HUIDEVETTERSSTRAAT 57-59
ANTWERPEN
INGOYGEM.
ANTWERPEN
16 Januari 1942.
Den Weledelen Heer Frank LATEURINGOYGEM.
Waarde Heer Lateur,
Die Gezelle-dundruk-editie is een heel belangrijke kwestie. Er zijn twee mogelijkheden om het optreden van Veen te verklaren:[1] 1° is het mogelijk dat de firma Veen geen papier heeft, maar dat zij overhaastig een contract willen afsluiten om te verhinderen dat U met de dundruk hetzelfde zoudt doen als met de Lijsternestreeks en de mogelijkheid zoudt overwegen om deze dundruk-editie in België te laten verschijnen;[2] 2° is het mogelijk dat zij nu nog de hand kunnen leggen op het noodige papier en in het vooruitzicht van de papierschaarste dadelijk met de herdruk willen beginnen. In dit geval ware het in den grond wel een zeer goede zaak, op voorwaarde dat deze uitgave niet uitsluitend zou ten goede komen aan Holland en Vlaanderen geheel zou verstoken blijven van deze dundruk-editie, want volgens de huidige voorschriften mogen er in den regel per maand maar 10 ex[emplaren] van een boek naar België geleverd worden.[3] Misschien kan Veen in Holland nog hetzelfde papier krijgen als dat wat gebruikt werd voor de vorige druk en in België is het quasi onmogelijk het geschikte papier in voldoende hoeveelheid te bemachtigen,[4] maar het ware zeker hoogst wenschelijk dat vooraf zekerheid verkregen werd dat minstens de helft van de oplage zou kunnen geleverd worden naar Vlaanderen.
Wat speciaal uwe positie betreft, zou ik U ten zeerste aanraden deze zaak te koppelen aan de uitgave van uw eigen werken[,] ik bedoel dus, uw akkoord afhankelijk te maken van hun akkoord. Zij moeten zich eerst akkoord verklaren met de regeling welke U getroffen hebt voor uwe boeken vóórdat U het contract zoudt onderteekenen dat zij U voorleggen.[5]
Wat artikel 3 betreft meen ik dat de goede oplossing zou zijn dat de prijs voor België zou vastgesteld worden in gemeenzaam overleg.[6] Met het oog op alle prijsschommelingen[7] gaat het toch niet op van contractueel te gaan vastleggen dat een vastgestelde prijs niet zou mogen gewijzigd worden.
Dat U aansprakelijk zoudt zijn voor een levering die zij doen aan iemand die U aangewezen hebt (artikel 5) vind ik ook nogal kras. Hier ware het toch ook veel eenvoudiger en veel "deftiger" dat er vastgesteld werd dat de mede-uitgever in België zou aangewezen worden in gemeenzaam overleg, dat dit iemand zou wezen waar èn de firma Veen [2]èn U genoegen mee kunt nemen. Van het oogenblik dat het iemand is waar zij zelf genoegen mee nemen dan hoeft er ook geen spraak te zijn van aansprakelijkheid van Uwentwege. Nu hoop ik wel dat geheel dit artikel overbodig wordt door het feit dat èn de firma Veen èn U zelf wel geen bezwaar zult hebben dat Standaard-Boekhandel als Vlaamsche uitgever optreedt voor deze nieuwe dundruk-editie, zooals zij dat gedaan heeft voor de vorige editie.[8]
Het ware wel goed dat zoohaast U nu een antwoord ontvangt van Veen dat wij dan even samen overleg plegen.[9] Wij kunnen dan een afspraak maken in Gent, of het is voor mij ook geen groote moeite om even naar Kortrijk te komen wat voor U wel gemakkelijker is.[10]
Inmiddels met vriendelijke groeten en oprechte hoogachting,
(handtekening Maurits De Meyer)
Annotations
[1]
De Meyer antwoordt hier op Streuvels' brief van 15 januari 1942.
[2]
De Lijsternestreeks werd gedrukt bij Lannoo in Tielt, in coëditie met de Standaard Boekhandel te Antwerpen. De firma Veen stond enkel in voor de winstgevende verkoop van het boek in Nederland. De eerste dundrukeditie van het volledig dichtwerk van Gezelle daarentegen kwam tot stand op de persen van de Amsterdamse uitgeverij zelf.
[3]
In december 1941 verscheen in het tijdschrift Mededeelingen van de VBVB en van de Vlaamsche uitgeversbond (XII, nr. 23-24, p. 195) het artikel 'Invoer uit Holland' (uit: Nieuwsblad voor den Boekhandel, 24 december 1941). Er was een verdere inkrimping van de import noodzakelijk, die weeral te wijten was aan de ongunstige papiersituatie in Nederland: In het vervolg kunnen slechts zeer kleine aantallen, tot maximum 10 exemplaren van eenzelfden titel worden uitgevoerd, wanneer een overeenkomstige hoeveelheid papier door het land van bestemming wordt geleverd of de onverkoopbaarheid van de uitgave in Nederland wordt aangetoond. Voor de werken van Vlaamse auteurs zoals Gezelle konden uitzonderingen gemaakt worden.
[4]
De tweede uitgave van de dichtwerken van Guido Gezelle werd op houtvrij papier gedrukt, wat tijdens de Tweede Wereldoorlog het meest begeerde papier was. Het was dan ook een hele opgave dit kwalitatief goede papier te bemachtigen. Men moest voor het drukken van boeken bij de Papiercentrale een vergunning aanvragen. De aanvraag werd vervolgens voorgesteld aan het Referat Schrifttum van de Propaganda Abteilung, die voor de uitgave haar goedkeuring moest geven. Het gebeurde dat de verkregen hoeveelheid papier kleiner was dan men aangevraagd had, waarvoor men dan een nieuwe aanvraag volgens dezelfde procedure moest indienen. 'Formaliteiten in zake papierbevoorrading', in: Mededeelingen van de VBVB en van de Vlaamschen Uitgeversbond, XIII, nr. 1-2, Januari 1942, p. 4
[5]
Cf. brief van Streuvels aan De Meyer van 15 januari 1942.
[6]
De prijs voor de twee delen van de tweede druk van Guido Gezelle's Dichtwerken bedroeg 170 fr.
[7]
Door de papierschaarste kenden de prijzen van de boeken geen stabiliteit.
[9]
Cf. verder de brief van Streuvels aan De Meyer van 31 januari 1942.
[10]
Kortrijk was vanuit Ingooigem gemakkelijker te bereiken met het openbaar vervoer.
