29.10.'41.
Den Heer Frank Lateur,Ingooigem.
Ik bevestig uw schrijven van 28 dezer,[1] dat U geen bepaald akkoord met mij gesloten hebt om een volledige uitgave van uw werken uit te geven, tenzij ik met de bestuurders van de Standaard en van Zonnewende kan overeenkomen. Ik gaf U reeds gister daar over verslag[2] en meen, daarin tegenover beide bestuurders breed geweest te zijn met hun aan te bieden, dat ze steeds op al de uitgaven, die in "De Lijsternestreeks" zouden verschijnen, — al zou ik feitelijk slechts moeten een extra[ ]korting voorzien op de uitgaven, die te voren tot hun fonds behoorden, — 50 % korting zouden bekomen. Zij dragen dus geen risico's en bekomen een flinke korting op 25 à 30 werken,[3] in plaats van op een paar uitgaven kans te hebben iets te verdienen.
Totnogtoe heeft d[e ]h[ee]r De Meyer nog steeds niet geantwoord.[4] D[e ]h[ee]r Grymonprez wil hetzelfde plan als ik uitwerken en doet geen ander tegenvoorstel. Zoo ziet de toestand er uit op dit oogenblik. Meent U dat ik te kort kwam om op vaste basis een aanvaardbaar voorstel te doen, wanneer ik minstens tienmaal meer geef, dan beiden met eigen uitgaven bekomen kunnen?
Ik ben bereid een ander voorstel in overweging te nemen, om het plan te doen slagen, — en indien U een weg weet, zeg het ronduit, — omdat ik overtuigd ben, dat het voor U en voor den afzet van uw werken zeker een groot voordeel zou zijn dat geleidelijk naarmate ze vrij komen, al uw werken in een uitgave zouden kunnen gekocht worden.
Voor de correcte uitwerking er van wil ik instaan, maar voor de beslissing moet U zorgen. U hebt kunnen bestatigen wat het veranderen van bestuur bij Veen te weeg gebracht heeft: wij zullen steeds van man tot man tegenover elkaar staan, indien ik aan mijn verplichtingen te kort kom; in een vennootschap is het wat anders! Ik heb daarbij te veel fierheid om door mijn schuld later mijn zonen te moeten hooren oneerlijkheid op mijn rug schuiven. Wij zijn de erge periode voor de zelfstandigheid van onze zaak doorkropen en staan voor een zekere toekomst, die onze eerlijkheid en ons werk zal bezorgen.[5]
Ik ontving heden morgen een uitnoodiging voor de Gentsche Boekenbeurs.[6] Ik merk op deze uitnoodiging, dat ze slechts open is den 1, 2, 3, 9 in den voor en na-middag en den 6, 7 & 8 in den namiddag. Dus niet open den 4, noch 5 November. Ik zou er willen heengaan denzelfden dag als U, zoodat wij elkaar kunnen ontmoeten. Of komt gij in den voormiddag naar Tielt, zoodat wij een paar uren hebben om onze zaken te bespreken en dan samen naar Gent afreizen, na gegeten te hebben, met den trein van 12.40 uur. U kan ook bij ons komen vernachten. Van Kortrijk is er mogelijkheid over Deinze hier rond 10 uur aan te komen. Ik zou in elk geval verkiezen, dat wij elkaar rustig konden spreken, want te Gent is er steeds gevaar, dat vooral gij (of ook ik door een of anderen boekhandelaar) aangesproken worden.
Laat me dus weten, wanneer U komt en hoe en we ontmoeten elkaar wel.
Hoogachtend,
(handtekening Joris Lannoo)
Annotations
[1]
De brief van Streuvels aan Lannoo van 28 oktober 1941 vonden we niet terug in de geraadpleegde archieven.
[2]
Cf. brief van Joris Lannoo aan Stijn Streuvels van 28 oktober 1941.
[3]
In de Lijsternestreeks zouden 26 werken moeten verschijnen.
[4]
Op 28 oktober schreef Joris Lannoo al aan Stijn Streuvels dat hij De Meyer van de Standaard Boekhandel op 23 oktober een brief schreef, maar nog geen antwoord had bekomen.
[5]
Het begin van de jaren dertig was een moeilijke periode voor uitgeverij Lannoo. De vrouw van Joris Lannoo werd ernstig ziek. Joris' moeder overleed en dan was er nog de algemene economische malaise. Lannoo slaagde erin zijn bedrijf door deze moeilijke periode te loodsen en vanaf 1934 ging men terug de goeie kant op.
[6]
De Gentse Boekenbeurs, die van 1 tot en met 9 november 1941 in de zalen van het Gentse Stadhuis liep, was de eerste Vlaamse boekenbeurs te Gent. Op de opening (31 oktober 1941) hield Maurits De Meyer er als waarnemend voorzitter van de Vereeniging ter Bevordering van het Vlaamsche Boekwezen (VBVB) een toespraak. De boekenbeurs werd georganiseerd door de Gentse boekhandelaars die daarmee het belang van de boekhandelaars ten opzichte van het volk wilden beklemtonen. 'Vlaamsche Boekenweek 1941', in: Mededeelingen van de Vereeniging ter Bevordering van het Vlaamsche Boekwezen en van den Vlaamschen Uitgeversbond, XII, Nr. 21-22, November 1941, p. 178
[7]
Van het agentschap Dechenne. De Vlaamse uitgeverijen en boekhandels ging het tijdens de Tweede Wereldoorlog voor de wind. In deze tijd van Duitse bezetting lazen de mensen heel veel, vooral goedkope volksboeken. De vraag naar boeken was bijgevolg enorm groot. Ondanks de papierschaarste drukte men toch op volle kracht, waarbij vooral goedkope herdrukken werden uitgegeven. Deze exemplaren werden hoofdzakelijk door het distributie-agentschap Dechenne te Brussel verspreid, aangezien het een monopoliepositie verworven had. In de loop van december werd de elfde druk van De vlaschaard op 100.000 exemplaren getrokken en te koop gesteld bij het Agentschap Dechenne.
[8]
Cf. verder de brief van Joris Lannoo aan Stijn Streuvels van 3 november 1941.
