Lannoo, Joris (° Tielt, 1891-02-20 - ✝ Tielt, 1971-12-08)

Directeur van drukkerij-uitgeverij Lannoo te Tielt.

Joris Lannoo begon zijn humaniorastudie aan het Tieltse college, maar moest die in 1909 noodgedwongen stopzetten. Op 1 juni 1909 nam hij samen met zijn broer Rafaël een kleine Tieltse drukkerij, drukkerij Horta, over. Na de Eerste Wereldoorlog, waarin hij als officier aan het front van de Yzer streed, bevond de uitgeverij zich in verval, maar door grote inspanningen werkte Lannoo zich opnieuw op. In 1929 vestigde hij zich in de Kasteelstraat, waar hij een groot bedrijf oprichtte en leidde tot in de jaren '60, toen een ziekte hem geleidelijk het werk uit handen nam en zijn zonen hem opvolgden. Hij gaf veel Vlaamse werken uit van o.a. Stijn Streuvels, Guido Gezelle, Emiel van Hemeldonck, ... Verder was hij ook nog stichtend lid van de Vereniging ter Bevordering van het Vlaamse Boekwezen en van de Vlaamse Uitgeversbond. Hij legde contacten met Nederlandse uitgevers als de R.K. Boekcentrale, Van Langenhuysen en Veen, met wie hij jaren samenwerkte. Het bedrijf omvat thans drie afdelingen: drukkerij, grafiek en uitgeverij.

Wiek Op

In 1932, toen haar moeder overleden was, dacht Martha Van de Walle eraan een zelfstandige zaak op te richten. Geheel in de lijn van haar Vlaamse en groot-Nederlandse overtuiging, werd het, met behulp van het mecenaat van Jozef en Maria Lootens uit Oostrozebeke, een uitgeverij, de Zeemeeuw, die zich zou specialiseren in het uitgeven van Verschaeves werk. Aanleiding gaf de zestigste verjaardag van de kapelaan van Alveringem om een groot tiendelig verzameld werk (1934-1941) op de markt te brengen. Het werd een stijlvolle editie van hoge Vlaamse uitgeverskunst. Om ook werk van anderen uit te geven stichtte ze in 1935 een tweede uitgeverij, Wiek Op, om boeken over Vlaamse Beweging, romans, poëzie, Zuid-Afrika aan te vatten. Ze publiceerde werk van Stijn Streuvels, Wies Moens, Ernest Van der Hallen, Bert Peleman, Renaat Joostens, Arthur De Bruyne, Leo Delfosse, en anderen, in totaal 83 boeken en 45 auteurs. Heel wat deed ze voor de verspreiding van het Zuidafrikaanse boek in Vlaanderen. Tijdens de bevrijding werd een groot gedeelte van haar inboedel en bibliotheek vernield of gestolen. Bij besluit van 20 november 1944 kreeg ze verbod haar uitgeversactiviteiten te hervatten, maar ze werd op 28 april 1947 buiten vervolging gesteld. Het Verschaeve-archief had zij weten te redden. Regelmatig bezocht ze Verschaeve in Solbad Hall (Oostenrijk) en ze was de enige Vlaming die in 1949 op zijn begrafenis aanwezig was. Vanaf de jaren 1950 hernam Vande Walle het initiatief. Tussen 1954 en 1961 verscheen een tweede editie van het verzameld werk van Verschaeve, in acht delen. Zij stichtte een vereniging om het archief van Verschaeve te beheren. Uiteindelijk werd dit in 1960 het Jozef Lootensfonds. Haar uitgeverijen stopte zij in 1963. Zij zorgde er ook voor dat in 1970 de Verschaeviana konden verschijnen. Omwille van gezondheidsredenen slaagde zij er niet meer in een grootse Verschaeve-herdenking in 1974 te organiseren.