<Resultaat 1824 van 2531

>

FRANK·LATEUR
Waarde heer Demeyer,
Uit Thielt wordt mij gemeld dat er eerstdaags een samenkomst zou belegd worden te Gent. Ik heb daarop aan den heer Lannoo geantwoord dat ik met huis-arrest zit — niet vanwege een auditeur[1] maar op bevel van mijn geneesheer.[2] Ik heb er nooit willen aan gelooven, maar nu blijkt het toch dat de 75 een en ander meêbrengen: geen buitensporigheden meer, geen slafelijken arbeid, en voorloopig geen koude buitenlucht. Bijl en kliefhamer[3] niet meer hanteeren. Het is alles zonder gevaar, zonder pijn en geen eigenlijke ziekte, slechts verwittiging en voorzorgen ... om met rust te genieten van een schoonen ouden dag. Gelukkig blijft de geest wakker, al wordt het vleesch krank. Daarom deed ik het voorstel aan U beiden den 29n dezer maar naar hier te komen — de verbindingen zijn nu al veel beter — en de bijzonderheden worden U uit Thielt wel medegedeeld.
Het gaat namelijk, meen ik, om iets te beleggen voor de 75e verjaring. Ik had gedacht aan een simili-druk van een handschrift van een of ander kleine novelle.[4] Lannoo echter werpt het voorstel op om een soort bloemlezing met een studie geschreven door Pater Janssen.[5] In dit geval zie ik iets te verwezenlijken als uitvoering [2]in den aard der uitgaaf van: Een karakteristiek en keuze door Bernard Verhoeven over Karel v[an de] Woestyne, uitgegeven door het Spectrum te Utrecht.[6] Maar dan in luxe-uitgaaf en op heel beperkte oplaag. Over die en andere kwesties zouden we dan confereeren hier den 29sten.
Ik vind dat, als onze Vriend Lannoo op z'n eentje van wal steekt, het altijd iets wordt van half-en-half en bij 't haar getrokken — ik bedoel de uitgaaf over Breughel[7] en dat Seizoenen-boek "Winter":[8] formaat, omslag, letter en papier zijn niet voor boeken van 300 à 400 fr[ank]! Neem die dingen eens in de hand om ze te lezen! We moeten het dus in 't oog houden en een grafisch architect is er nog bij noodig.
[3]
Met de gebruikelijke wenschen van welvaart, vrede en gezondheid (dit laatste 't voornaamste) voor 't nieuwe jaar, eveneens mijn vriendelijken dank voor de mooie geschenken: V[an de] Woestyne's Verhalen[9] en Vondels Aanleidinge[10] (dit laatste zoo even ontvangen) beide dingen even smaakvol uitgevoerd. Voor 't geen die Verhalen — als inhoud, betreft, doet er mij aan denken dat er bij mij geen posthume copie zal overblijven,— ik vind het onverantwoordelijk dingen uit te geven na iemands dood, die de auteur niet beschikt had om uit te geven, en dàt zal hier wel 't geval zijn?! En wat gezegd van die "memoires" van Mariette v[an de] Woestijne... over zich-zelf?[11] Arme Karel!
Met genegen groet
(handtekening Stijn Streuvels)

Annotations

[1] auditeur: een openbare aanklager bij het Krijgshof te Brussel
[2] Cf. brief van Stijn Streuvels aan Joris Lannoo van 14 januari 1946.
[3] kliefhamer een hamer om de kliefbeitel (beitel om steenblokken te doen splijten) aan te drijven Van Dale, J-R, p. 1452
[4] In 1946 werd een simili-druk, een exacte kopie van het boek Jeugd gerealiseerd.
[5] Cf. de brief van Joris Lannoo aan Stijn Streuvels van 31 december 1945.
[6] Bernard Verhoeven, Karel Van de Woestijne: een karakteristiek en een keur uit zijn gedichten. Utrecht, Spectrum, 1942. Colofon: Deze keuze uit het werk van Karel Van de Woestijne, verzameld en ingeleid door Bernard Verhoeven, werd uitgegeven dankzij de welwillende medewerking van het "Karel Van de Woestijne Genootschap" te Brussel en den uitgever C.A.J. Van Dishoeck te Bussum. Zij werd naar een ontwerp van den meester drukker C. Nypels op Hollandsch, geschept papier van Pannekoek gedrukt door J.F. Duwaer & Zonen te Amsterdam en met de hand gezet uit de Meidoornletter van S.H. de Roos, van wien tevens de initialen zijn. Het vignet is naar een tekening van Cuno van den Steene. Het bindwerk verzorgde J. Brandt & Zonen te Amsterdam. De oplage blijft beperkt tot een enkele druk van 750 exemplaren.
[7] Walther Vanbeselaere, Peter Bruegel en het Nederlandsche manierisme. Tielt, Lannoo, 1944.
[8] H. Bauweraerts, Louis S.J. Monden, Dit nieuw seizoen. 1: Winter. Tielt, Lannoo, 1945.
[9] Karel Van de Woestijne, Verhalen. Versierd met 4 droge-naald-etsen door P. Gorus. Antwerpen, Standaard Boekhandel, 1944. Colofon: De tekst van dit boek werd gezet uit de Garamond-letter corps XVI en gedrukt op de persen van de drukkerij Erasmus te Gent. De oplage bedroeg duizend genummerde exemplaren. Drie honderd hiervan, gedrukt op geschept Hollandsch papier Van Gelder en Zonen, werden geïllustreerd met origineele droge-naald-etsen van de kunstenaar P. Gorus, afgedrukt door de meester-drukker Van Campenhout te Brussel. Deze exemplaren werden genummerd van 1 tot 300. De overige 700 exemplaren, geïllustreerd met de reproductie van de etsen, werden gedrukt op mat velijn en genummerd van 301 tot 1000. De typografie werd verzorgd door Jos. Léonard.
[10] Joost Van den Vondel, Aenleidinge ter Nederduitsche dichtkunste. Antwerpen, Standaard, 1945. Colofon: Naar een ontwerp van M. Elewaut, in opdracht van uitgeversmaatschappij N.V. Standaard Boekhandel, werd deze uitgave van Vondel's Aenleidinge met de hand gezet uit de Erasmusletter van de Roos, en in de maand December 1945 gedrukt op de persen van Hasselman-Van Buyten te Antwerpen, in een oplage van driehonderd genummerde exemplaren, op Hollandsch papier Van Gelder & Zonen. Bovendien werden vijfhonderd exemplaren gedrukt op houtvrij velijn.
[11] Na de Tweede Wereldoorlog hield Mariëtte Van de Woestijne enkele lezingen voor de radio, waarin zij herinneringen ophaalde aan haar echtgenoot. Haar stem bleef op band bewaard. Na twee lezingen (augustus en september 1945) werd mevrouw Van de Woestijne verzocht haar herinneringen op te schrijven. Karel Jonckheere vertaalde en redigeerde de oorspronkelijk Franse tekst. Rond en om Karel Van de Woestijne verscheen van 21 oktober 1945 tot en met 24 februari 1946 in negentien afleveringen in De Spectator. Weekeindblad van 'De Nieuwe Standaard'. Gewijd aan staatkunde, sociologie, economie, kunst- en geestesleven. Het was voorzien dat deze herinneringen door de Gids N.V. in boekvorm zouden verschijnen maar het kwam er niet van. In 1995 lukte het wel. In Latemse memoires werden voor het eerst de memoires van Mariëtte Van de Woestijne gebundeld, samen met de herinneringen van drukker Julius De Praetere. Els Durnez, Marc Somers, Latemse Memoires. Herinneringen van Mevrouw Karel Van de Woestijne en Julius De Praetere, p. 9-13

Register

Naam - persoon

Brueghel, Pieter (° omgeving van Breda, 1525 - ✝ Brussel, 1569-09-05)

Zuid-Nederlands schilder.

Brueghel ging volgens Van Mander in de leer bij Pieter Coecke van Aelst en bij Hiëronymus Cock (beide te Antwerpen). In 1551 werd Brueghel vrijmeester van het St. Lucasgilde in Antwerpen. Brueghel reisde via Frankrijk en de Zwitserse Alpen naar Italië, bezocht o.a. Rome, Napels en Messina en keerde in 1553 terug naar Antwerpen. In 1556 werkte hij voor de Antwerpse uitgeverij De Vier Winden. Hij huwde met Mayken Coecke, dochter van Pieter Coucke, en vestigde zich in Brussel. De artistieke loopbaan van Brueghel is kort geweest. Ruim genomen is van hem een vijftigtal schilderijen bekend. Het merendeel daarvan is gesigneerd en gedateerd. De vroegste stammen uit de tijd na zijn terugkeer uit Italië. Afgezien van enkele jeugdwerken, zoals De haven van Napels (1553-1554) en Landschap met zaaier (1557) begon zijn ontwikkeling als geniaal schilder in 1559, het jaartal dat op twee belangrijke werken voorkomt: De spreekwoorden en De strijd tussen carnaval en vasten. 1565 is het meest vruchtbare jaar geweest van Brueghel; het was ook in dat jaar dat hij zijn beroemde landschappen schilderde. Brueghel zette de traditie van zijn voorgangers verder. Door zijn zin voor realisme onderscheidt hij zich sterk van zijn Italianiserende tijdgenoten: Brueghel keek naar zijn eigen boerenvolk en naar het land waarin dit volk zich volgens de harde wetten van het lot een bestaan zocht. Voor het grote publiek is hij het symbool van de boertige leute en de smulpartijen.

De Meyer, Maurits (° Elversele, 1895-03-02 - ✝ Wilrijk, 1970-11-24)

Uitgever en volkskundige.

Studeerde tussen 1916 en 1918 klassieke filologie en geschiedenis aan de door de Duitse bezetter vernederlandste Gentse universiteit von Bissing Universiteit). Dit had tot gevolg dat de Belgische universiteiten en de Centrale Examencommissie voor hem na de oorlog gesloten bleven. Spoedig trad hij in dienst van de nog jonge uitgeverij Standaard Boekhandel, waarvan hij 35 jaar lang directeur (01.10.1924) en later beheerder was. Zo was hij ook medestichter van de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen (VBVB), die hij ook als voorzitter zou leiden, en was hij betrokken bij de organisatie van de Boekenbeurs voor Vlaanderen in Antwerpen. Als wetenschapsman verwierf de Meyer faam door zijn activiteiten op gebied van volkskunde - het is mede dankzij hem dat men deze wetenschap in Vlaanderen ernstig is gaan beoefenen. De Meyer specialiseerde zich in de studie van Vlaamse sprookjes, waarover hij in binnen- en buitenland publiceerde.

Janssen, Emiel (° Vlimmeren, 1897-04-28 - ✝ Tienen, 1984-03-27)

Pseudoniem: Diotimos.

Geestelijke.

Janssen ging in Hoogstraten studeren met de Gezelle-biograaf Aloïs Walgrave als leraar. Hij trad in de Sociëteit van Jezus in 1915. Hij was een aantal jaren werkzaam in het middelbaar onderwijs maar werd daarna belast met de geestelijke vorming van jongere confraters. Hij schreef geestelijke werken, korte essays en verzen. In 1939 verscheen zijn belangrijkste Gezelle-boek, namelijk Zo dichte en zo doe'k. Hij was lid van het Guido Gezellegenootschap. Hij publiceerde regelmatig Gezellestudies in Gezelliana,Gezellekroniek,... Hij was ook begaan met Streuvels, Timmermans en Van Eeden.

Lannoo, Joris (° Tielt, 1891-02-20 - ✝ Tielt, 1971-12-08)

Directeur van drukkerij-uitgeverij Lannoo te Tielt.

Joris Lannoo begon zijn humaniorastudie aan het Tieltse college, maar moest die in 1909 noodgedwongen stopzetten. Op 1 juni 1909 nam hij samen met zijn broer Rafaël een kleine Tieltse drukkerij, drukkerij Horta, over. Na de Eerste Wereldoorlog, waarin hij als officier aan het front van de Yzer streed, bevond de uitgeverij zich in verval, maar door grote inspanningen werkte Lannoo zich opnieuw op. In 1929 vestigde hij zich in de Kasteelstraat, waar hij een groot bedrijf oprichtte en leidde tot in de jaren '60, toen een ziekte hem geleidelijk het werk uit handen nam en zijn zonen hem opvolgden. Hij gaf veel Vlaamse werken uit van o.a. Stijn Streuvels, Guido Gezelle, Emiel van Hemeldonck, ... Verder was hij ook nog stichtend lid van de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen en van de Vlaamse Uitgeversbond. Hij legde contacten met Nederlandse uitgevers als de R.K. Boekcentrale, Van Langenhuysen en Veen, met wie hij jaren samenwerkte. Het bedrijf omvat thans drie afdelingen: drukkerij, grafiek en uitgeverij.

Van de Woestijne, Karel (° Gent, 1878-03-10 - ✝ Zwijnaarde, 1929-08-24)

Vlaamse dichter, prozaschrijver, essayist en journalist.

Van de Woestijne was afkomstig uit de gegoede verfranste Gentse burgerij, volgde cursussen Germaanse filologie te Gent, maar ging in 1900, met zijn broer, de schilder Gustave, te Sint-Martens-Latem wonen. Van 1906 tot 1920 woonde hij in Brussel, waar hij correspondent werd van de Nieuwe Rotterdamsche Courant. Hij was bovendien achtereenvolgens ambtenaar (1911-1920) aan het Ministerie van Kunsten en Wetenschappen en hoogleraar Nederlandse Literatuurgeschiedenis te Gent (1920-1929). Van de Woestijne maakte deel uit van de tweede generatie medewerkers aan Van Nu en Straks. Zijn oeuvre is neoromantisch en symbolistisch van aard, eerst overwegend sensualistisch, daarna ascetisch-mystiek. Naast poëzie publiceerde hij ook scheppend proza, literaire en kunstkritieken en journalistiek werk. Hij werd bekroond met de Staatsprijs voor de Vlaamse Letterkunde (1914) en de Staatsprijs voor de Vlaamse poëzie (1924). De Staatsprijs ter bekroning van een schrijversloopbaan werd hem in 1930 postuum toegekend.

Van de Woestijne, Mariëtte (° 1884 - ✝ 1968)

Geboren als Maria (Mariette) Van Hende. Ze trouwde op 13 februari 1904 met Karel van de Woestijne. Samen kregen ze een zoon (Paul) en een dochter (Lily). Ze was de dochter van een echtpaar dat in het centrum van Gent een zaak had waar spiegels werden gemaakt en verkocht.

Van den Vondel, Joost (° 1587-11-17 - ✝ 1679-02-05)

Zeer invloedrijke Nederlandse dichter en toneelschrijver. Zijn werk wordt getypeerd door elementen uit de renaissance en de rederijkersliteratuur. 'Lucifer', 'Gijsbrecht van Aemstel' en 'Adam in ballingschap' zijn drie van zijn bekendste toneelstukken.

Verhoeven, Bernard (° Arnhem, 1897-04-29 - ✝ Arnhem, 1965-06-04)

Nederlands dichter en letterkundige.

Aanvankelijk was Verhoeven werkzaam als journalist (o.a. bij De Maasbode). Later werd hij directeur van de Jan Van Eyck Academie en de toneelschool te Maastricht. Als dichter behoort hij tot de generatie van na Tachtig. Als criticus, journalist en politicus is hij vooral belangrijk geweest voor de culturele emancipatie van de rooms-katholieken in Nederland. Als essayist is hij op zoek naar een persoonlijkheid die zich in het literaire werk manifesteert. Zijn opmerkelijkste essay is De zielegang van Henriette Roland Holst (1925). Hij heeft ook enkele dichtbundels geschreven onder andere Maskers (1937).

Naam - uitgever

Het Spectrum

Uitgeverij Het Spectrum werd in 1935 opgericht door de boekhandelaars P.H. Bogaard en A.H. Bloemsma. Zij vestigden zich in een kamer boven een banketbakkerij in de Biltstraat in Utrecht. Al snel groeide deze tweemanszaak uit tot een van de grootste Nederlandse uitgevers met een algemeen fonds. Het Spectrum was in de beginjaren een progressief-katholieke uitgeverij die ernaar streefde een breed publiek van goede lectuur te voorzien. Daarom werden veel boeken uitgebracht in het goedkope pocketformaat. (http://www.spectrum.nl) Sinds 1946 had het een eigen vestiging in Vlaanderen, aanvankelijk in Brussel, van 1953 af in Antwerpen.

Titel - werken van Streuvels

Streuvels, Stijn, Jeugd (1946). [bio]
[Eerste druk], [Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard-Boekhandel, 1946], [IV] + 38 [VI] p., 28,6 x 19,3 cm.
Extra info:
Colofon: 'Dit plantsoentje uit 's schrijvers lentetuin werd door hem zelf, en met de beste penne herschreven ter gelegenheid van zijn 75ste verjaren, — ter herinnering aan dien schoonen jongen tijd, — en vrienden en kennissen goedjonstig aangeboden. Daarvan werden tweehonderd afdruksels getrokken op Hollandsch Van Gelder papier, waarvan honderd niet in den handel. De eerste honderd zijn genummerd van 1 tot 100; de tweede honderd van I tot C. Deze facsimile-editie van Jeugd, werd gedrukt in de maand September 1946, op de persen van V. Van Dieren & C°, te Antwerpen, voor rekening van de uitgevers J. Lannoo te Tielt en N.V. Standaard-Boekhandel te Antwerpen.'
Streuvels, Stijn, Jeugd (1946).
Druk
  • [Eerste druk], [Tielt, J. Lannoo; Antwerpen, N.V. Standaard-Boekhandel, 1946], [IV] + 38 [VI] p., 28,6 x 19,3 cm.