[1] Cf. brief van Stijn Streuvels aan Adolf Spemann d.d. 23 december 1950.

[2] Cf. briefkaart van Stijn Streuvels aan Adolf Spemann d.d. 6 januari 1951.

[3] Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Adolf Spemann d.d. 16 januari 1951.

[4] Op 19 november 1798, ruim drie jaar na de stichting van de Bataafse Republiek, besloot de regering op voorstel van Isaac Gogel naar Frans voorbeeld een nationaal museum op te richten. Hierin werden in eerste instantie de restanten van de stadhouderlijke collecties in opgenomen, samen met allerlei voorwerpen die afkomstig waren van staatsinstellingen. Op 31 mei 1800 opende het Rijksmuseum als Nationale Kunstgalerij voor het eerst zijn deuren. Het was toen gevestigd in het Huis ten Bosch in Den Haag. Er waren toen ruim 200 schilderijen en historische voorwerpen te zien. Samen met de eerste directeur, C.S. Roos, zorgde Gogel in de jaren hierop voor tal van aankopen. De eerste aankoop, 'De Zwaan' van Jan Asselijn, werd voor 100 gulden gekocht en geldt nog steeds als een van de topstukken van het Rijksmuseum. In 1808 verhuisden de collecties op bevel van de nieuwe koning Lodewijk Napoleon naar Amsterdam, dat de hoofdstad van het Koninkrijk Holland werd. De kunstwerken en voorwerpen werden ondergebracht in het Paleis op de Dam, het voormalige Amsterdamse stadhuis. Daar werden ze verenigd met de belangrijkste schilderijen van de stad, waaronder de Nachtwacht van Rembrandt. In 1809 opende het Koninklijk Museum op de bovenverdieping van het paleis zijn deuren. Enkele jaren nadat Willem I als nieuwe koning in 1813 naar Nederland was teruggekeerd, werd het museum als ‘Rijks Museum’ samen met de uit Den Haag afkomstige nationale prentencollectie overgebracht naar het Trippenhuis, een 17de-eeuws stadspaleisje aan de Kloveniersburgwal waar de latere Koninklijk Nederlandse Academie van Wetenschappen toen al gehuisvest was. Tot verdriet van directeur Cornelis Apostool werden onder meer de historische voorwerpen in de jaren 1820 aan het inmiddels in Den Haag opgerichte Kabinet van Zeldzaamheden toegewezen. In Haarlem kwam in 1838 in Paviljoen Welgelegen een apart museum voor moderne, 19de-eeuwse kunst. Anders dan onder Lodewijk Napoleon werden in die tijd vrijwel geen grote aankopen gedaan. Het Trippenhuis was als museum ongeschikt. Velen vonden bovendien dat Nederland een echt nationaal museumgebouw moest hebben. Maar pas in 1876 kon na jarenlang gedoe met de bouw hiervan begonnen worden. De architect, Pierre Cuypers, had voor het Rijksmuseum een ontwerp in historische stijl gemaakt, een mengeling van gotiek en renaissance. Menigeen was hier niet gelukkig over en vond het gebouw te middeleeuws en te weinig écht Nederlands. In 1885 werd het officieel geopend. Behalve de schilderijen en prenten uit het Trippenhuis kwamen bijna alle oudere schilderijen van de Stad Amsterdam in het Rijksmuseum te hangen, waaronder schilderijen als Rembrandts 'Joodse Bruidje' die de bankier A. van der Hoop aan de stad had nagelaten. Uit Haarlem werd de verzameling 19de-eeuwse kunst aan het museum toegevoegd. Ook een belangrijk deel van het Kabinet van Zeldzaamheden, dat inmiddels was opgegaan in het nieuwe Nederlandsch Museum voor Geschiedenis en Kunst, kwam weer naar Amsterdam terug. Omdat de collecties voortdurend groeien en museale inzichten doorlopend veranderen, is in de loop van de tijd nogal veel aan het Rijksmuseumgebouw gesleuteld. Zo werden tussen 1904 en 1916 aan de zuidwestzijde zalen aangebouwd, de huidige Philipsvleugel, die deels bedoeld waren om de collectie 19de-eeuwse schilderijen in onder te brengen die het echtpaar Drucker-Fräser het museum had geschonken. In de jaren 1950 en 1960 werden de oorspronkelijke twee binnenhoven volgebouwd om meer zaalruimte te creëren. In 1927 was onder het bewind van hoofddirecteur Schmidt-Degener het Nederlandsch Museum opgesplitst in de afdelingen Vaderlandse Geschiedenis en Beeldhouwkunst & Kunstnijverheid. Na 1945 werden zij in aparte delen van het gebouw ondergebracht. In de jaren 1950 ontstond voorts de Afdeling Aziatische Kunst als gevolg van de onderbrenging van de collectie van de Vereniging van Vrienden der Aziatische Kunst. https://www.rijksmuseum.nl/nl/organisatie/geschiedenis

[5] Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Adolf Spemann d.d. 16 januari 1951.

[6] Het betreft: Ernst Ritter von Dombrowski, Holzschnitte. Graz / Wien, Moser, 1949, 159 S. Mit einer Einführung von Hans Riehl.

[7] Cf. hiervoor verder de brief van Adolf Spemann aan Stijn Streuvels d.d. 15 februari 1951.

[8] Streuvels werd op 3 oktober 1951 80 jaar.

[9] Cf. hiervoor verder de brief van Adolf Spemann aan Stijn Streuvels d.d. 15 februari 1951.

[10] Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Adolf Spemann d.d. 16 januari 1951. Het 'zomerschilderij met de blauwe hemel' is een aquarel dat werd opgenomen in de vijftiende druk van De vlaschaard. Voor deze luxe-editie maakte Albert Saverys 4 paginagrote aquarellen (waterverfschilderijen), voor elk hoofdstuk één. Elk aquarel toont een landschap, maar telkens op een ander tijdstip van het jaar en van de vlasteelt, al naargelang de evolutie in het boek zelf.

• Aquarel bij De zaaidhede: een verlaten, moerassige akker. In maart, als het werk op de akker reeds volop aan de gang zou moeten zijn, is het nog steeds slecht weer is.
• Op de tweede aquarel van De wiedsters is het weer duidelijk zachter geworden. Er mag gezaaid worden, maar 'de vlaschaard' is mislukt. Barbele, Vermeulens vrouw, gaf de vrouwen uit de omgeving de opdracht de vlaschaard te wieden.
• Als de wiedsters klaar zijn, begint de Bloei van het vlas. Er wordt druk gewerkt op de akker (derde aquarel).
• Aquarel bij De slijting: de slijters gaan aan het werk, maar worden verrast door een onweer.