MECHELEN,
Adeghemstraat, 25
Letterkundige te
Ingoyghem.
Adeghemstraat, 25
den 2I October 1929.
Den Heer Stijn Streuvels.Letterkundige te
Ingoyghem.
Hooggeachte Heer,
Het speet me te vernemen dat wij over de snede uit Kerstwake niet kunnen beschikken.[1] In ieder geval, als het niet kan, kan het niet. Dan moeten wij maar langs een anderen weg een werk van Masereel trachten te bekomen. Anderszijds verheugde het mij dat er van Kerstwake een vertaling zou kunnen verschijnen. Dit/is alleszins een prachtig stuk, dat ook buiten onze grenzen mag gekend zijn.[2]
Ik heb "Een Kerstvertelsel" gelezen en vind het ook een sterk stukje. We zijn bereid, zooals ik vroeger schreef,[3] deze novelle uit te geven. Wat de voorwaarden betreft: hierover heb ik met mijn firmanten overleg gepleegd en we zijn tot de volgende tegenvoorstellen gekomen, die U zeker bevrediging zullen geven.
- Gewone Uitgave op featherweight:[4] Naar Uw goeddunken kunt U de oplage voor Vlaanderen op 1000ex[emplaren] laten, maar wij zouden van U 500 exemplaren voor vaste rekening overnemen, betaalbaar in twee stortingen. Indien er nabestellingen komen zouden we ook telkens met een rond getal overnemen. We zouden in ieder geval de alleenverkoopers voor Vlaanderen blijven en onze firma zou op de boeken gedrukt worden. De korting van 50% zouden we graag op 60% brengen, daar wij aan den boekhandel toch 40% moeten afstaan.
- Uitgave op Hollandsch Van Gelder:[5] Met oplage en voorwaarden gaan wij accoord. Alleen zouden wij U verzoeken deze editie een veertien-tal dagen vóór de gewone bekend te maken zooals dit met Opdebeek gebeurd is.[6]
- Uitgave op Japansch papier:[7] Wat denkt U van een 6-tal exemplaren tegen zelfde voorwaarden? Eerst vernamen wij toch graag welke de verkoopsprijs zou zijn. We voelen echter veel voor dergelijke prachtuitgaven. 15 Ex[em]pl[aren] op Japansch à 100 fr[ank]
Indien U zich met deze voorwaarden kunt vereenigen blijft de [2]uitgave van Uw Kerstvertelling een afgesproken zaak. Blijft nog alleen dit te contracteeren.[9]
Ik zag bij Elza Van Hagendoren reeds de schetsen en ook de omslagteekening, die ik zeer origineel en prachtig vond.
De boeken zouden ook begin December in ons bezit moeten zijn.[10]
Reinaert de Vos: Hiermede zou onzen boekhandel wel willen werken. Mogen wij U echter vragen één exemplaar voor korten tijd in commissie te ontvangen om hiermede een proefreis te doen.
Verder is er nog iets. Op 10 en 11 November a[anstaande] houden wij te Mechelen een tentoonstelling van houtsneden en ook van prachtboeken. Indien U nog luxe-exemplaren van Uw werken hebt zouden wij deze graag van U in leen krijgen om ten toon te stellen. Zoo er van verkocht worden bestellen wij bij U met 30% korting Wat denkt U hierover?[11]
Uw antwoord met belangstelling te gemoet ziende, blijf ik steeds met de meeste waardeering en hoogachtend,
Uw d[ienst]w[illige]
(handtekening Korneel Goossens)
(handtekening Korneel Goossens)
Annotations
[1]
Cf. Korneel Goossens' vraag in zijn brief aan Streuvels van 7 oktober 1929.
[2]
In de Letterkundige Almanak voor Vlaanderen (1930) werd van Frans Masereel de houtsnede 'De redenaar' opgenomen.
[3]
Cf. brief van Korneel Goossens aan Stijn Streuvels van 23 augustus 1929.
[4]
Featherweight is de Engelse benaming voor opdikkend papier. Deze papiersoort (letterlijk vertaald uit het Engels als 'vederlicht') is een licht, maar dik soort papier, meestal vervaardigd van espartogras. Ze wordt veelal gebruikt voor gedichtenbundels, korte romans e.d., als compensatie voor de geringe hoeveelheid tekst. Frederick Day, An ABC index of papers, p. 34; Papier op papier. Verklaring van gewone en ongewone papieruitdrukkingen, p. 57
[5]
Hollands papier en oudhollands papier werden vroeger vervaardigd d.m.v. schepvorm en schepkuip, zodat met recht kon worden gesproken van handgeschept papier. Tegenwoordig komt de handschepperij in Nederland niet meer voor en wordt oudhollands papier vervaardigd op de rondzeefpapiermachine, een machinale productiemethode, waarin de principes van het oude handwerk bewaard zijn gebleven. De beste soorten bestaan geheel uit lompen en hebben scheprand en watermerk. Oudhollands papier vindt vaak toepassing als luxe postpapier, voor huwelijks- en geboorteaankondigingen, maar ook voor speciale uitgaven als gedenkboeken e.d. Papier op papier. Verklaring van gewone en ongewone papieruitdrukkingen, p. 122
Van Gelder is een van de grootste papierfabrikanten van Nederland. In 1784 begon Pieter Smidt Van Gelder zijn loopbaan als papierfabrikant in een van de vele Zaanse molens. Naarmate het productievermogen toenam, groeide ook het aantal fabrieken van de firma van Gelder. Ze nam een voorname plaats in in de papierindustrie, zowel in Nederland als in de rest van de wereld. Jane De Iongh, Van Gelder zonen 1784-1934, p. 7 e.v.
[6]
Samen met J. Vergaert richtte Lodewijk Opdebeek in 1884 de Nationale Drukkerij op. Nadat deze in 1899 haar deuren sloot, startte Opdebeek in 1900 een eigen uitgeverij, die het eerste jaar in Brussel gevestigd was, maar daarna naar Antwerpen verhuisde. De klemtoon lag voornamelijk op jeugdboeken en het fonds was in korte tijd behoorlijk gegroeid. Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, besloot Lodewijk Opdebeek om de uitgeverij stil te leggen. Hij wilde, als overtuigd Vlaming, niet verder werken onder Duits gezag en toonde op die manier ook solidariteit met zijn collega's aan het front. In 1919 werd de uitgeverij opnieuw opgestart als 'L. Opdebeek, Uitgever'. Opdebeek legde zich vanaf dan vooral toe op een verbetering en uitbreiding van het fonds. Maar zelfs de overname van fondsen zoals die van het tijdschrift Het Roode Zeil (in 1921) konden niet verhinderen dat er moeilijke tijden aanbraken. Lodewijk Opdebeek stierf in 1930 en de uitgeverij kwam onder leiding van zijn zoon Gabriël Opdebeek. Door een opeenstapeling van problemen was de uitgeverij in 1954 genoodzaakt om een Naamloze Vennootschap te worden. Daarbij kwamen alle aandelen in handen van De Nederlandsche Boekhandel. Tot 1982 zou De Nederlandsche Boekhandel onder de naam L. Opdebeek bestaan. Leen Sonck, Uitgeverij L. Opdebeek: haar stichter, zaakvoerder, evolutie en werking, passim
[7]
Japans papier is de verzamelnaam voor een grote verscheidenheid van meestal langvezelige papiersoorten, oorspronkelijk in Japan vervaardigd uit de bast van de moerbeiboom. Er bestaan echter veel imitaties. Deze papiersoort wordt gebruikt voor luxe-uitgaven van boeken en in andere gevallen waar grote duurzaamheid vereist is, alsook voor het doubleren en repareren van papier. BDI-terminologie. Verklarend woordenboek van Nederlandse termen op het gebied van bibliotheek en documentaire informatie, p. 155; Papier op papier. Verklaring van gewone en ongewone papieruitdrukkingen, 80
[8]
De uitgave voor Nederland van Kerstvertelsel verscheen bij L.J. Veen te Amsterdam (s.d.) en werd opgenomen in het Nieuwsblad voor den Boekhandel van 16 augustus 1930. Het bevat hetzelfde colofon als de Vlaamse uitgave. R. Roemans en H. Van Assche, Bibliografie van Stijn Streuvels, p. 197
[9]
Streuvels verklaart zich akkoord met deze voorwaarden: cf. brief van Korneel Goossens aan Stijn Streuvels van 23 oktober 1929.
[10]
Kerstvertelsel werd niet gedrukt door Het Kompas, maar het werk werd wel door de Mechelse uitgeverij onder eigen imprint geëxploiteerd. Korneel Goossens ontving de exemplaren op 18 december 1929.
[11]
Cf. verder de brief van Korneel Goossens aan Stijn Streuvels van 23 oktober 1929.
