Thielt, 12 Februari 1932.
Den Heer Frank Lateurte Ingooigem.
Geachte Heer Lateur,
Hierbij het concept van contract voor de Luxe-uitgave van "Tegen Sterren en Wind".[1] Indien het U goed is zal ik dadelijk het Hollandsch papier bestellen en kunnen we vooruit werken, zoodat we rond Paschen er mee klaar komen.[2]
Ik zou vóór Paschen reeds willen bezig zijn met "Tieghem" en verwacht dan ook van U[ Ed]e[le] én de kopij én het ontwerp van kontract.[3]
Dezen voormiddag liet ik U[ Ed]e[le] een type van de uitgaven, zooals we ze voortaan zullen bezorgen, toezenden. Natuurlijk is dat nog te verbeteren, eens dat de boeken zullen heel en al afgewerkt zijn, doch U kunt reeds zien, dat de druk en verzorging veel verbeterd werden.
Ik ben nu volop aan 't onderhandelen met A[msterdam][4] en zal er voor zorgen, dat het herdrukken van "De Vlaschaard" buitengewoon goed verzorgd wordt. Het papier, dat ik voorstel te gebruiken gaat hier bij. U had gelijk: het boek moet gezet worden uit een 12-punt letter. Hierbij ook lettertype.[5]
Hierbij ook stuur ik U[ Ed]e[le] twee reklames, die ik gister ontving: het gaat over een nieuwe manier van clicheeren.[6] Zoo dit te doen is om b[ijvoorbeeld] op esparto met deze clichés te drukken, zouden we dit procédé kunnen gebruiken in het werk van De Pillecijn, zoo dat de platen tusschen den tekst zouden kunnen geplaatst worden.[7]
Intusschen hoogachtend.
(handtekening Joris Lannoo)
Annotations
[1]
Edward Vermeulen, Tegen Sterren en Wind. Tielt, J. Lannoo, 1932. Met illustraties van Jozef Speybrouck.
Naast de gewone reeksuitgave (De Volledige Werken) werden 350 luxe-exemplaren gedrukt op Hollands Pannekoekpapier.
Edward Vermeulen werd in 1931 zeventig jaar. Enkele vrienden richtten ter gelegenheid van zijn verjaardag een feestcomité op, dat een huldiging voor deze Vlaamse schrijver organiseerde. Op het feest, dat op 18 oktober 1931 te Roeselare plaatshad, huldigde men niet alleen de persoon Vermeulen en zijn zeventigste verjaardag, maar ook het verschijnen van zijn twintigste boek De Reis door het Leven en het toen net voltooide, maar nog niet uitgegeven, tweeëntwintigste boek Tegen Sterren en Wind. Een doorslag van de overeenkomst tussen Frank Lateur en Achiel Denijs namens het 'Komiteit ter Huldiging van Warden Oom te Roeselare' en Joris Lannoo, d.d. 15 februari 1932, wordt bewaard in het Archief Joris Lannoo te Tielt (Classeur 3, briefwisseling P-S, 1931-1932). Het vermeldt o.a. dat Lannoo 350 exemplaren van Tegen Sterren en Wind drukt op 'Holl. papier nr. 282 der Firma Pannekoek'. Elk boek zal kort verslag bevatten van de feestelijkheden en de lijst der inschrijvers. Prijs onder Ingres-omslag: 30 fr. Betaling: onmiddellijk na levering.
[2]
Het feestcomité, waarvan Stijn Streuvels erevoozitter was, besloot 350 exemplaren van het boek op luxepapier te laten drukken. Dit is de reden waarom Lannoo voor deze uitgave precies met Streuvels en niet met Vermeulen onderhandelde.
Voor het boek Tegen Sterren en Wind schreef Vermeulen een voorwoord. Hij benadrukte dat dit boek, net zoals al zijn andere, geschreven werd vanuit het Vlaamse ideaal: 'Voor Ons Volk'. Hij schreef het dus niet, zoals velen toen meenden, om als luxeboek te verschijnen. Pasen viel in 1932 op 27 maart.
[3]
Nog diezelfde dag stuurde Streuvels het contract voor Tieghem naar het adres van Lannoo, op 22 februari bezorgde Streuvels Lannoo het eerste deel van Tieghem.
[4]
O.a. op 2 februari 1932 schreef Lannoo aan de Amsterdamse uitgeverij L.J. Veen: In princiep zijn we reeds over het drukken van "De Vlaschaard akkoord, doch ik schrijf U niet daar over vooraleer ik Streuvels' volledige instemming bekom. Ik geef ook van hem een werkje over de bedevaartplaats "Tiegem" uit. Dit laatste is reeds gekontrakteerd. - Het werk van De Pillecijn zou heel en gansch eerst gezet worden en al de platen zouden in koperdiepdruk na elkaar op 't einde van het boek gegeven worden. Dat is echter nog niet volledig beslist. (...) Ook ben ik nu bang grooten voorraad in te nemen, omdat de crisis allerlei gevolgen kan hebben, die onze arme frank heel en al naar den afgrond zou kunen helpen: en waarmee betaal ik U dan[?] Ik zou nu willen voorzichtig zijn; kan ik met het drukken van "De Vlaschaard alle schulden effen maken, dan kan zoodanig gewerkt worden, dat ik telkens op kort termijn betaal en dan is er ook geen kans, dat we verliezen ondergaan. (...)
[5]
Het staal van papier en voorbeeld van lettertype werden niet bij de brief overgeleverd.
[6]
Deze reclame vonden we niet terug in de geraadpleegde archieven. Uit een brief van Abramsz aan Streuvels konden we wel afleiden dat deze nieuwe manier van clicheren een techniek was, waarbij dubbeltooninkt werd gebruikt. Dit zou het uitzicht van koperdiepdruk nabootsen. Brief van de firma L.J. Veen aan Stijn Streuvels van 17.05.1932, Letterenhuis, S 935/B2/Veen
[7]
De illustraties van Stijn Streuvels en zijn werk werden inderdaad tussen de tekst gedrukt.
