Ingoyghem den 5 April, '32
Waarde Heer Lannoo,
Heden vulde ik eene kist met 19 ex[em]pl[aren] Reinaert,[1] en stopte de gaten op met enkele ex[em]pl[aren] Alma (Davidsfonds) en De Coster Vl[aamsche] Vertelsels. De rekening gaat hierbij.[2]
Denk er aan dat Gij de kist gebruikt voor het zenden der Pres[entexemplaren] Vlaschaard & Tieghem.[3]
In elk geval geen nationale kleuren aan De Vlaschaard;[4] dat rood is maar, omdat er over 't algemeen rood gebruikt wordt op een titel; het kan echter evengoed blauw zijn (maar dan geen leelijk blauw!) Voor Alma, uitgave van Brand is het ook blauw geweest, en dat doet heel goed,- hier met de Vlaschaard krijgen we er nog het symbolieke kleur bij der vlasbloem!
Heden stuurde Regenboog mij twee ex[em]pl[aren] Russische Novellen- zonder verderen uitleg! Het boek ziet er heel keurig uit en is op uitstekend papier gedrukt,- er ware voorzeker iets mede te doen.[5] We zouden moeten trachten te weten: wie, en of hij voor dat boek niet reeds een exploitant heeft in Holland? Nu weet ik toch dat het boek gedrukt is.
Mijn inzicht is om een plakbrief te laten maken voor het boek "Tieghem" van omtrent: 45 X 35 c[enti]m[eter] om uit te hangen in den winkel en aan het venster bij de kapel te Tieghem,-[6] dezelfde kunt Gij dan ook gebruiken waar ge 't goedvindt. Dit zou op deze manier geschieden: eene vergrootte teekening van de titelplaat gesneden in linoleum; Paul kan dat doen op zijn atelier, en zij kunnen daar ook gedrukt worden (ten ware Gij er aan houdt ze zelf te drukken?) en zij worden U geleverd aan kostenden prijs. We zouden echter moeten vaststellen: hoeveel stuks er moeten gemaakt worden,- of ze in één of in twee-kleuren moeten gedrukt zijn? Of: indien Gij misschien iets anders begeert. Voor Tieghem zelf moeten er in elk geval enkele plakbrieven zijn, anders weten de bezoekers niet dat het boek bestaat.
De pastor sprak mij ook van nieuwe plakbrieven van den Ommegang[7] - dit waren heele groote affichen in kleurdruk (schreeuwleelijk!) die overal moeten verspreid worden. Het ware misschien goed als Gij met den pastor[8] daar persoonlijk kondet over spreken, want dat moet eene belangrijke bestelling zijn. Vroeger werden die plakbrieven gemaakt in Oostende, en de pastor, die vindt dat ze leelijk zijn en vooral verouderd, zoekt naar iets anders, maar weet niet waar hij daarvoor moet of kan terecht komen; ik zegde hem dat wij daar wel zouden voor zorgen. Over de teekening zelf van dien plakbrief, kunnen wij dan nog wel praten. In elk geval mag er niet veel tijd verloren gaan, want met Sinxen[9] begint het seizoen.
Vaantjes moeten er bestaan hebben;[10] de Pastor beweert dat er een gereproduceerd is in het boek over Tieghem[11] van (de naam van den auteur komt voor in het boekje zelf) ik kom er nu niet op! En dat boek bezit ik niet. De auteur is een pastor van Harelbeke geweest - maar hoe heet hij?! [2]Hebben zij er een handje van om publiciteit te maken?..... Voor enkele weken ontvang ik van een mij onbekenden uitgever uit Breslau een magnifiek ingebonden exempl[aar] van Paula Grogger's "Grimmingtor",[12] met een brief er bij om mijn oordeel te willen geven over dit boek, met betrek voor eene Nederlandsche vertaling.[13] Heel in den toon, alsof het ging om een advies dat den Holl[andschen] uitgever moest voorgelegd worden en gelden zou als eene aanbeveling om het boek vertaald te krijgen. Ik heb dan ook het boek gelezen, en uit vriendelijkheid bedoelde briefje aan den Duitschen uitgever gestuurd;..... en nu vandaag zie ik reeds de aankondiging van die Holl[andsche] vertaling , in De Standaard... met mijn brief die dienen moet... als reclame voor het boek![14]
Vaantjes moeten er bestaan hebben;[10] de Pastor beweert dat er een gereproduceerd is in het boek over Tieghem[11] van (de naam van den auteur komt voor in het boekje zelf) ik kom er nu niet op! En dat boek bezit ik niet. De auteur is een pastor van Harelbeke geweest - maar hoe heet hij?! [2]Hebben zij er een handje van om publiciteit te maken?..... Voor enkele weken ontvang ik van een mij onbekenden uitgever uit Breslau een magnifiek ingebonden exempl[aar] van Paula Grogger's "Grimmingtor",[12] met een brief er bij om mijn oordeel te willen geven over dit boek, met betrek voor eene Nederlandsche vertaling.[13] Heel in den toon, alsof het ging om een advies dat den Holl[andschen] uitgever moest voorgelegd worden en gelden zou als eene aanbeveling om het boek vertaald te krijgen. Ik heb dan ook het boek gelezen, en uit vriendelijkheid bedoelde briefje aan den Duitschen uitgever gestuurd;..... en nu vandaag zie ik reeds de aankondiging van die Holl[andsche] vertaling , in De Standaard... met mijn brief die dienen moet... als reclame voor het boek![14]
Hoogachtend gegroet
(handtekening Stijn Streuvels)
P[ostscriptum] Het kistje zal hier met de eerstkomende gelegenheid vertrekken: met den voerman, of per yzerenweg - in elk geval dees week. (paraaf Stijn Streuvels)
Annotations
[1]
Joris Lannoo had deze exemplaren gevraagd in zijn brief aan Streuvels van 4 april 1932.
[2]
Niet bij de brief bewaard; er is wel een aparte rekening teruggevonden, gedateerd 8 April '32.
[3]
Volgens het contract (artikel 3) voor de negende druk van De vlaschaard, d.d. 23 maart 1932, moesten Streuvels '100 (honderd) gewone pres.exemplaren, en 25 (vijf en twintig) gebonden exemplaren van de Hollandsche uitgaaf, door den Hollandschen uitgever' bezorgd worden. Het contract voor Tieghem, Het Vlaamsche lustoord (art. 3) vermeldt dat Streuvels 100 presentexemplaren van dit boek moest krijgen.
[4]
Jozef Cantré illustreerde het voorplat van De vlaschaard met een houtsnede. In zijn brief aan Streuvels van 4 april 1932 waarschuwde Lannoo voor het feit dat Cantré's ontwerp voor den omslag zwart en rood voorziet en vermits het papier geel moet zijn, hebben we de... Belgische kleuren. Hij stelde dan ook voor geen rood te gebruiken. Er werd uiteindelijk besloten groen i.p.v. rood te nemen.
[5]
Cf. voorstel van Stijn Streuvels in zijn brief aan Joris Lannoo van 31 maart 1932.
[6]
Tieghem, Het Vlaamsche lustoord werd verkocht in de Kapellewinkel of Boutique de Bois de St.-Arnould, een souvenierwinkeltje vlakbij het Tiegembos. Godfried Van de Meulebroeke, Terugblik op Tiegem, p. 50
[7]
d.i. de Arnoldusprocessie van Tiegem
[8]
Vanaf 5 juni 1931 was Leon Van Oost priester te Tiegem. Vermoedelijk was het op aanvraag van deze pastoor dat Tieghem, Het Vlaamsche lustoord werd herdrukt. Godfried Van de Meulebroeke, Terugblik op Tiegem, p. 103
[9]
Pinksteren viel in 1932 op 15 mei.
[10]
Deze vlagjes en plakbrieven of affiches H. Lemaire, De taal van Stijn Streuvels, deel II/5, p. 1330 kondigden mogelijk het verschijnen van Tieghem, Het Vlaamsche lustoord aan. Deze affiches waren bovendien ook bedoeld voor het passiespel Drama Christi, dat in juni 1933 te Tiegem werd opgevoerd.
[11]
Ed Devos, Het wonderbare leven van Sinte Arnoldus, patroon van Tieghem. Brugge, Desclée De Brouwer, 1885, 85 pp. In het korte beschreven door Ed. Devos, priester.
[12]
Paula Grogger, Das Grimmingtor. Roman. Breslau, Ostdeutsche Verlagsanstalt, 1926, 571 S.
[13]
Deze brief vonden we niet terug in de geraadpleegde archieven.
[14]
De aankondiging van het vermelde boek vinden we terug in De Standaard van 5 april (jaargang 15, nr. 96) in 'Het Hoekje van den Boekhandel' (p. 2). De Nederlandse titel van Das Grimmingtor, De steenen poort, werd verzorgd door Eva Raedt-De Canter. Uit de brief van Streuvels wordt het volgende geciteerd: Ik heb met uitnemend veel belangstelling "Das Grimmingtor" van Paula Grogger gelezen; het is onder alle opzichten een merkwaardig boek, geschreven van mensch tot mensch, met vaste hand en vooral... met liefde. De auteur weet den lezer de atmosfeer en de poëzie van het land te suggereeren, en de personagen, elk op zijn plan, volgens eigen karakter, konsekwent in hunne handeling en levend voor te stellen. Op zijn geheel - ik herhaal het - een degelijk boek, van nationale beteekenis! Ik hoop het nog wel te herlezen!
