Thielt, 23 Juli 1932.
Waarde Heer Lateur,
Nu ik U schrijven moet, denk ik er op, dat we geen enkel volledigen plakbrief voor de Tieghem-dagen meer hebben: alles verzonden. Ik zend er U dan maar een paar van degene die jaarlijks dienen kunnen. U zult er toch zien te Ingooigem.
[1]
Heden morgen eindelijk nieuws van
Filip ontvangen: de titel:
Stijn Streuvels en zijn werk is en blijft goed en het eerste hoofdstuk wordt herwerkt "na nog eens grondig met
Streuvels te hebben gesproken".
[2] Ik verneem anderzijds van zijn schoonbroeder
[3] (niet van
Filip) dat hij niet voor 15 Augustus met verlof komt: dan zou het werk af zijn en zult U hem dan mogen verwachten rond de Bedevaartdagen, omdat hij daar voorzeker weerom namens
V[laamsche Oud-strijders] zal moeten spreken.
[4] Dan eerst zal dat eerste hoofdstuk klaar komen en zal het boek niet tegen half
Sept[ember] klaar komen, zooals
d[e ]h[eer] V[an de] Velde het wenschte. Nu beter in orde en wat later dan vlug af en slordig.
Heden namiddag zal ik
U[ Ed]e[le] vermoedelijk proeven van het eerste vel in twee kleuren gedrukt kunnen opsturen. Het natura-papier
[5] geeft goed, doch is lastig om drukken en duur. Ik zal nu bepaald aan
d[e ]h[eer] Abramsz kunnen prijs opgeven voor den druk op verscheidene soorten papier.
[6]
Reeds
ge[bonden exemplaren] Russische Novellen ontvangen?
[7] We zijn volop bezig "
De Vlaschaard" te drukken en reeds een heel deel van
De Pillecyns werk is gezet.
Annotations
[1]
De in de brief vermelde plakbrieven of affiches
H. Lemaire, De taal van Stijn Streuvels, deel II/5, p. 1330 kondigden mogelijk het verschijnen van
Tieghem, Het Vlaamsche lustoord aan. Elk jaar vindt in Tiegem ook de Arnoldusprocessie plaats.
[2]
Filip De Pillecijn was een werk over Streuvels aan het voorbereiden, nl.
Stijn Streuvels en zijn werk. De Amsterdamse firma Veen en uitgeverij Lannoo waren het aanvankelijk oneens over wie het werk mocht uitgeven. Uiteindelijk verzorgde Lannoo de uitgave voor België, de firma Veen was verantwoordelijk voor de Nederlandse uitgave. De Vlaamse uitgave besloeg 202 pagina's. Ze werd gedrukt op zwaar kunstdrukpapier en gezet uit de Hollandse Medievalletter, 12 punten. 110 meestal onbekende foto's, tekeningen en facsimiles versierden de uitgave. Het boek kostte 30 fr. ingenaaid en 44 fr. gebonden in linnen. Er werden ook 50 genummerde exemplaren gedrukt op Russel With Artpaper en gebonden in linnen tegen 75 fr. per exemplaar. Het boek kreeg een sierlijk en gekleurd schutblad.
Catalogus Uitgeverij Lannoo 1933
[4]
Sinds 1921 wordt jaarlijks aan het eind van de zomer in Diksmuide een IJzerbedevaart georganiseerd, bedoeld als herdenking van de gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog. Joris Lannoo was van 1921 tot 1934 lid van het IJzerbedevaartcomité onder voorzitterschap van F. Daels. Naar aanleiding van de vijfde bedevaart naar de graven van de IJzer op 31 augustus 1924 werd Lannoo lid van de raad van beheer van het IJzerbedevaartcomité.
J. Bal, De Yzerbedevaarten als reflector van twintig jaar Vlaamse Beweging 1920-1939, p. 22, 58 en 61 De dertiende IJzerbedevaart vond plaats op 21 augustus 1932. Die dag hield Filip De Pillecijn inderdaad een toespraak namens de Vlaamsche Oud-strijders.
Uit het programma van de dertiende IJzerbedevaart
[5]
Niet-gestreken papieren worden aangeduid als 'natuurpapier'.
H. Van Krimpen, Boek over het maken van boeken, p. 63
[6]
Diezelfde dag nog voert Lannoo de daad bij het woord en hij schrijft aan de Amsterdamse uitgeverij Veen:
Dat ik niet vroeger proeven kon zenden, lag aan het feit, dat verleden Zaterdag een cliché zoodanig geschonden werd, dat ik er vlug een ander moest laten maken in Duitschland, want ik had er maar juist genoeg om dit vel te illustreeren. Heden morgen is het nieuw cliché aangekomen en heden werden dan ook de proeven verder gemaakt. Op dit oogenblik is het werk beëindigd, doch ik durf heden de proeven niet verzenden, omdat ze gevlekt bij U zouden toekomen: dit gebeurt heel zeker aanstaanden maandag voormiddag. Ik ben sedert een paar dagen fel bezig met de prijsberekening en heb dezen namiddag kunnen beëindigen. Het wordt een duur boek! Ongeveer 100 platen, die speciaal geëtst worden, een hoog eereloon, nog verhoogd door het schenken van vele boeken aan den schrijver voor het bevorderen van de studie, hooge drukonkosten, want dergelijk werk vordert langzaam.
Hier nu de prijzen, indien we elk 1000 ex. van de oplage namen:
- Op houtvrij glanspapier van 120 gr.: 15.70 fr.
- Op naturapapier van 100 gr.: 17.80 fr.
- Op naturapapier van 100 gr. en gedrukt in 2 kleuren: 19.60 fr.
Indien we elk 1500 ex. nemen:
- Op houtvrij glanspapier van 120 gr.: 12.90 fr.
- Op naturapapier van 100 gr.: 15.I0 fr.
- Op naturapapier van 100 gr. en gedrukt in twee kleuren: 16.60 fr.
Deze prijsberekening is gemaakt voor een boek van 14 vel in plaats van 10 zooals eerst voorzien. Ik moet bekennen, dat de onkosten merkelijk hooger zijn, dan ik eerst voorzag en dat ik zelf mijn aangekondigden winkelprijs van 25 fr. vermoedelijk op 35 zal moeten brengen.
Ik stel glanspapier van 120 fr. voor, om het boek even dik te maken als dit op naturapapier van 100 gr. Het wordt heel zeker belangrijk door de onbekende illustratie, die pas gemaakt werd en natuurlijk moet aangevuld worden, door typische foto's ook meestal onuitgegeven van vrober tijden.
Op deze prijzen en hoeveelheden kan ik dan ook niets afdoen want alles is heel nauw berekend, omdat de hooge prijs me zelf reeds verrast had. Ik vind ook dat we niets minder kunnen, dan een goede uitgave geven, zoodat ze tevens door den aantrek der platen verkoopen moet. De Heer De Pillecyn zal pas rond 15 Augustus klaar komen en dan zal nog het heele eerste hoofdstuk dat U gedeeltelijk in proef bezit moeten herwerkt worden met meer biografische bijzonderheden over Streuvels. Brief in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 3, briefwisseling V-Z, 1932-1933
[7]
Lannoo was al geruime tijd aan het onderhandelen met uitgeverij Regenboog om
Drie Russische novellen over te nemen. Cf. brief van Regenboog aan Stijn Streuvels van
17 mei 1932. Op 22 juni 1932 had Lannoo nog aan uitgeverij Regenboog geschreven:
De zaak komt in orde voor de overname. Ik ben bereid de uitgave van de "Drie Russische Novellen" over te nemen. Ik regel het eereloon van den vertaler voor de ingenaaide ex.; U regelt het voor de geb. ex. en liever zonder uitstel, dan is alles uit tusschen U en den Heer Lateur en dat geeft U en hem gerustheid. Ik zou echter tegen gunstprijs een tiental geb. ex. verlangen te ontvangen. Het is dus wel verstaan, dat U niets, absoluut niets aan den boekhandel levert. Kan ik nu met den heer van Mierlo-Proost onderhandelen voor het betalen van ex. die ik zal gekocht hebben?
Er moeten naar de Uitgeversfirma L.J. Veen te Amsterdam 500 ex. gestuurd worden zonder firmanaam. De rest aan mij. De zending naar Amsterdam moet ongefrankeerd geschieden.
Ik bepaalde den verkoopprijs tegen 18 fr. en zou nu graag den prijs der gebonden ex. vernemen, om daarvan ook met zekerheid prijs te kunnen opmaken. Afschrift van de brief in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 3, briefwisseling P-S, 1931-1932 In zijn brief aan Streuvels van
27 juni 1932 had Lannoo dan ook het volgende beloofd:
Deze week komt alles af van Regenboog. Toch stond Streuvels erop dat Lannoo bij de drukker van
Drie Russische novellen, nl. Van Mierlo, zou informeren of en welke exemplaren daar nog aanwezig waren. Op 29 juni 1932 schreef Van Mierlo aan Lannoo:
Dato 22 dezer schreef de Heer Rigouts, Bestuurder der Uitgeverij Regenboog, ons dat U van hem het volgende hebt overgenomen:
I.003 genaaide exemplaren op naam Regenboog,
34I dito zonder firmanaam,
500 dito dito voor Uwe rekening te sturen aan Uitgeverij L.J. Veen, A'dam,
hetzij in het geheel 1844 boeken getiteld "3 Russische Novellen", van Stijn Streuvels, ad fr. 2,90 per stuk + de vracht.
Alvorens U dezelve te sturen, ware het ons aangenaam voor de regelmatigheid Uw akkoord te lezen.
De Heer Rigouts had ons tevens gemeld dat U zoudt schrijven nopens de betaling. Brief in Archief Joris Lannoo te Tielt, classeur 3, briefwisseling V-Z, 1932-1933
Cf. antwoord van Stijn Streuvels in zijn brief aan Lannoo van
25 juli 1932.