FRANK·LATEUR
Ingoyghem den 12 November, '31
DAVIDSFONDS 12 NOV 1931
LEUVEN
Waarde Heer,
Naar aanleiding van Uw brief mededeelend het verschijnen van "De Belleman":[1]
Ik heb eene vertaling omtrent gereed van Fromentin's boek: "Les Maitres d'Autrefois".[2] Ik ben overtuigd dat b[ij]z[onderlijk] onze Vlaamsche schilders daar deugd aan hebben zullen, en dat het tevens een boek is dat gewone kunstliefhebbers niet alleen, maar ook ieder ontwikkeld Vlaming met belangstelling kan lezen. Met dezen tekst in vertaling, ware het ook bijzonder gemakkelijk er op goedkoope manier, een echt luxe-boek van te maken, daar de cliché's om het te illustreeren (reproducties van schilderijen) overal en voor geringen prijs, in bruikleen te krijgen zijn,— b[ijvoorbeeld] bij Buschman, e[n anderen] Dat het daarom misschien een geschikte uitgaaf zoude zijn voor Davidsfonds, als luxe-boek buiten inschrijving, gelijk er vroeger nog werden uitgegeven, b[ijvoorbeeld] over houtsneekunst?[3] Ik geef dit maar in overweging, eer ik een anderen uitgever aanspreek.[4]
Met betrek tot "De Belleman" doe ik hier nog een stukje bij, die Gij kunt gebruiken, indien het U geschikt voorkomt.[5]
Door de Uitgeverij "Het Kompas" werd mij medegedeeld het verzoek toestemming te willen geven tot het afstaan aan Davidsfonds van eene overblijvende partij ex[em]pl[aren] van "Kerstvertelsel".[6] Aan Korneel Goossens heb ik geschreven dat ik mij bepaald verzet tegen zulken verkoop aan verminderden prijs, in strijd met de bepalingen van ons contract.[7] Ik meende U daarvan te moeten verwittigen.[8]
In zake gunst-aanbod heb ik zelf een voorstel te doen aan Davidsfonds, in geval het bestuur bereid zijn zou de leden een luxe-boek aan te bieden, in buitengewoon voordeelige voorwaarden. Ik heb namelijk een aantal ex[em]pl[aren] van den uitgever afgekocht — er blijven er ongeveer een 75 — van de groote uitgaaf "Reinaert de Vos" (dezelfde tekst vroeger door het Davidsfonds uitgegeven) met lithographieën van Wierink, in linnen stempelband. De handelsprijs van deze uitgaaf is: 500 fr[anc]s per ex[em]pl[aar] De heele partij wil ik afstaan à 150 fr[anc]s per ex[em]pl[aar] franco geleverd, met wijze van betaling bij overeenkomst. Hierbij stuur ik U een prospectus met proefpagina,[9] en kan U desgewenscht een exemplaar opsturen ter inzage. Ik beschik daarenboven over een massa propaganda of reclame-materiaal, die ik bij verkoop gratis afleveren wil. Dit ware misschien een geschikt boek om als kerstdag-present aan te bieden?[10]
Met deze gelegenheid wil ik er op wijzen op ons contract aangaande Alma, waarin voorkomt ... "met de beperking dat de uitgaaf Davidsfonds bestemd is voor de leden van deze vereeniging"[.] In onze briefwisseling over deze kwestie werd er nog bepaald op gedrukt dat, in belang van het Davidsfonds zelf (om den lezer te dwingen lid te worden!) geen ex[em]pl[aar] van dat boek in den handel zouden komen.[11] Aan een paar winkels heb ik echter het boek zien voorliggen en vernomen dat Davidsfonds aan den boekhandel levert. Hoe moet dit dan als er kwestie zal zijn van... meerdere oplagen om de leden te gerieven die in 1931 bijtreden? Ik meen dat het bestuur nog al vrij omspringt in zake voorwaarden met zijne auteurs,— ik heb nu al de verrassing meegemaakt van mijn boek — buiten mijn medeweten!!!! — geïllustreerd te zien,[12]— laten we nu geen verdere verwikkelingen scheppen.[13]
Hoogachtend gegroet
(handtekening Stijn Streuvels)
Annotations
[1]
Deze brief vonden we niet terug in de geraadpleegde archieven.
De Belleman is het huisorgaan van het Davidsfonds. Alle leden van het Davidsfonds ontvingen deze periodiek, die behalve informatie over aangekondigde boeken, ook Vlaams-katholieke bezieling verspreidde. L. Wils, Honderd jaar Vlaamse Beweging. III, Geschiedenis van het Davidsfonds in en rond Wereldoorlog II., p. 91
[2]
In de zomer van 1926 was Streuvels begonnen aan de vertaling van het reisverslag van de kunstreis die de Franse schilder-schrijver Fromentin in 1870 door België en Nederland had gemaakt. Streuvels bezat het werk in een editie van 1921. Hij heeft de vertaling van dit werk echter nooit gepubliceerd. H. Speliers, Dag Streuvels, p. 537-540
[3]
Mogelijk bedoelt Streuvels volgend werk: De Vlaamsche houtsnede.
[4]
Cf. antwoord van Eduard Amter in zijn brief aan Stijn Streuvels van 12 november 1931.
[5]
Cf. antwoord van Eduard Amter in zijn brief aan Stijn Streuvels van 12 november 1931.
In de eerste jaargang van De Belleman, een tijdschrift dat vier keer per jaar verscheen, vonden we geen artikel van de hand van Streuvels. Op p. 16 van het eerste nummer vonden we wel een hulde naar aanleiding van Streuvels' zestigste verjaardag: Maar als we dan aan 't vieren zijn, doen we voort, en vallen, tien jaar lager, op STIJN STREUVELS. Jaja, 60 jaar, en "een nieuwen pacht geteekend van tien jaar"! Van veel lamarie niet willen weten. Stijn wil niet oud worden, en hij 'n doet het niet ook: wie zou dat zeggen aan zijn "Alma" die we laatst uitgaven? Dat's Benediktijnenwerk, waar ge zelf niet muf moogt voor zijn. Mocht de boom nog vele appelen laten groeien, en dat 't maar bleuzers en dikke worden: "als ze er maar zijn"!
[6]
Cf. brief van Korneel Goossens aan Stijn Streuvels van 9 november 1931.
[7]
Het contract tussen Het Kompas en Stijn Streuvels voor Kerstvertelsel vermeldt: Art. II De oplaag en verkoopprijs van gemeld werk worden voor België als volgt bepaald:
- 500 exemplaren op featherweight tegen 15 frs. per exemplaar
- 100 exemplaren op geschept Holl. van Gelder, tegen 40 frs. per exempl.
[8]
Cf. antwoord van Eduard Amter in zijn brief aan Stijn Streuvels van 12 november 1931.
[9]
Het prospectus (met intekenbiljet) en de proefpagina worden bewaard bij Streuvels' brief in het KADOC (2.21).
[10]
Cf. antwoord van Eduard Amter in zijn brief aan Stijn Streuvels van 12 november 1931.
[11]
Cf. brief van Stijn Streuvels aan Eduard Amter van 20 november 1930.
[12]
Op 12 juni 1931 schreef Stijn Streuvels aan Joris Eeckhout: met die illustratie hebben ze er iets als een ... clericale almanak van gemaakt!; enkele van die would-be godsdienstige prenten zouden te pas komen in anti-religieuze brochuren der sovjets! Bovendien is er nooit sprake van geweest het boek te illustreren: Het is alleen in Vlaanderen mogelijk dat een boek geïllustreerd wordt buiten kennis v.d. auteur! geciteerd in: M. De Smedt, 'Streuvels' vervolg op Lente', p. 140 Het Davidsfonds heeft Streuvels' mededeling in zijn brief aan Amter van 11 december 1930 (namelijk Van de materieele uitvoering en de technische schikking zal ik mij niets aantrekken), blijkbaar heel letterlijk genomen.
Op de titelpagina van sommige exemplaren van Alma met de vlassen haren werd een briefje geplakt met de volgende tekst in machineschrift: De auteur is niet verantwoordelijk voor de illustraties. Zij werden er aangebracht buiten zijn medezeggenschap en zonder zijn voorkennis. R. Roemans en H. Van Assche, Bibliografie van Stijn Streuvels, p. 197
[13]
Cf. antwoord van Eduard Amter in zijn brief aan Stijn Streuvels van 12 november 1931.
