Ingoyghem den 26 December, '29
Waarde Heer Lannoo,
Hierbij zend ik U herziene proef terug.[1] Gaarne ontving ik eene revisie, want met die linotype[2] gebeurt het meer dat er nieuwe drukfouten gemaakt worden bij't verbeteren.
Ik weet niet of het helpen zal met de bemerkingen van technischen aard, doch ik zie dat, met Uwe nieuwe inrichting, de verzorging van den druk er niet op verbeterd is: de "l's" staan alle te laag en de "i's" zijn van eene andere lettersoort of te vet. Het schijnt dat Gij nooit Uw leven beteren zult. Ik begrijp b[ijvoorbeeld] niet hoe er geen beetje liefhebberij in komt, ik zal niet zeggen om "schoon" drukwerk te leveren, maar om het een beetje "behoorlijk" te doen. Hoe is het toch gods-mogelijk als Gij iets te drukken krijgt als die "Geboorte van Christus" van Verschaeve,[3] die honderd genummerde separaat-afdrukken niet te maken op een bijzonder papier, en een beetje naar de wetten der boekdrukkunst?[4]
Enfin, dat zijn Uwe zaken, en ik zeg U enkel: dat ik niet begrijpen kan hoe iemand geen eerspijt heeft in zijn vak en geen fierheid om 't geen hij doet, wèl te doen.
Ik weet niet of het helpen zal met de bemerkingen van technischen aard, doch ik zie dat, met Uwe nieuwe inrichting, de verzorging van den druk er niet op verbeterd is: de "l's" staan alle te laag en de "i's" zijn van eene andere lettersoort of te vet. Het schijnt dat Gij nooit Uw leven beteren zult. Ik begrijp b[ijvoorbeeld] niet hoe er geen beetje liefhebberij in komt, ik zal niet zeggen om "schoon" drukwerk te leveren, maar om het een beetje "behoorlijk" te doen. Hoe is het toch gods-mogelijk als Gij iets te drukken krijgt als die "Geboorte van Christus" van Verschaeve,[3] die honderd genummerde separaat-afdrukken niet te maken op een bijzonder papier, en een beetje naar de wetten der boekdrukkunst?[4]
Enfin, dat zijn Uwe zaken, en ik zeg U enkel: dat ik niet begrijpen kan hoe iemand geen eerspijt heeft in zijn vak en geen fierheid om 't geen hij doet, wèl te doen.
Een kontract van "Bruidslied" kan ik niet opmaken als ik niet weet aan welken prijs Gij het boek in den handel brengt, en wanneer Gij het verschijnen laat.[5]
Over die handelsprijzen, waarmede Gij altijd maar even bont omspringt, zouden wij nog een woordje moeten wisselen. Gij schijnt U niet het minst te bekreunen om 't geen in het kontract vermeld staat. "Kerstekind"[6] b[ijvoorbeeld] staat als maximum beschreven aan 5 fr[anc]s de andere boeken-serie aan 6.50, en nu zie ik in Uw catal[ogus] het eerste gesteld aan 6.50 fr[anc]s en de andere aan 9 fr[anc]s!! Gij weet toch dat het honorar[ium] berekend was op de basis van die oorspronkelijk vastgestelde prijzen; dat het ten ander eene inbreuk is op een kontract als de uitgever de handelsprijzen verhoogt zonder voorkennis en toestemming van den auteur (op die wijze kan hij den verkoop van een boek volledig stopzetten!)
Gij zult mij daarover wel willen verantwoorden en den noodigen uitleg geven?[7]
Gij zult mij daarover wel willen verantwoorden en den noodigen uitleg geven?[7]
Volgens gewoonte zou ik met het eind van 't jaar ook mededeeling willen ontvangen van den staat der verkochte boeken en den overblijvenden voorraad. Wat "Herinneringen" betreft, moet die zaak absoluut afgedaan worden. Het boek staat nu namelijk reeds 5 fr[anc]s hooger dan wij overeengekomen waren![8]
Met "Kerstekind" b[ijzonderlijk] had ik eene "goedkoope" uitgaaf bedoeld — dat was de eenige reden waarom wij het boek uitgegeven hebben — en het zal toch te gek staan, als zulk een boekje 6.50 moet kosten, wanneer de nieuwe uitgaaf der volledige werken (een boek als "Werkmenschen" b[ijvoorbeeld]) aan 10 fr[anc]s op de markt komt.[9]
Met "Kerstekind" b[ijzonderlijk] had ik eene "goedkoope" uitgaaf bedoeld — dat was de eenige reden waarom wij het boek uitgegeven hebben — en het zal toch te gek staan, als zulk een boekje 6.50 moet kosten, wanneer de nieuwe uitgaaf der volledige werken (een boek als "Werkmenschen" b[ijvoorbeeld]) aan 10 fr[anc]s op de markt komt.[9]
Van de rest gezwegen, wilde ik U doen opmerken dat ik er op gesteld ben de serie "Volksboeken" ten minste juist op eenzelfde formaat[10] te hebben,— ik zie dat er daar ook al niet naar gezien wordt.
Met genegen groet
(paraaf Stijn Streuvels)
Annotations
[1]
De proef van Het bruidslied.
[2]
De linotype is de eerste mechanische zetmachine, die eind 19e eeuw door Ottmar Mergenthaler (1854-1890) werd uitgevonden en tot voor kort in gebruik was. I.p.v. de letters met de hand te zetten, tikt de zetter de letters in, waardoor telkens een koperen gietvormpje (een matrijs) uit een zgn. magazijn naar beneden glijdt. Wanneer de regel volledig is, wordt lood in de matrijzen gespoten, zodat een regel schrift of een 'line of type' ontstaat (vandaar de naam linotype). De gegoten regel wordt vervolgens uitgestoten en de matrijzen worden opnieuw naar boven getransporteerd. Lettercatalogus drukkerij Lloyd N.V., p. 15; G. Rogers, Gids voor de redacteur, p. 146
[3]
Cyriel Verschaeve, Geboorte van Christus. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1929].
[4]
Cf. antwoord van Joris Lannoo op 28 december 1929.
[5]
Cf. antwoord van Joris Lannoo op 28 december 1929. Het contract werd op 4 januari door Streuvels opgemaakt en op 6 januari door Lannoo ondertekend.
[6]
Het contract voor Het kerstekind wordt bewaard in het Letterenhuis (S 935/C).
[7]
Cf. antwoord van Joris Lannoo op 28 december 1929.
[8]
Herinneringen uit het verleden stond in de catalogus van eind 1929 aan 20 fr. ingenaaid en 28 fr. gebonden.
Het contract Herinneringen uit het verleden (Art. 7) vermeldt: Het boek zal uiterlijk einde oktober verschijnen en aan den prys van ten hoogste vyftien frank in den handel komen.
[9]
Cf. brief van Stijn Streuvels aan Joris Lannoo van 12 augustus 1928.
[10]
Het formaat van de serie Streuvels' Volksboeken was ca. 21 x 16 cm.
