FRANK·LATEUR
12 April, '33
Waarde Heer Lannoo,
Op Uw schrijven van gister[1] moet ik U enkel doen opmerken: dat de door U aangehaalde redens zeker den toestand juist en in de waarheid weergeven, doch voor mij niet gelden kunnen als "argumenten".
Vooreerst heb ik U zelf de manier van betaling laten vaststellen,- mij dunkt dat Gij in dit geval maatregelen zoudt moeten treffen om die door U gestelde voorwaarden te vervullen. Met Uw brief kan ik toch niet naar den beenhouwer gaan ook niet naar den kleermaker en nog minder naar het belastingkantoor. Gij zoudt b[ijvoorbeeld] moeten zorgen over grooter crediet, of andere middels, gelijk dewelke, want.... zoo kan het toch niet blijven, en het wordt ook al erger. Het zijn mijne zaken niet, maar ik kan toch niet nalaten het U hier mede te deelen, wat mij voor stellig werd verzekerd: dat Gij jaarlijks eene groote som gelds zoudt geven om de Verdinaso's te ondersteunen!!! Ik respecteer ieders politieke meening,- ik weet ook niet of het wààr is wat men mij vertelde, en indien het waar is, dan nog gaat het mij niet aan,- maar als het waar moest zijn, vind ik toch dat het moet zijn: eerst de schulden en dàn Van Severen!
De klachten over achterstalligheid in betalen - dit in vertrouwen, en met goed inzicht - gaan van nog andere kanten uit, en worden in 't openbaar verteld, zoodat Gij gevaar loopt op slechten naam te geraken.
Wat mij betreft, slotsom is: dat ik in 't vervolg Uw budget met geen nieuwe lasten zal komen bezwaren.
Vooreerst heb ik U zelf de manier van betaling laten vaststellen,- mij dunkt dat Gij in dit geval maatregelen zoudt moeten treffen om die door U gestelde voorwaarden te vervullen. Met Uw brief kan ik toch niet naar den beenhouwer gaan ook niet naar den kleermaker en nog minder naar het belastingkantoor. Gij zoudt b[ijvoorbeeld] moeten zorgen over grooter crediet, of andere middels, gelijk dewelke, want.... zoo kan het toch niet blijven, en het wordt ook al erger. Het zijn mijne zaken niet, maar ik kan toch niet nalaten het U hier mede te deelen, wat mij voor stellig werd verzekerd: dat Gij jaarlijks eene groote som gelds zoudt geven om de Verdinaso's te ondersteunen!!! Ik respecteer ieders politieke meening,- ik weet ook niet of het wààr is wat men mij vertelde, en indien het waar is, dan nog gaat het mij niet aan,- maar als het waar moest zijn, vind ik toch dat het moet zijn: eerst de schulden en dàn Van Severen!
De klachten over achterstalligheid in betalen - dit in vertrouwen, en met goed inzicht - gaan van nog andere kanten uit, en worden in 't openbaar verteld, zoodat Gij gevaar loopt op slechten naam te geraken.
Wat mij betreft, slotsom is: dat ik in 't vervolg Uw budget met geen nieuwe lasten zal komen bezwaren.
Ik kan maar niet begrijpen dat, na (hoeveel maanden is dat nu al aan gang) zooveel tijd, de onderhandelingen over die overname van 105 stel Gezelle Gedichten,....[2] nog altijd aan gang zijn! Hoeveel brieven moeten daarover nog gewisseld worden? Ik moet U over die zaak het volgende mededeelen: den eersten keer dat mij door een lid der Gezelle-familie daarvoor nog inlichtingen gevraagd worden,[3] neem ik zelf de zaak in handen, d[it is] ik koop van Veen, voor mijn rekening den voorraad af (dat zal in acht dagen afgehandeld zijn) en dan steek ik van wal met een nieuwen Gezelle.
Ik wilde U ook nog eens vragen: wàt is er nu gebeurd met die voorgenomen Streuvels-week (of maand?) waarover zulke schitterende plannen gemaakt werden? En die publiciteit.... Ik zoek nog altijd te vergeefs naar de eerste aankondiging in Toerisme b[ijvoorbeeld][4] om niet te spreken van die menigvuldige andere bladen, waarover wij het hadden.[5]
Voor een paar weken had ik hier nog een jongen Vl[aamschen] dokter die niet wist dat het boek van D[okte]r Lauwers... bestond![6] Met eene aankondiging in het kopvakje van De Standaard, zouden zulke gevallen zich toch niet voordoen. Enfin: elk zijn zaken, maar ik zou wat minder praten en wat meer doen.[7]
Voor een paar weken had ik hier nog een jongen Vl[aamschen] dokter die niet wist dat het boek van D[okte]r Lauwers... bestond![6] Met eene aankondiging in het kopvakje van De Standaard, zouden zulke gevallen zich toch niet voordoen. Enfin: elk zijn zaken, maar ik zou wat minder praten en wat meer doen.[7]
Hoogachtend Gegroet
(paraaf Stijn Streuvels)
Annotations
[1]
Cf. brief van Joris Lannoo aan Stijn Streuvels d.d. 11 april 1933.
[2]
In 1925 werd van start gegaan met de uitgave van Guido Gezelle's Dichtwerken. Dit was een heruitgave van het volledige werk van Gezelle, in 10 delen, ter ere van de vijfentwintigste verjaardag van diens dood.
- In juli 1925 verschenen:
- 1. Dichtoefeningen. Vijfde druk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1925]
- 2. Kerkhofblommen. Zestiende druk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1925]
- in augustus 1925 verschenen:
- 3. Gedichten, gezangen, gebeden en kleengedichtjes. Zevende druk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1925]
- 4. Liederen, eerdichten en reliqua. Zesde druk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1925]
- 5 en 6. Tijdkrans. Vijfde druk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1925]. 2 boekdelen
- in september 1925 verschenen: 7 en 8. Rijmsnoer. Vijfde druk. Tielt, J. Lannoo, 1925. 2 boekdelen
- in oktober 1925 verschenen:
- 9. Hiawadha's lied. Vijfde druk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1925]
- 10. Laatste verzen. Zesde druk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1925]
Deze uitgave was een samenwerking tussen Drukkerij-Uitgeverij J. Lannoo in Tielt en Uitgeverij L.J. Veen in Amsterdam.
Op 30 januari 1925 schreef Abramsz aan Streuvels: Alvorens mij met drukker en papierhandelaar over Gezelle 1/10 te verstaan, zou ik U gaarne, natuurlijk met Uw goedkeuring, mijn plan eerst willen voorleggen. Teneinde eens van mijn ongeveer 2000 ex. 11/14 af te komen, zou ik 2000 ex. willen drukken van 1/10 en 1000 extra 1/10 om, als die 2000 1[1]/14 eventueel weg zijn, dan verder alleen 1/10 te verkoopen. Ik bemerk uit Uw schrijven, dat U voor België ook 1/10 noemt en dus 11/14 onuitgegeven laat, [...] Ik MOET voor mijn 3000 ex. natuurlijk bij Thieme terecht komen, omdat deze 11/14 heeft gedrukt. Vindt U mijn plan goed, dan kan ik U den prijs voor België der 2000 ex. opgeven, nadat ik met Thieme heb onderhandeld en daarna een concept-contract opmaken, wanneer ik den ingenaaiden verkoopsprijs voor Nederland heb bepaald. Alvorens iets te doen, wacht ik eerst Uw antwoord. Brief in Letterenhuis, S 935/B2/Veen
In Kort overzicht van de geschiedenis van L.J. Veen's Uitgeversmaatschappij N.V Amsterdam (1947) lezen we op p. 68 van de catalogus: Guido Gezelle, Dichtwerken. 1925. XIV dln. Guido Gezelle's Dichtwerken waren in Nederland in 14 delen verschenen, de 10 delen die in 1925 opnieuw uitgegeven werden, met 4 bijkomende deeltjes Gelegenheidsgedichten. Dit wordt bevestigd in een brief van de firma Veen aan Streuvels van 13 januari 1925: mijn 2000 ex. Gezelle 11/14 (Gelegenheidsgedichten, kleine uitgave). Deze gedichten verschenen voor de eerste maal in 1912 bij Veen: Guido Gezelle, Gelegenheidsgedichten. Amsterdam, L.J. Veen, 1912. In 1913 verscheen een tweede, in 1915 een derde druk.
[3]
De erven-Gezelle hadden Streuvels als hun hoofd en woordvoerder aangeduid. Streuvels trad dus op als bemiddelaar tussen de erven en de uitgevers, en zorgde in die hoedanigheid voor de uitgave van Gezelles ongeveer 2500 nagelaten gedichten, die voortaan in zijn bezit waren. De publicatierechten waren natuurlijk een welkome aanvulling op zijn persoonlijke inkomsten als schrijver, maar daarnaast was Streuvels wel verantwoording verschuldigd tegenover de erven, wat af en toe tot strubbelingen met de uitgevers leidde.
[4]
Op 15 maart 1922 verscheen de eerste editie van het bondsblad van De Vlaamse Toeristenbond (V.T.B.), De Toerist, dat later de naam Toerisme kreeg.
Reeds op 9 juni 1932 schreef Lannoo aan Streuvels dat hij aan Vlaamse Toeristenbond had geschreven met de vraag om publiciteit te maken voor Tieghem, Het Vlaamsche lustoord. Op 16 juni meldt Lannoo aan Streuvels dat hij nog altijd geen antwoord had gekregen.
[5]
o.a. De Boer, Kroostrijke Gezinnen,... Cf. antwoord van Joris Lannoo in zijn brief aan Streuvels vn 13 april 1933.
[6]
Dr. Emiel Lauwers jr., zoon van Dr. Lauwers, had het initiatief genomen om de verspreide geschriften van zijn vader te bundelen in een 'vorstelijke uitgave'. Stijn Streuvels was raadsman bij het samenstellen van de bundel. Het werd een 520 bladzijden tellend werk, bestaande uit een reeks opstellen van Dr. Lauwers over natuur- en heelwetenschap, reizen, gedichten en herinneringen aan vrienden. Streuvels nam de financiële verantwoordelijkheid van de uitgave op zich.
Op 17 juni 1931 hield Streuvels een lezing over dit werk en zijn auteur in de Koninklijke Vlaamsche Academie. Deze toespraak werd gepubliceerd in Verslagen en Mededeelingen van de Koninklijke Vlaamsche Academie voor Taal en Letterkunde (p. 591-600). L. Schepens, Kroniek van Stijn Streuvels, p. 91; Biekorf, 1932, p. 179-181; Karel Platteau, 'Streuvels en zijn vriend Lauwers', in: Jaarboek IV van het Stijn Streuvels Genootschap, p. 351-358
[7]
Reeds de volgende dag reageerde Joris Lannoo op deze brief van Streuvels.
