn zus Louise Gezelle (1834 1909 was de moeder van Stijn Streuvels, die bijgevolg een neef was van Guido Gezelle.

Jacobs, Karl (° Essen, 1906-06-01 - ✝ Essen, 1997-08-23)

Duits schrijver en vertaler van werk van Vlaamse auteurs als Stijn Streuvels, Felix Timmermans, Ernest Claes en Karel van de Woestijne. Van Streuvels verzorgde hij volgende vertalingen:

  • "Die grosse Brücke" (1938, o.t. "De teleurgang van den Waterhoek")
  • "Das heisse Leben" (1939, o.t. "Zomerland")

Lateur, Isa (° Ingooigem, 1922-12-13)

Jongste dochter van Frank Lateur. Gehuwd met Hugo Baert.

Streuvels, Stijn (° Heule, 1871-10-03 - ✝ Ingooigem, 1969-08-15)

Geboren als Frank Lateur en bakker van opleiding, maar onder zijn pseudoniem Stijn Streuvels als prozaschrijver bekend geworden in tijdschriften als Van Nu en Straks, Vlaanderen, De Gids en De Nieuwe Gids. De vlaschaard (1907) en De teleurgang van den waterhoek (1927) zijn twee van zijn bekendste romans.

Naam - uitgever

L.J. Veen

In 1887 door Lambertus Jacobus Veen opgerichte Nederlandse uitgeverij. Ze maakte naam met publicaties van Louis Couperus en Stijn Streuvels.

Titel - werken van Streuvels

Streuvels, Stijn, Het glorierijke licht, In blijde herinnering aan den heerlijksten aller zomers die ooit over de wereld praalde, den zomer van het jaar O.H. negentien honderd en elf. (1912). [verhaal]
Streuvels, Stijn, Het glorierijke licht, In blijde herinnering aan den heerlijksten aller zomers die ooit over de wereld praalde, den zomer van het jaar O.H. negentien honderd en elf. (1912).
Voorpublicatie
  • De Nieuwe Gids, XXVII, 1912, dl. 1, p. 48-60.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen, MIMXII [= 1912], [II] + 30 + [IV] p., 21,8 x 16,5 cm.
  • Tweede druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1919], 32 p., 22,6 x 16,4 cm.
  • [Derde druk], in: Stijn Streuvels, Proza., Mechelen, Het Kompas N.V., 1934, p. 153-179.
  • [Vierde druk], Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard Boekhandel, [1944], 27 + [V] p., 24,7 x 17,8 cm.
  • [Vijfde druk], in: Stijn Streuvels' Volledige Werken. Deel IV., Kortrijk, 't Leieschip, [1951], p. 355-374.
  • [Zesde druk], in: Het uitzicht der dingen. Het glorierijke licht. Vierde druk, Hasselt, Uitgeverij Heideland, [1962], p. 161-182.
  • [Zevende druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 1107-1124.
Streuvels, Stijn, Het glorierijke licht, In blijde herinnering aan den heerlijksten aller zomers die ooit over de wereld praalde, den zomer van het jaar O.H. negentien honderd en elf. (1912).
Vertaling-bloemlezing
  • Streuvels, Stijn, Das Streuvels-Buch (1941). Vertaald door: Schmülling, Hermine, Valeton, Anna, Lateur, Isa, Lateur, Dina, Spemann, Adolf, Jacobs, Karl, Ackermann, Werner.
Streuvels, Stijn, Vrede (1902). [verhaal]
Streuvels, Stijn, Vrede (1902).
Voorpublicatie
  • De Twintigste Eeuw, VIII, 1902, dl 1, p. 635-661 (juni).
Streuvels, Stijn, Das Streuvels-Buch (1941). Vertaald door: Schmülling, Hermine, Valeton, Anna, Lateur, Isa, Lateur, Dina, Spemann, Adolf, Jacobs, Karl, Ackermann, Werner. [vertaling-bloemlezing]
Streuvels, Stijn, Das Streuvels-Buch (1941). Vertaald door: Schmülling, Hermine, Valeton, Anna, Lateur, Isa, Lateur, Dina, Spemann, Adolf, Jacobs, Karl, Ackermann, Werner.
Druk
  • Zum 70. Geburtstag von Stijn Streuvels herausgegeben von Adolf Spemann. Mit acht Bildern, Stuttgart, J. Engelhorns Nachf. Adolf Spemann, [1941], 123 + [VIII] p., 21,2 x 13,5 cm.
    Inhoud: