<Resultaat 1717 van 2531

>

FRANK·LATEUR
Waarde Heer De Meyer,
Hierbij zend ik U het onderteekend ex[em]pl[aar] van het Gezelle-Bloemlezing-contract terug.[1]
Eindelijk zijn de pres[ent-exemplaren] van de plaquetten boven water gekomen — het is een lange geschiedenis geworden, maar ze zien er deftig uit,— en mij dunkt, veel beter dan gebrekkig ingebonden.[2]
Met den druk van den grooten Vlaschaard gaat het traag vooruit; er zal, meen ik, bijzonder 't oog moeten gehouden worden bij den afdruk der reproducties van die aquarellen.[3]
Die "Klucht van Boer Eenos" is een merkwaardig stuk[4] en voortreffelijk voorgesteld. Hier is juffer van Coppenolle in haar beste vaarwater — echt decoratieve illustratie van de beste soort.[5] Die 10 punts Libra van de Roos is uiterst sierlijk... maar moeilijk voor de oogen.[6]
Het is voor mij een kostelijke aanwinst, en te meer dat het juist N[umme]r C is — dus het laatste ex[em]pl[aar]?[7] Jammer dat men er in dees onzekere tijden moet aan denken wààr men die dingen zal moeten opbergen misschien om niet aan de ramp te komen![8]
Met vriendelijken dank en minzamen groet
(handtekening Frank Lateur)

Annotations

[1] De Meyer had het contract voor Bloemlezing uit de Gedichten van Gezelle op 20 juni 1944 naar Streuvels gestuurd.
[2] Cf. brief van Stijn Streuvels aan Joris Lannoo van 31 mei 1944 en retourbrief van Lannoo van 3 juni 1944.
[3] De 1000 exemplaren van De vlaschaard werden bij Lannoo definitief gedrukt in juli 1944. Cf. brief van Joris Lannoo aan Stijn Streuvels van 27 juni 1944.
[4] P. Van de Woestijne, Versus de Unibove. De klucht van boer Eenos naar een Latijnsch gedicht uit de 11de eeuw. Antwerpen, Standaard Boekhandel, 1944. Verlucht door Hélène Van Coppenolle.
Het Unibos-verhaal (Latijn voor 'één os') is 'een van de merkwaardigste thema's van onzen vertelschat; niet het minst door het feit dat de oudste variante van dit verhaal ook de oudste westeuropeesche sprookjestekst is dien wij bezitten.' M. De Meyer, Vlaamsche sprookjesthema's in het licht der Romaansche en Germaansche kultuurstroomingen, p. 133 Het is een Latijns sprookje in verzen over een boer die zo arm is dat hij maar één os in leven kan houden, maar die door schelmenstreken toch allerlei voordelen weet te behalen, terwijl zijn jaloers geworden buren, die even handig als hij proberen te zijn, van een koude kermis thuiskomen. Jan-Frans Willems was de eerste die zijn aandacht op dit gedicht vestigde en er een afschrift van maakte voor Jacob Grimm. Grimm nam het sprookje op in zijn in 1838 verschenen bundel Lateinische Gedichte des X. und XI. Jh. Doordat de door Grimm gebundelde gedichten nauwelijks verkrijgbaar waren en aangezien er van deze merkwaardige sprookjestekst geen kritische uitgave bestond, achtte men het nodig een nieuwe uitgave te brengen. Naast de eigenlijke nu eens 'fijn-geestige', dan weer 'grof-kluchtige' Latijnse tekst werd de Nederlandse vertaling toegevoegd, maar er werd toch vooral gestreefd naar juistheid en getrouwheid in het weergeven van de betekenis van de Latijnse verzen. Uit het 'Woord vooraf'
[5] Elke bladzijde, waarop telkens 6 strofen van vier achtlettergrepige verzen te lezen zijn met ernaast hun Nederlandse vertaling, werd rijkelijk voorzien van kleurrijke illustraties, telkens van dezelfde decoratieve aard.
[6] Eind 1938 pakte de Lettergieterij Amsterdam uit met de Libra. Qua vormgeving was dit lettertype voor de grafische nijverheid geheel nieuw. Het was een creatie van de kunstenaar Sjoerd Hendrik De Roos. De Libra is gebaseerd op het vroeg-middeleeuwse unciaaltype en kan als een van de pogingen beschouwd worden het unciaalschrift, dat gekenmerkt wordt door zijn ronde vormen, als drukletter te doen herleven. Het geeft een vlot geschreven beeld. Drukletters, hun ontstaan en hun gebruik, p. 131-132
[7] Colofon: Van dit boek gezet door G.C. de Batist in de 10 punts Libra van de Roos en verlucht door Hélène van Coppenolle, werden gedrukt in het jaar MCMXLIV op de persen van de firma V. van Dieren & C° te Antwerpen, 100 exemplaren op geschept Hollandsch papier Van Gelder & Zonen, genummerd van 1 tot C, 400 ex. op wit velijn, genummerd van 1 tot 400 en 10 ex. — welke niet in den handel zijn — gemerkt van a tot j. De kostprijs van dit boek bedroeg 90 fr. Belgische Bibliografie, 1945
[8] Pas in september 1944 verdwenen de laatste Duitse soldaten uit Ingooigem. H. Speliers, Dag Streuvels, p. 644
De klucht van boer Eenos wordt niet vermeld in de inventaris van het Lijsternest, wat erop kan wijzen dat dit exemplaar verloren is gegaan.

Register

Naam - persoon

De Meyer, Maurits (° Elversele, 1895-03-02 - ✝ Wilrijk, 1970-11-24)

Uitgever en volkskundige.

Studeerde tussen 1916 en 1918 klassieke filologie en geschiedenis aan de door de Duitse bezetter vernederlandste Gentse universiteit von Bissing Universiteit). Dit had tot gevolg dat de Belgische universiteiten en de Centrale Examencommissie voor hem na de oorlog gesloten bleven. Spoedig trad hij in dienst van de nog jonge uitgeverij Standaard Boekhandel, waarvan hij 35 jaar lang directeur (01.10.1924) en later beheerder was. Zo was hij ook medestichter van de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen (VBVB), die hij ook als voorzitter zou leiden, en was hij betrokken bij de organisatie van de Boekenbeurs voor Vlaanderen in Antwerpen. Als wetenschapsman verwierf de Meyer faam door zijn activiteiten op gebied van volkskunde - het is mede dankzij hem dat men deze wetenschap in Vlaanderen ernstig is gaan beoefenen. De Meyer specialiseerde zich in de studie van Vlaamse sprookjes, waarover hij in binnen- en buitenland publiceerde.

De Roos, Sjoerd Hendrik (° Drachten, 1877-09-14 - ✝ Haarlem, 1962-04-02)

Nederlands drukletterontwerper en typograaf.

De Roos begon zijn loopbaan als ontwerper in 1900 bij een atelier voor kunstnijverheid. Via het ontwerpen van boekbanden kwam hij tot de typografie en in 1903 verscheen het eerste, geheel door hem verzorgde boek (van William Morris), waarmee hij baanbrekend werk verrichtte voor de Nederlandse drukkunst. In 1907 trad hij als ontwerper en esthetisch adviseur in dienst bij de N.V. Lettergieterij Amsterdam, waar hij vooral met de door hem ontworpen lettertypen (de eerste en belangrijkste was de Hollandse Mediaeval van 1912) zeer invloedrijk werk deed. Tussen 1927 en 1935 drukte hij zelf in zijn eigen handpersdrukkerij 'De Heuvelpers' te Hilversum met de Meidoornletter. Andere lettertypen van zijn hand zijn de Grotius (1925), de Egmontserie (1933), de Libra (1938) en de De Roos Romein (1947).

Gezelle, Guido (° Brugge, 1830-05-01 - ✝ 1899-11-27)

Priester-dichter en leraar.

Oom van Caesar Gezelle en Stijn Streuvels. Priester-dichter en leraar die met zijn nationaal-religieus geïnspireerde lessen, gedichten en journalistieke publicaties grote invloed uitoefende op de katholieke Vlaamse studentenbeweging. Gezelle werkte achtereenvolgens in Roeselare (Klein Seminarie), Brugge, Kortrijk en opnieuw Brugge. Hij maakte vlug naam als Vlaams literair auteur met zijn Kerkhofblommen (1858), en was ook zeer actief als taalgeleerde, volkskundige, pamflettist, polemist, en stichter-stimulator en uitgever van tijdschriften als Rond den Heerd, Loquela en Biekorf. Gezelle was een taalparticularist, wat tot uiting kwam in zijn bijdragen aan deze tijdschriften. Hij liet tevens een bundel Laatste Verzen na die in 1901 postuum uitgegeven zou worden.

Gezelle, Guido (° 1830 - ✝ 1899)

Priester-dichter, West-Vlaamse taalparticularist. De groep rond Van Nu en Straks bewonderde hem als dichter en heeft bijgedragen tot de grote interesse die er tot vandaag nog voor zijn werk bestaat.

Gezelle, Guido (° 1830 - ✝ 1899)

Priester, dichter, taalkundige en journalist. Zijn zus Louise Gezelle (1834 1909 was de moeder van Stijn Streuvels, die bijgevolg een neef was van Guido Gezelle.

Van Coppenolle, Hélène (° 1905)

Illustratrice.

H. Van Coppenolle was bedrijvig op vele gebieden van de grafiek: tekening, houtsnede, kopergravure, litho, illustratie, typografische verzorging en publiciteit. Ze bezocht te Antwerpen de KASK, de Vakschool voor Kunstambachten en te Brussel het Hoger Instituut voor Architectuur en decoratieve kunsten. Ze had als leraars o.m. J. Minne en J. Léonard. Ze gaf zelf les in een privaatschool voor decoratieve kunsten. Van Coppenolle had een uitgesproken zin voor het illustreren van teksten met diepere inhoud. Een illustratie als voor Un homme fini van Papini brengt ook haar zin voor tragiek aan het licht. Haar werk is technisch zeer hoogstaand.

Titel - werken van Streuvels

Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907). [roman]
[Zestiende druk] = Vijftiende druk, Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1944], 235 + [V] p., 34 x 24,8 cm, 'Weeldeuitgave' geïllustreerd met 4 aquarellen van Albert Saverys.
Inhoud:
  • 1. De zaaidhede
  • 2. De wiedsters
  • 3. Bloei
  • 4. Slijting
Streuvels, Stijn, De vlaschaard (1907).
Voorpublicatie
  • De zaaidhede, in: De beweging, 1907, januari, jg. 3, dl. 1, p. 1-33
    De wiedsters, in: De beweging, 1907, februari, jg. 3, dl. 1, p. 129-166
    Bloei, in: De beweging, 1907, april, jg. 3, dl. 2, p. 5-44
    De slijting [deel I], in: De beweging, 1907, mei, jg. 3, dl. 2, p. 146-186
    De slijting [slot], in: De beweging, 1907, juni, jg. 3, dl. 1, p. 273-311.
  • De kruisdagen (fragment uit De vlaschaard) [uit 2], in: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, 1907, februari, jg. XVII, dl. 23, p. 123-125.
  • De kruisdagen [fragment uit 2], in: Aan doctor Alfons Depla, = speciaal nummer van De Vlaamsche Vlagge, 1907, jg. XXXIII, afl. 3, p. 129-132.
Druk
  • [Eerste druk], Amsterdam, L.J. Veen, [1907], [IV] + 332 p., 20,8 x 15,5 cm.
  • [Tweede druk], Amsterdam, L.J. Veen, [1907], Luxe-uitgave. [VIII] + 342 + [II] p., 25 x 19 cm.
  • Derde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1910], [IV] + 243 + [I] p., 21,5 x 16 cm.
  • Vierde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1912], [IV] + 223 + [I], 21 x 15,3 cm.
  • Vijfde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1914], [IV] + 259 + [I] p., 21 x 15,3 cm.
  • Zesde druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1917], [IV] + 259 + [I] p., 21 x 15,7 cm.
  • Zevende druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1920], in twee volumes: dl. I: [VIII] + 132 p.; dl. II: [VIII] + 315 + [I] p., 18,3 x 12 cm, in: Stijn Streuvels' werken, deel [4 & 5].
  • Achtste druk, Amsterdam, L.J. Veen, [1926], 269 + [III] p., 21,5 x 17,2 cm.
  • Negende druk, [1932], Tielt, J. Lannoo, 357 + [III] p., 18,4 x 12,4 cm.
  • [Tiende druk], [1941], in: Stijn Streuvels's werken, deel II., Kortrijk, Zonnewende, p. 5-345.
  • [Tiende druk], [1941], in: Stijn Streuvels's werken, deel II., Amsterdam, L.J. Veen.
  • Elfde druk, Volksuitgaven, in opdracht van Agentschap Dechenne, Tielt, J. Lannoo, 1941, 223 + [I] p., 19 x 13,3 cm.
  • Twaalfde druk, Antwerpen/Tielt, N.V. Standaard Boekhandel/J. Lannoo, [1941], 300 + [I] p., 21 x 15,3 cm, Lijsternestreeks nr. XII.
  • [Dertiende druk], J.L. Van Schaik, B[e]p[er]k, Pretoria, 1942, [IV] + 227 + [III], 18,7 x 11,6 cm.
  • [Veertiende druk] = Dertiende druk, Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1943], [VI] + V + [I] + 197 + [III] p., 19,5 x 14,7 cm. De omslagtekening is van Paul Lateur. Met 20 p. afbeeldingen uit de film. Met een inleiding, 'De gefilmde vlaschaard', door Stijn Streuvels, p. I-V.
  • [Vijftiende druk] = Veertiende druk. 162e tot 199e duizend. Foto's [14] met speciale toelating overgenomen uit den Terra-film 'De vlaschaard'. Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1943], 208 p., 19,2 x 13,4 cm, filmeditie - Volksuitgave.
  • [Zestiende druk] = Vijftiende druk, Tielt/Antwerpen, J. Lannoo/Standaard Boekhandel, [1944], 235 + [V] p., 34 x 24,8 cm, 'Weeldeuitgave' geïllustreerd met 4 aquarellen van Albert Saverys.
  • [Zeventiende druk], [1948], In: Stijn Streuvels' verzamelde werken. Deel II., Kortrijk, Zonnewende, p. 5-261.
  • [Achttiende druk], [1953], in: Stijn Streuvels' volledige werken. Deel VI., Kortrijk, 't Leieschip, p. 7-292.
  • [Achttiende druk], [1953], in: Stijn Streuvels' volledige werken. Deel VI., Amsterdam, L.J. Veen.
  • [Negentiende druk], Kortrijk, 't Leieschip, [1955], 293 + [III] p., 18,4 x 12,7 cm.
  • [Twintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1962], 303 + [I] p., 18,4 x 12,8 cm.
  • [Eenentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, 1965, 254 + [VI] p., 29,4 x 26,2 cm.
  • [Tweeëntwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1966], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Drieëntwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1967], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vierentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1968], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vijventwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Zesentwintigste druk], Kaapstad/Brugge - Utrecht, Romanticapers, Orion, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Zevenentwintigste druk], Orion - Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Achtentwintigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1970], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Negenentwintigste druk], in: Volledig werk. Deel II. Brugge-Utrecht: Uitgeverij Orion, N.V. Desclée De Brouwer, [1972], p. 495-742.
  • [Dertigste druk], Brugge - Utrecht, Desclée De Brouwer, [1972], 254 + [VI] p., 29,5 x 26,2 cm.
  • [Eenendertigste druk], [Brugge], Orion, [1974], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Tweeëndertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1977], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Drieëndertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1978], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm.
  • [Vierendertigste druk], Nijmegen/Brugge, Gottmer/Orion, [1980], 303 + [I] p., 18,6 x 12,6 cm.
  • [Vijvendertigste druk], Nijmegen/Beveren, Orbis en Orion, [1983], 303 + [I] p., 18,4 x 12,6 cm, filmeditie.
  • [Zesendertigste druk] = eerste druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1985], 275 + [I] p., 19,9 x 12,5 cm, Grote Marnixpocket nr. 285.
  • [Zevenendertigste druk] = tweede druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1989], 275 + [I] p., 19,9 x 12,5 cm, Grote Marnixpocket nr. 285.
  • [Achtendertigste druk] = derde druk bij Manteau, Antwerpen, Manteau, [1993], 275 + [V] p., 19,9 x 12,5 cm.
  • [Negenendertigste druk] = derde druk bij Manteau, Het Laatste Nieuws, 2003, 223 + [I] p., 20,4 x 11,8 cm, reeks: Het Laatste Nieuws, nr. 22.
Digitaal
  • Diplomatische weergave van de eerste druk. Digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren, februari 2004. .