Thielt, 23 Maart 1932.
Waarde Heer Lateur,
Ik heb aan [de heer] Abramsz voorgesteld papier van 100 gr[am] te nemen, en daarbij een houtvrije kwaliteit, die bestand is tegen lucht en zonnelicht: anders is een boek zoo gauw op de boorden verschoten als het een tijdje in 't raam ligt en eens de zon ziet. Daarvoor vroeg ik 0.40 c[en]t meer.[1] Hierbij gaat een stuk:[2] U kunt zien dat het niet alleen meer hand heeft, doch ook zuiver is van samenstelling (houtvrij). Ik vraag hun precies 40 c[en]t meer, zooals het me kosten zal. Ik ben anders ook bereid te drukken op papier, zooals door U voorgesteld. Ik heb ze laten kiezen en dan bestel ik de volgende week het papier, volgens het antwoord, dat ik uit A[msterdam] ontvang.[3] — Op tijd en stond zult U monsters van geel omslag-papier ontvangen en kunnen kiezen. De zaak van het omslag zal ik wel met Cantré en Veen in orde brengen.[4] Met de tekst van "De Vlaschaard" is er nog geen haast bij, indien gij ander werk moest hebben: tegen Sinksen[5] is goed.
Het contract.[6] — U zijt vergeten te voorzien, dat we zouden b[ijvoorbeeld] gedurende drie maand of zoo iets, om meteen het werk van De Pillecyn[7] te lanceeren, en de belangstelling voor al uwe werken te wekken, "De Vlaschaard" tegen 15 fr[ank] verkoopen.[8] Daarbij mag de verhooging van % niet gerekend worden op de ex[emplaren] die ik naar Holland lever, omdat die toch tegen 5 fr[ank] of 5.40 fr[ank] gaan: dus op de oude basis van prijsberekening.[9] Ik zou willen de eerste 2500 ex[emplaren] verkoopen op twee maand met extra-aanbieding en de koopende firma als medeuitgeefster vermelden op het binnen-titelblad: dat lokt aan en dan koopen ze en werken er voor. Een tweede punt, dat vergeten is, is dat ik bij gebeurlijke inzinking van onzen fr[ank], na de uitkeering van het eereloon toch ook moet toelating hebben, zonder opnieuw eereloon te moeten betalen, van den prijs in evenredigheid te verhoogen. Ik ben ook bereid uw eereloon in evenredigheid te verhoogen indien het nog niet volledig uitbetaald is, voor de nog uit te betalen deelen. Dat is volop eerlijk en rechtvaardig, meen ik. — Laatst vroeg men hier in Tielt van wege de Bank voor Handel en Nijverheid waar U een loopende rekening had; ik heb geantwoord: zend maar door naar Kortrijk, dat komt wel terecht. Moest het elders zijn, gelief het te zeggen. Kunt U niet zeggen, hoever de vorige uitgaven van "De Vlaschaard" in de duizenden liepen en dadelijk hierop antwoorden: ik kondig alles aan in een bijzonder prospectus, dat aanstaande week op de Wetenschappelijke Congressen te Gent[10] zal verspreid worden. Het zou moeten Zaterdag gedrukt worden. Moeten we een banket organiseeren of zoo iets, dat kan wel, hoor! Of ziet U een ander plan, geef maar op. Ik steek het wel in gang![11]
Contract "Tegen Sterren en Wind" — Achiel Denys zond maar een terug[,] die zal het denkelijk bewaren.[13]
Beste wedergroeten.
(handtekening Joris Lannoo)
Annotations
[1]
Het betreft hier het papier voor de jubileumuitgave (negende druk) van De vlaschaard. Op 22 maart 1932 schreef Joris Lannoo aan de Amsterdamse uitgeverij Veen: Hierbij voeg ik uw monster papier, U toegezonden door den Heer Lateur en een stuk van hetgeen ik wilde gebruiken, zooals U in het modelboek zien kunt. Wilt U even nagaan welk verschil er is in de twee papiersoorten? Het papier, dat ik wil gebruiken is houtvrij en dus goed bestand tegen zon en licht en lucht. Dat van den Heer Lateur is hout-inhoudend. Houd a.u.b. de twee monsters tegen het licht en U schrijft me wat U verlangt: het papier dat ik voorstel en dan kost elk boek 5.40 fr. ofwel het papier eerst voorgesteld door den Heer Lateur en dan lever ik Ued. het boek tegen 5 fr. het ex. Wil goed in acht nemen, dat ik geen centiem win op het eene boek dan op het andere[,] ik breng Ued. eenvoudiglijk den hoogeren kostprijs van papier [in] rekening. Brief in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 4, briefwisseling S-Z, 1931-1932
Houtvrij papier bevat — in tegenstelling tot houthoudend papier — uitsluitend celstof. Dit is een vezelmateriaal dat gewonnen wordt uit hout, espartogras of stro. Houthoudend papier bestaat voor het grootste deel uit houtslijp, een tot poeder gewreven hout. Celstof is er slechts in een beperkte mate aanwezig. Het rendement van het hout is bij houthoudend papier veel groter, waardoor het papier goedkoper, maar van mindere kwaliteit is. Houtvrij papier is van betere kwaliteit: het is duurzamer (vergeelt niet snel door het zonlicht) en dikker. H. Van Krimpen, Boek over het maken van boeken, p. 44
[2]
Niet bij de brief overgeleverd.
[3]
Op 21 maart 1932 schreef de Amsterdamse uitgeverij Veen aan Joris Lannoo: Bij nader onderzoek heb ik nog een monster van het papier "Vlaschaard" gevonden, hetwelk de Heer Lateur mij indertijd bij zijn aanbieding van 5000 aan 5 Frank toezond. Ik heb dus recht op papier van deze zwaarte en maak bezwaar tegen een hooger prijs van 40 centiem per ex. De Heer Lateur schrijft mij heden, dat hij 80 grams goedvond, omdat er geen ander monster was, maar is nu ook mijn meening toegedaan, dat het boek hiermede te dun en nietig zou worden. Brief in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 4, briefwisseling S-Z, 1931-1932
[4]
Jozef Cantré illustreerde het voorplat van De vlaschaard met een houtsnede.
[5]
Pinksteren viel in 1932 op 15 mei.
[6]
Het contract voor de jubileumuitgave van De vlaschaard.
[7]
Filip De Pillecijn, Stijn Streuvels en zijn werk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1932].
[8]
Cf. brief van Joris Lannoo aan Stijn Streuvels van 2 oktober 1931.
[9]
Deze 'verhooging van %' is de extra kost voor het ereloon.
[10]
In het kader van de bevordering van de Vlaamse wetenschappelijke activiteiten werden in Vlaanderen om de twee jaar Wetenschappelijke Congressen georganiseerd. Hier betreft het de Wetenschappelijke Congressen te Gent, die van 31 maart t.e.m. 4 april 1932 plaatsvonden. Gedurende vijf dagen konden geïnteresseerden verschillende voordrachten van specialisten ter zake bijwonen. Zo was er het Economische Congres, het Rechtskundig Congres, het Filologencongres, enz. ... Uit dit laatste congres groeide het Congres voor Boek- en Bibliotheekwezen, dat in 1930 voor de eerste keer werd ingericht.
Tijdens deze congressen werd in de Stedelijke Feestzaal een tentoonstelling van 'Nederlandsche Wetenschappelijke werken en tijdschriften, schilder-, beeldhouw en teekenwerk de wetenschap betreffende, het hedendaagsche boek in wording, boekbanden uit dezen tijd, ex-librissen, dag- en weekbladen uit het Nederlandsche taalgebied, enz...' georganiseerd. Drukkerij-uitgeverij Lannoo had op deze tentoonstelling een standplaats, waar boeken tentoongesteld en verkocht werden. Elektronische NEVB; Wetenschappelijke Congressen in Vlaanderen: Programma uit het archief van Joris Lannoo te Tielt
[11]
Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Joris Lannoo van 24 maart 1932. Prospectus negende druk De vlaschaard.
[12]
Dit als ereloon voor Paul Lateur, die de omslagtekening voor Tieghem, Het Vlaamsche lustoord verzorgde.
[13]
Het betreft hier het contract voor: Edward Vermeulen, Tegen Sterren en Wind. Tielt, J. Lannoo, 1932. Met illustraties van Jozef Speybrouck. Naast de gewone reeksuitgave (De Volledige Werken) werden 350 luxe-exemplaren gedrukt op Hollands Pannekoekpapier.
Edward Vermeulen werd in 1931 zeventig jaar. Enkele vrienden richtten ter gelegenheid van zijn verjaardag een feestcomité op, dat een huldiging voor deze Vlaamse schrijver organiseerde. Op het feest, dat op 18 oktober 1931 te Roeselare plaatshad, huldigde men niet alleen de persoon Vermeulen en zijn zeventigste verjaardag, maar ook het verschijnen van zijn twintigste boek De Reis door het Leven en het toen net voltooide, maar nog niet uitgegeven, tweeëntwintigste boek Tegen Sterren en Wind. Een doorslag van de overeenkomst tussen Frank Lateur en Achiel Denijs namens het 'Komiteit ter Huldiging van Warden Oom te Roeselare' en Joris Lannoo, d.d. 15 februari 1932, wordt bewaard in het Archief Joris Lannoo te Tielt (Classeur 3, briefwisseling P-S, 1931-1932). Het vermeldt o.a. dat Lannoo 350 exemplaren van Tegen Sterren en Wind drukt op 'Holl. papier nr. 282 der Firma Pannekoek'. 'Elk boek zal kort verslag bevatten van de feestelijkheden en de lijst der inschrijvers. Prijs onder Ingres-omslag: 30 fr. Betaling: onmiddellijk na levering.'
