31 10 '45.
Geachte Heer Lateur,
Ik verwacht straks den autocamion uit Antwerpen en zal pas dan het eerste deel van uw schrijven van 29 dezer[1] kunnen beantwoorden. Ik weet nog niet, wat hij zal medebrengen. Ik heb herhaaldelijk geschreven aan Van Dieren. Ook aan d[e ]h[ee]r De Meyer heb ik zelf dagen geleden geschreven over "Prutske" én over De Vlaschaard en nog niet eens antwoord ontvangen.
Zooeven kwam de zending uit Antwerpen aan en er is niets voor U bij. In den loop der volgende week gaat de auto terug naar Antw[erpen] en ik schreef heden aan d[e ]h[ee]r De Meyer, dat de boeken voor U moeten mede gegeven worden.[2]
Ik heb geen last met d[e ]h[ee]r De Meyer, maar [met] de mannen van den Exploitatiedienst of de uitgeverij, die zelfstandig handelen in naam van d[e ]h[ee]r De Meyer en meer dan eens verkeerde zaken inzetten! Ook bij Van Dieren is er steeds iets verkeerd: U weet hoe lang de luxe-ex[emplaren] van De Pillecyn's werk[3] daar op het binden gewacht hebben intusschen waren er exx. [verdwenen], U weet, dat daar origineele platen voor de Vlaschaard, bestemd voor de Standaard verloren gingen; nu is een luxe-ex[emplaar] van Vande Velde's Rechtvaerdige Trou[4] onvindbaar!!! En natuurlijk ben IK steeds de man, die alles moet in orde brengen, zelfs als het onmogelijk is. Ik heb beslist zelf een goede binderij in mijn zaak op te richten, zoodra het mogelijk zal zijn: de ruimte is er reeds voorzien boven het nieuwe deel der drukkerij, maar de machienes zullen nog wel een jaar wachten van aankomen. Ik wil zoo niet meer varen, indien ik de mogelijkheid zie dit plan werkelijkheid te maken.
Ik zal U gaarne één ex[emplaar] met origineele aquarellen van Saverys afstaan,[5] indien ik de zaak met De Meyer kan regelen: Zooals de toestand nu staat heeft hij, noch zijn firma een ex[emplaar] van deze superluxe-ex[emplaren] en zou ik welvoegelijkshalve moeten een ex[emplaar] afstaan, zoodat ik geen vrij heb. Indien deze zaak kan geregeld worden en dat Van Dieren eens alles onderzoekt, dan behoud ik dit ex[emplaar] voor U! Akkoord? In de eerste weken moet met alles komaf gemaakt worden wat hangend is in zake luxe-ex[emplaren][6]
Ik zal alles wat voor U is met den voerman medegeven en goed laten verpakken.
[2]
"Sous le Ciel de Flandre" interesseert me zeker: tegen welken prijs?
Prutske is een uur geleden aangekomen. Heeft d[e ]h[ee]r
De Meyer een akkoord gemaakt met U? Zoo niet, dan zal ik een opstellen tegen de bekende voorwaarden. Ingenaaid kosten ze 40 fr[ank] en geb[onden] 55 fr[ank][7] Zoo goedkoop, dat de uitgevers er niets zullen aan verdienen: ik schreef elf dagen geleden o[nder meer] daarover aan d[e ]h[ee]r
De Meyer, — die zelfstandig door zijn diensten den prijs liet opmaken en aanbieden, — en nog steeds ontving ik geen antwoord. Na mijn schrijven van heden hoop ik toch uitleg te ontvangen. Ik stuur U alvast vijf ex[emplaren]
De dundrukeditie van enkele van Warden Ooms werken. — Principieel zijn daartegen geen bezwaren, maar ik vrees, dat Warden Oom minder zal verkoope[n] bij het publiek, dan uw werk koopt en dat de andere lezers daar geen belan[g] instellen. Warden Oom is klokkespijs voor de volksboekerijen en zijn w[er]k is reeds te vinden in vele huisbibliotheken. We bespreken dat toch eens bi[j] ons eerste samenzijn. En indien ik de uitgave doordrijf, had ik gaarne dat U de keus deed en een woordje ter inleiding schreef.[8] Dus tot de eerste samenkomst.
Ik denk echter sedert enkelen tijd aan iets anders: het moet ongeveer 50 jaar zijn, dat U uw eerste verhalen geschreven hebt of ten minste liet verschijnen, in De Jonge Vlaming[9] en in Vlaamsch & Vrij.[10] Ik zou dit debuut willen herdenken met een verzorgde uitgave van een oude uitgave of een nieuwe novelle. Ik weet dat U niet houdt van grooten tralala en van lange tafels met... vrienden?!? ½ enz[ovoort] Bescheiden weg in beperkte oplage misschien iets laten verschijnen? Denk er eens over na en zeg meteen wat U denkt.
De Duikalmanak[11] is klaar en ik stuur U heden het eerste ex[emplaar] Hoeveel ex[emplaren] verlangt U? Ik liet er enkele op beter papier maken, maar die zijn nog [n]ie[t] klaar. In den loop der volgende week worden die ingenaaid en begint de dui[k]almanak zijn reis doorheen het land.
Ik stop met hier ons allerbeste hoogdagwenschen neer te schrijven en U
vriendelijk te groeten,
vriendelijk te groeten,
(handtekening Joris Lannoo)
Annotations
[1]
De brief van Stijn Streuvels aan Joris Lannoo van 29 oktober 1945 vonden we niet terug in de geraadpleegde archieven.
[2]
Cf. hiervoor de brief van Maurits De Meyer aan Stijn Streuvels van 5 november 1945.
[3]
Filip De Pillecijn, Stijn Streuvels en zijn werk. Tweede druk. Tielt, J. Lannoo, 1943. Met een omslagtekening van Paul Lateur.
[4]
Anton Van de Velde, De rechtvaerdige trou: evocatie van Vondel's leven. Tielt, Lannoo, 1945. 2 delen.
[5]
Van de vijftiende druk van De vlaschaard werden 100 exemplaren gedrukt op Hollands papier. Daarvan werden de 12 eerste exemplaren verlucht met originele aquarellen van Albert Saverys.
[6]
Cf. verder de brief van Godfried Lannoo aan Stijn Streuvels van 10 november 1945.
[7]
Het contract voor Prutske werd al op 23 april 1945 opgemaakt en ondertekend door zowel Maurits De Meyer, Stijn Streuvels (alias Frank Lateur) als Joris Lannoo. Als ereloon voor deze uitgave moest aan Streuvels 10 % van de winkelprijs van het ingenaaid exemplaar betaald worden binnen de maand na het verschijnen van het boek.
[8]
Dundrukeditie van Warden Ooms werken, met inleiding van Streuvels
[9]
De Jonge Vlaming is een tweewekelijks tijdschrift 'tot bevordering der Vlaamsche letteren'. Het tijdschriftje verscheen van 1 april 1894 tot 7 april 1895, net lang genoeg om de schrijfdrift van Frank Lateur te activeren. Hoofdredacteur was Leo Van Lee en vanaf 1 oktober kreeg hij de steun van Fernand Toussaint. Het was Toussaint die de debuterende medewerker Frank Lateur enthousiast maakte. De redacteurs wilden het jonge schrijftalent vooral onder studenten recruteren en hielden zich afzijdig van pure partijpolitiek. Wel lag de vernederlandsing van het onderwijs hen nauw aan het hart. De nog onbekende Gust Vermeylen en de piepjonge Karel Van de Woestijne, onder het pseudoniem Erich Monck, werkten eraan mee.
Bij het lezen van de bijdragen zag Frank Lateur dat de medewerkers jongens van zijn soort waren. In november stuurde Frank Lateur zijn schetsje November-idylle in. Deze prozaïsche impressie verscheen in het nummer 24 (7 april 1895) van De Jonge Vlaming onder het pseudoniem Pijm. Door De jonge Vlaming was Frank Lateur voor het eerst serieus in contact gekomen met het tijdschriftencircuit en hij was dan ook diep ontgoocheld toen het tijdschrift verdween. H. Speliers, Dag Streuvels, p. 101
[10]
Vlaamsch en Vrij. Geïllustreerd weekblad gewijd aan Kunst, Letteren en Wetenschappen.
''s Morgens!', (Gedicht) gedateerd Heestert in Grasmaand (april) 1895, werd gepubliceerd in Vlaamsch en Vrij, 3 (1895), nr. 25, p. 410.
Vanaf mei 1895 gebruikte Frank Lateur het pseudoniem Stijn Streuvels. Tot halfweg 1896 werkte Streuvels nog mee aan Vlaamsch en vrij.
[11]
Dit is de duik- oft plukalmanak van zaliger eerw. heer ende meester Guido Gezelle, deze namelijk van het jaar onzes heeren 1891, gangbaar en dienstig gemaakt voor het jaar onzes heeren 1946. Tielt, Lannoo, s.d. [1945].
