Thielt, 27 Mei 1932.
Heer Frank Lateur,Ingooigem.
Waarde Heer Lateur,
Hierbij gaat onder afzonderlijken omslag het eerste ex[emplaar] van "Tieghem". Morgen beginnen we de verzending, zoodat tegen Zondag de verkooper in Tieghem-bosch ook zal kunnen er mee werken.[1] Gister was ik den eersten dag op reis met de aanbieding der laatste uitgaven. Er wordt zeer weinig gekocht!
Terwijl ik in Antwerpen was heb ik een samenkomst gehad met d[e ]h[eer] Rigouts.[2] We kwamen niet overeen, doch heden kreeg ik een telegram en een spoedbestelling, waarbij hij bereid is me alles over te laten tegen een fel verlaagden prijs, zoodat ik in elk geval het aandurf met U samen de uitgave over te nemen, indien Veen, noch Brandt marcheeren willen. Dus is die zaak ook geclasseerd.[3]
Heden kreeg ik van d[e ]h[eer] Abramsz een antwoord over de Russ[ische] Novellen, waar ik niet mee kan instemmen: 500 ex[emplaren] tegen een veel lageren prijs:[4] Ik zal hem een ultimatum sturen, zeggende dat hij zeker 1000 ex[emplaren] nemen moet.[5]
Ook wil hij volstrekt het werk van De Pillecijn in handen krijgen[6] en... ik heb al minder dan te voren lust om het te laten varen. Nu dat zal ik wel trachten te laten klaar komen, zonder dat het tot een breuk komt: alles kalmpjes, doch beslist!
Naar "Tieghem" vertrekken heden een postcolli boeken en een pak plakbrieven, een goeie honderd als tweede zending.[7] De vlagjes zijn aan het tweede kleur. Ook hier moest weerom al iets in den weg komen: onze automatische degelpers,[8] die het best dit werk kan uitvoeren weigerde eerst... voor S[in]t-Arnoldus[9] te drukken. Een Brusselsch monteur heeft twee dagen gewerkt en nu zijn we vooruit.
Hoogachtend
(handtekening Joris Lannoo)
Annotations
[1]
Tieghem, Het Vlaamsche lustoord
werd verkocht in de Kapellewinkel of Boutique de Bois de St.-Arnould, een souvenierwinkeltje vlakbij het Tiegembos. Godfried Van de Meulebroeke, Terugblik op Tiegem, p. 50
[2]
Lannoo was aan het onderhandelen met uitgeverij Regenboog om Drie Russische novellen over te nemen.
[3]
Naast het telegram stuurde Regenboog op 25 mei 1932 ook nog eens een brief aan Lannoo: Zooals myn telegram U meldde zal ik U de exemplaren van Styn Streuvels "Drie Russische Novellen" overlaten aan 2.90 Fr. Ik meen dat deze prys nu toch allergunstigst is. Ik zal 500 exemplaren (250 ingenaaide en 250 gebonden) blyven behouden voor levering aan partikulieren. Zooals ik vroeger overeenkwam lever ik deze niet aan boekhandelaars. Er blyven U dus 2000 exemplaren (ingenaaid) over aan 2.90 fr.
Hierby ingesloten het kontrakt hetwelke ik teekende met den Heer Styn Streuvels. U zult dus zorgen voor de uitvoering hiervan? zoodat alles tydig klaar komt en ik geen verdere last met Heer Streuvels moet vreezen.
Ik hoop, geachte Heer Lannoo, dat alles zich nu zal regelen en ik zoodra mogelyk een gunstig bericht zal ontvangen.
Gaarne vernam ik eventueel ook de vastgestelde verkoopprys, omdat ik my natuurlyk ook aan deze prys dien te houden. Brief in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 3, briefwisseling P-S, 1931-1932 Nog diezelfde dag brengt Lannoo de firma Veen hiervan op de hoogte. Hij schrijft: Ik ben nu op aanbiedingsreis met enkele nieuwe uitgaven en ontmoette gister te Antwerpen den zaakvoerder der firma, die De drie Russische novellen die Streuvels vertaalde zal overlaten. We zijn tot geen uitslag gekomen en ik was op het punt de zaak op te geven, doch heden kwam een telegram, die de zaak in orde bracht. Ik krijg een frank vermindering, dien ik Ued. ook met genoegen afsta. Ik zou echter omgaande antwoord van Ued. moeten ontvangen, omdat dh. Lateur die zaak wil geëindigd zien. Dit nog: het gaat niet, dat U slechts 500 ex. neemt van deze nieuwe uitgave die goed verzorgd werd. Ik wil wel het getal op 1250 fr., doch lageren prijs en mindere hoeveelheid gaat absoluut niet op. Ik kan in dit geval niet toegeven. Twee dagen later, 28 mei 1932, reageerde Abramsz van de firma Veen als volgt op Lannoos voorstel: (...) haast ik mij U te berichten, dat ik van het boek "Drie Russische Novellen", om Uw aankoop in het belang van den Heer Lateur mogelijk te maken, mij neerleg bij den prijs van 7 frs. per exemplaar, gebrocheerd. Ik zal dan 500 ex. op mijn naam voor mijn vaste rekening nemen, Gij kunt mij er dan 750 ex. op gecombineerden naam in consignatie bij zenden. Ik zal mijn uiterste best voor dit boek doen. Wat maakt Gij in dit geval van het omslag, zijn die op naam van den Regenboog? Ingesloten doe ik U een ontwerp toekomen, zooals ik mij dit gedacht heb. De breedte moet dan 50 cM. worden. (...) Brieven in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 4, briefwisseling S-Z, 1931-1932
[4]
Op 25 mei richtte Abramsz een brief aan Streuvels, waarin hij schreef: Naar mijn bescheiden meening hebt U aan de firma "De Regenboog" een wel wat te stijve prijs betaald om zijn boeken in bezit te krijgen, daar U mij 8 frs. vraagt bij 1500 ex. Het getal is mij te groot en de prijs te hoog. Ik zou aan die prijs graag het grootste gedeelte van mijn fonds als opruiming willen overdoen. Ik zou 500 ex. zonder firmanaam kunnen gebruiken tegen een veel lageren prijs dan 8 frs. Brief in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 4, briefwisseling S-Z, 1931-1932
[6]
Abramsz van de Amsterdamse uitgeverij schreef op 25 mei over de geplande uitgave Stijn Streuvels en zijn werk het volgende aan Lannoo: Ik ben reeds bezig aan het foto-montage omslag voor deze uitgave en wordt dit boek dus in Nederland gedrukt. Wil mij s.v.p. opgave doen welke werken van Streuvels U aan den Heer de Pillecijn ten geschenke gaf en welke kosten U nog gemaakt hebt behalve de 2000 frs., die U als voorschot op zijn eereloon gaf. Ook zal ik gaarne vernemen hoe groot het saldo van dat eereloon is, wat ik aan ZEd. heb te betalen. Nu is mijn beleefd, doch dringend verzoek, zend mij nu omgaand wat Gij aan tekst, aan foto's enz. hebt en doe daarbij mededeeling a.u.b. hoeveel tekst er nog volgt opdat ik eenigzins de omvang kan berekenen en voor mijn a.s. reis een paar modellen kan laten maken.
Kon het zijn en dat zou mijn opzet zeer vergemakkelijken, dat U tevens Uw opgave zendt voor het getal, dat U in België in exploitatie denkt te nemen en zonder mij daar natuurlijk aan te binden, zou ik gaarne eenigzins op de hoogte worden gebracht van de prijs, die U wenscht te betalen voor ex. in losse vellen, met of zonder mijn foto-montage omslag?
Lannoo was verbaasd en reageerde de volgende dag: Ook in zake het werk van De Pillecijn moet ik U teleurstellen: ik deed totnogtoe alle werk, gaf richting en hulp en zou niet gaarne het werk afstaan: dat begrijpt U toch. Toen we samen waren, heb ik U voorgesteld: we moesten iets doen om Streuvels['] werk weerom op de markt te brengen! Ik ook heb de schrijver aan 't werk gekregen, omdat het een persoonlijk vriend is van mij Enz. enz. Ik wil dat werk ook tegen een lagen prijs met flinke korting en toch zeer verzorgd op de markt brengen en dat zal ook moeilijk gaan als het van U komt. Onder meer vraagt de schrijver een dubbel eereloon indien het werk in Nederland verschijnt!! Laat dh. Lateur eens samen met mij die zaak in orde brengen en U zult tevreden zijn'. Brieven in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 4, briefwisseling S-Z, 1931-1932
Deze uitgave resulteerde uiteindelijk in Filip De Pillecijn, Stijn Streuvels en zijn werk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1932]. Lannoo verzorgde de uitgave voor België, de firma Veen was verantwoordelijk voor de Nederlandse uitgave. De Vlaamse uitgave besloeg 202 pagina's. Ze werd gedrukt op zwaar kunstdrukpapier en gezet uit de Hollandse Medievalletter, 12 punten. 110 meestal onbekende foto's, tekeningen en facsimiles versierden de uitgave. Het boek kostte 30 fr. ingenaaid en 44 fr. gebonden in linnen. Er werden ook 50 genummerde exemplaren gedrukt op Russel With Artpaper en gebonden in linnen tegen 75 fr. per exemplaar. Het boek kreeg een sierlijk en gekleurd schutblad. Catalogus Uitgeverij Lannoo 1933
[7]
De in de brief vermelde vlagjes, plakbrieven of affiches H. Lemaire, De taal van Stijn Streuvels, deel II/5, p. 1330 kondigden het verschijnen van Tieghem, Het Vlaamsche lustoord aan.
[8]
In een degelpers is de (kleine) drukvorm gewoonlijk bevestigd op een verticaal of bijna verticaal drukfundament. De druk wordt verwezenlijkt doordat een stevig geconstrueerd vlak lichaam (de degel) bij elke drukgang dichtklapt. Door het papier op de degel in te leggen wanneer hij openstaat, zorgt de drukker voor de papiervoorziening: met zijn rechterhand. Tegelijk grijpt hij met zijn linkerhand het bedrukte velletje uit de pers en legt het op het stapeltje voltooide drukken. De heel ouderwetse degelpersen hadden niet eens een eigen krachtbron: de drijfkracht werd geleverd door het rechterbeen van de drukker, die daarmee een wippend pedaal aantrapte. H. Van Krimpen, Boek over het maken van boeken, p. 70-71
[9]
De patroon van Tiegem zou op de vlagjes afgebeeld worden.
