Antwerpen, den 29 November 1938.
Den Weled[elen] Heer STIJN STREUVELSHet Lijsternest - INGOOIGEM.
Zeer geachte Heer,
Gevolg aan Uw geëerd schrijven van 28 dezer.[1]
De door ons in De Standaard aangekondigde uitgave van Guido Gezelle's VL[AAMSCHE] VOLKSVERTELSELS[2] is inderdaad dezelfde, welke in de N[ieuwe Rotterdamsche Courant] werd gerecenseerd.[3] De firma Bigot & Van Rossum heeft namelijk de exploitatie voor Nederland. Het verwondert ons evenwel dat U nog geen present-ex[emplaren] heeft ontvangen. Op 4 April van dit jaar werden U 5 ingenaaide en 5 gecartonneerde ex[emplaren] present gezonden. Wij vinden deze zending in ons verzendboek ook vermeld. Blijkbaar moet het pak dus verloren zijn gegaan?
Wij zenden U heden 1 ingenaaid en 1 gecart[onneerd] ex[emplaar] en zouden U willen vragen nog even te laten nazien of het pak — wellicht tijdens een afwezigheid? — b[ij]v[oorbeeld] door het dienstpersoneel verkeerd werd gelegd. Zou dit niet het geval zijn dan zullen wij U gaarne zonder eenige vertraging de resteerende ex[emplaren] toezenden. Wijzelf kunnen thans nog moeilijk bij de Spoorwegen reclameeren, daar de datum van verzending reeds zoo ver achter den rug ligt.
Wij noteerden in dank Uw akkoord met ons voorstel betreffende den herdruk van "DE TELEURGANG".[4] Vermoedelijk heeft d[e ]h[eer] Van de Velde zich verkeerd tegenover U uitgedrukt, want ook hij hield er sterk aan dat deze herdruk in klein formaat zou verschijnen. Op dat stuk is dus eenieder akkoord. Wij wachten nu op zijn beslissing inzake overname van een partij ex[emplaren] voor Nederland. Zoodra wij hierover bericht ontvangen, wordt onmiddellijk met het zetten begonnen.[5]
[2]
Daar onze directeur[6] momenteel uit Antwerpen afwezig is, kunnen wij U hierbij nog niets mededeelen nopens de mogelijke uitgave van Gezelle's XIV Stonden. Tijding hierover zullen wij U echter zeer spoedig laten geworden.[7]
Aanvaard inmiddels, Zeer geachte Heer, de verzekering onzer oprechte gevoelens van
Hoogachting,
N[aamloze Vennootschap] STANDAARD BOEKHANDEL
(handtekening W.K. Goderis)
SECRETARIS
(handtekening W.K. Goderis)
SECRETARIS
Annotations
[1]
De brief van Stijn Streuvels aan de Standaard Boekhandel van 28 november 1938 vonden we niet terug in de geraadpleegde archieven.
[2]
Het betreft hier: Guido Gezelle, Vlaamsche volksvertelsels. Brussel, Standaard, s.d. Geïllustreerd door Martha Van Coppenolle.
In de Standaard van zondag 21 november 1937 stond op p. 2 in 'Het hoekje van den boekhandel':
Een juweeltje van vlaamschen kunstzin dat om zijn verzorgde uitgave en fijne kleurillustraties uitgekozen werd door de jury voor de Wereldtentoonstelling 1937 te Parijs.
Vlaamsche Volksvertelsels van Guido Gezelle. Bijzonder waardevol is deze album-uitgave (formaat 28 x 22,5 cm) door de 24 buitengewone teekeningen van Martha Van Coppenolle in 4 kleuren offsetdruk. Om deze illustraties werd het album uitgekozen voor de wereldtentoonstelling te Parijs. De prijs werd zeer laag gesteld. Ing. fr. 10 Gecart. fr. 15.
Vlaamsche Volksvertelsels van Guido Gezelle. Bijzonder waardevol is deze album-uitgave (formaat 28 x 22,5 cm) door de 24 buitengewone teekeningen van Martha Van Coppenolle in 4 kleuren offsetdruk. Om deze illustraties werd het album uitgekozen voor de wereldtentoonstelling te Parijs. De prijs werd zeer laag gesteld. Ing. fr. 10 Gecart. fr. 15.
[3]
Vlaamsche Volksvertelsels werd gerecenseerd in het Avondblad (E) van de Nieuwe Rotterdamsche Courant van woensdag 23 november 1938 (blz. 2, in de rubriek 'Vlaamsche Letteren'):
Guido Gezelle, Vlaamsche Volksvertelsels. (Bigot en Van Rossum, Amsterdam, 1938)
Artikel van Pieter G. Buckinx. De uitgeefster van dit aardige boekje verdient niets dan lof voor de keurige en prettige uitgave, die zij bezorgde van deze vijf lieve volksvertelsels, die Guido Gezelle van zijn volk heeft afgeluisterd en opgeteekend en die verspreid lagen in den eersten jaargang van Rond den Heerd ... De ziel van het volk en in het bijzonder de ziel van het kind heeft dezen zuiversten dezen meest-aristocratischen dichter van Vlaanderen steeds uitermate aangetrokken en geboeid. Deze ziel vond hij vooral in de ongekunstelde, in de "levende" volkstaal, waarin ook deze frissche vertellingen werden geschreven. "Daar was ne keer een katte en ze hadde kennisse met eene muize en ze hadde mij toch die muize zoo fel weten te flikflooien en te paluffen dat ze heur liet gezeggen om te gare te weunen en menage te houden", aldus de aanvang van Mette-Moeie. Dit is vertelkunst in den zuiveren zin van het woord, sappig-Vlaamsch en getuigend van een fijnen, helderen humor. Ik weet het, ook ons lijkt deze verteltrant verouderd en toch luisteren wij geboeid en verrukt, wanneer deze kleine onderpastoor van de St. Walburgaparochie te Brugge te vertellen begint. Ook voor Gezelle waren deze vertelsels niet nieuw, hij heeft ze afgeluisterd en opgeteekend en verfijnd en veredeld door den zuiveren vorm, dien hij er aan gaf. Na hem hebben ook anderen, eerder met folkloristische bedoelingen, onzen Vlaamschen vertelschat opgeteekend en verzameld. Ook zij hebben geput in de ziel van het volk, om aan het volk terug te schenken wat dreigde verloren te gaan. Bij geen hunner echter treffen wij die frissche helderheid en die expressieve driechtheid aan, die Gezelle "al spelende" bereikte. De waarde van dit aardige boekje wordt nog verhoogd door de half primitieve, half Brueghelliaansche teekeningen, waarmee Martha van Coppeolle deze uitgave heeft geïllustreerd en die in zeskleurendruk zijn uitgevoerd. Zij getuigen waarlijk van een frissche fantasie en van een schalkschen humor, die dit werkje tot een heerlijk bezit maken.
Artikel van Pieter G. Buckinx. De uitgeefster van dit aardige boekje verdient niets dan lof voor de keurige en prettige uitgave, die zij bezorgde van deze vijf lieve volksvertelsels, die Guido Gezelle van zijn volk heeft afgeluisterd en opgeteekend en die verspreid lagen in den eersten jaargang van Rond den Heerd ... De ziel van het volk en in het bijzonder de ziel van het kind heeft dezen zuiversten dezen meest-aristocratischen dichter van Vlaanderen steeds uitermate aangetrokken en geboeid. Deze ziel vond hij vooral in de ongekunstelde, in de "levende" volkstaal, waarin ook deze frissche vertellingen werden geschreven. "Daar was ne keer een katte en ze hadde kennisse met eene muize en ze hadde mij toch die muize zoo fel weten te flikflooien en te paluffen dat ze heur liet gezeggen om te gare te weunen en menage te houden", aldus de aanvang van Mette-Moeie. Dit is vertelkunst in den zuiveren zin van het woord, sappig-Vlaamsch en getuigend van een fijnen, helderen humor. Ik weet het, ook ons lijkt deze verteltrant verouderd en toch luisteren wij geboeid en verrukt, wanneer deze kleine onderpastoor van de St. Walburgaparochie te Brugge te vertellen begint. Ook voor Gezelle waren deze vertelsels niet nieuw, hij heeft ze afgeluisterd en opgeteekend en verfijnd en veredeld door den zuiveren vorm, dien hij er aan gaf. Na hem hebben ook anderen, eerder met folkloristische bedoelingen, onzen Vlaamschen vertelschat opgeteekend en verzameld. Ook zij hebben geput in de ziel van het volk, om aan het volk terug te schenken wat dreigde verloren te gaan. Bij geen hunner echter treffen wij die frissche helderheid en die expressieve driechtheid aan, die Gezelle "al spelende" bereikte. De waarde van dit aardige boekje wordt nog verhoogd door de half primitieve, half Brueghelliaansche teekeningen, waarmee Martha van Coppeolle deze uitgave heeft geïllustreerd en die in zeskleurendruk zijn uitgevoerd. Zij getuigen waarlijk van een frissche fantasie en van een schalkschen humor, die dit werkje tot een heerlijk bezit maken.
[4]
Cf. het voorstel dat de Standaard Boekhandel deed in zijn brief aan Streuvels van 21 november 1938.
[5]
Het formaat van de tweede herziene druk van De teleurgang van den Waterhoek bedraagt 19,3 x 12,6 cm. Volgens het contract d.d. 8 december 1938 werden aan de firma L.J. Veen te Amsterdam 1020 ex. geleverd waarvan 20 ex. bestemd waren voor recensie en propaganda. Op de 1000 ex. moest door de firma L.J. Veen het verschuldigd auteursrecht aan de auteur worden betaald.
[6]
Maurits De Meyer
[7]
De XIV stonden zou in 1939 bij de Standaard Boekhandel uitgegeven worden: Guido Gezelle, De XIV stonden of De bloedige dagvaart ons Heeren. Antwerpen, Standaard Boekhandel, 1939. Met houtsneden van D. Acket.
Volgens het contract voor deze uitgave, d.d. 8 januari 1939, moest de oplage 2112 exemplaren bedragen, zijnde 2000 gewone exemplaren op satin surfaced papier, 100 exemplaren op handgeschept 'Oud-Hollandsch' papier en 12 exemplaren op Japans papier. Cf. verder de brief van de Standaard Boekhandel aan Stijn Streuvels van 30 november 1938.
