Ingoyghem den 12 Aug[ustus] '25
Waarde Heer De Bock,
De zaak is heel eenvoudig deze:[1]
Bij de eerste uitgave van Volksvertelsels[2] ben ik niet geraadpleegd geworden — die uitgave was mij eene verrassing. Het kan echter dat de heer de Meyer met Cesar Gezelle over die uitgave onderhandeld heeft?[3]
Op Uw voorstel voor heruitgave[4] heb ik U geschreven dat ik handelen zou alsof ik geen toelating heb gegeven,[5] maar dit was niet op te nemen als eene weigering om toelating te geven! — ik heb er bijgevoegd dat de zaak heel ingewikkeld was, omdat er: 1) in dien bundel vertelsels voorkwamen die niet van Gezelle waren;[6] 2) Vertelsels uit Rond den Heerd[7] afkomstig waarvan het auteursrecht door kan[unnik] Duclos wordt opgeeischt (eene kwestie die nog moet opgehelderd worden, en waar nu een advokaat mede belast werd, daar kan[unnik] Duclos overleden is) 3) vertelsels uit Biekorf[8] of elders waarvan het auteursrecht wèl aan de erven Gezelle toebehoort en dus toelating voor moet verkregen worden.
Om die redens hebt Gij gemeend er te moeten van af zien.
Voor eenige weken nu is M[aurits] de Meyer bij Cesar Gezelle afgekomen met een voorstel voor heruitgave van bedoelde Vertelsels,[9] en het aanbod van een flink honorar[ium] Dit voorstel is mij voorgelegd geworden, en met de toestemming van Cesar Gezelle, zag ik geen enkel bezwaar in de uitgave, en gezien dat de verantwoordelijkheid door den uitgever gedragen werd, geen enkele reden om de toestemming te weigeren. Ik heb er geen oogenblik aan gedacht: hoe de zaken tusschen U en M[aurits] de Meyer ineen zaten, — dit gaat mij niet aan — ik was in de meening dat Gij er van afziende, M[aurits] de Meyer (als bestuurder v[an de] Standaard-Boekhandel) de zaak zelf wilde aanpakken. Wàt had ik daarin te zien? Ik meen, in 't geval waar Gij met een auteur zaken afhandelt, Gij U niet bekommert met de voorstellen die een anderen uitgever in 't voorgaand kan gedaan hebben. Heel die zaak heeft voor mij zoo weinig belang, dat ik maar gevraagd heb er van àf te zijn, en maar gauw, na Cesar Gezelle, toestemming heb gegeven.
Ik hoop dat deze "uiteenzetting" U voldoende zal zijn om de zaak tusschen U en M[aurits] de Meyer in 't reine te trekken.
Hoogachtend Gegroet
(handtekening Stijn Streuvels)
Annotations
[1]
Streuvels antwoordt hier op de brief van De Bock van 10 augustus 1925.
[2]
Titelbeschrijving: Vlaamsche volksvertelsels, opgeteekend door G. Gezelle. Voor 't eerst in boekvorm uitgegeven door M. De Meyer. Met tekeningen van G. Verdickt. Antwerpen, De Sikkel; Amsterdam, E. Querido, s.d. [1920].
[3]
Cf. brief van De Bock aan Streuvels van 18 december 1920.
[4]
Het voorstel tot heruitgave van Vlaamse volksvertelsels deed De Bock in zijn brief aan Streuvels van 23 mei 1925.
[5]
Cf. daarvoor de brief van Streuvels aan De Bock van 25 mei 1925.
[6]
Het voorwoord van Vlaamse volksvertelsels leert ons: Deze vijf lieve vertelseltjes die Guido Gezelle zijn volk heeft afgeluisterd en voor ons heeft opgeteekend lagen verspreid en vergeten in den eersten jaargang van Rond den Heerd en den derden jaargang van Biekorf. In het gezamelijke werk van Gezelle werden zij nooit opgenomen. 'Waan van Wantje Wekkers', uit Rond den Heerd, I, 1860, p. 6; 'Mette-Moeie', uit Rond den Heerd, I, 1860, p. 213; 'Pietjen op den Pereboom', uit Rond den Heerd, I, 1860, p. 201; 't Manneken dat moest Hout gaan rapen', uit Biekorf, III, 1892, p. 7; 'Van een Tooveringe', uit Biekorf, III, 1892, p. 104. 'Deze tekst is een getrouwe wedergave van het origineel in Rond den Heerd en Biekorf. Liever dan willekeurige veranderingen aan te brengen, hebben wij zelfs dat, wat in orthographie en punctuatie voor foutief zou kunnen doorgaan, onveranderd bewaard. Vlaamse volksvertelsels, p. 61
[7]
Dit West-Vlaamse weekblad werd in december 1865 gesticht door Guido Gezelle en de Britse, maar eveneens in Brugge wonende oudheidkundige en kunsthistoricus James Weale. Rond den Heerd was een op een breed publiek mikkend pedagogisch en ontspannend blad, dat het beoogde publiek en de dubbele functie van lering en vermaak in de ondertitel aangaf. Het zou immers een leer- en leesblad voor alle lieden worden. In 1866 trok Weale zich terug en moest Gezelle alleen de leiding van het blad op zich nemen. Vanaf juni 1871 werd Duclos zijn actieve medewerker en algauw, in Gezelles plaats, hoofdredacteur. In december 1871 werd hij verantwoordelijk uitgever en iets later, in 1874, verwierf hij de eigendomsrechten van het blad. Hij zou het snel tot een hoge bloei weten te brengen. In totaal werden 25 jaargangen uitgegeven, alle in Brugge gedrukt. A. De Vos, Gezelles Gouden Eeuw: De Zuidnederlandse zeventiende-eeuwse literatuur in het werk van Guido Gezelle, p. 40-43; A.G.H. Bachrach (hoofdred.) e.a., Moderne Encyclopedie van de wereldliteratuur, p. 366
[8]
Biekorf verscheen als 'leer- en leesblad voor alle verstandige Vlamingen' vierentwintig maal per jaar (16 blz.). Dit Vlaams tijdschrift kan men beschouwen als nakomeling van Rond den Heerd, maar dan zonder Duclos. Biekorf was een nieuw tijdschrift dat voor het eerst verscheen in januari 1890 bij uitgeverij De Plancke te Brugge. Men (dat zijn de leden van de Biehalle, een vereniging die zich het verdedigen van het West-Vlaams tot doel stelde), wilde oorspronkelijk Rond den Heerd van Duclos in de gewenste richting buigen, maar Duclos weigerde mee te werken. Op die manier ontstond een nieuw blad naast Rond den Heerd, waarvan men de priesters Em. Demonie en A. Van Speybrouck, J. Caeynest en E. Van Robays als eigenlijke stichters kan aanduiden. Met dit Vlaams tijdschrift wilden de redacteurs aantonen dat het Vlaams uitstekend kon functioneren als taal van cultuur en wetenschap. Guido Gezelle leverde voor dit blad een aantal literaire bijdragen en was bovendien lid van een keurraad die de jonge auteurs als raadgevers bijstond. A. De Vos, Gezelles Gouden Eeuw: De Zuidnederlandse zeventiende-eeuwse literatuur in het werk van Guido Gezelle, p. 73-76; A.G.H. Bachrach (hoofdred.), Moderne Encyclopedie van de wereldliteratuur, deel 1, p. 352
[9]
Vlaamsche volksvertelsels, opgeteekend door G. Gezelle. [Uitgegeven door M. de Meyer. Met gekleurde omslag en teekeningen door K. Rosseeuw]. Brussel en Antwerpen, Standaard Boekhandel, 1925.
[10]
Cf. brief van Streuvels aan De Bock van 28 maart 1925.
