STYN·STREUVELS
15 Avril '37
Cher D[octeu]r Spemann,
Reclam - also: erledigt - einverstanden.
[1]
Weihnachtsgeschichten (
Erkelenz)
[2] Il s' agit bien de la traduction de "
Kerstmis in Niemandsland"? On devrait supprimer les 10 premières pages - donc: la 1/3 partie de la nouvelle, qui, d' après le traducteur,
ist unbedingt ohne Zusammenhang mit dem eigentlichen Gegenstand?[3] Dans le temps, la première préoccupation de l' auteur c' était de créer une atmosphère dans laquelle les personnages devraient agir. Maintenant... ils ont changé tout cela: il faut la manière directe, le dynamisme,
der Fluss est à la page. Ainsi donc, pour
Kerstmis in Niemandsland le lecteur ne doit pas savoir de quel enfer sort mon pauvre paysan après une journée de travail dans la fabrique - lui qui est habitué à la vie en plein air de la campagne - le
contraste ne compte pas, pour suggérer sa révolte et son découragement? Je n' ai pas l' original ici et j' attendrai donc de prendre une résolution jusqu'à ce que j' aurai vu la traduction - pour voir l' effect. - d' Autrepart je dois Vous dire que je suis tout-à-fait d' accord et je sais qu' une traduction doit s' adapter au goût du public,- que du moment que la traduction est bien faite, le reste me laisse assez indifférent - je laisse la responsabilité à l' éditeur.
[4]
La même difficulté d'ailleurs se présente avec cette autre
Weihnachtsgeschichte: "
De drie Koningen aan de Kust", ou les 10 premières pages donnent la description du petit port de pêcheurs, avec un tas de termes techniques difficiles à traduire,- ici aussi:
[2]simple question de créer une atmosphère adéquate au contenu,- on devrait aussi supprimer cette première partie?
[5]
Le titre de "Weihnachten in einem flämischen Stall" est: "Een Kerstvertelsel" et ne fait partie d' aucun Novellenband, est paru en forme de plaquette comme Drie Koningen et Kerstwake - Je Vous ferai parvenir un exemplaire de cette nouvelle, aussitôt rentré chez-moi, fin de la semaine prochaine. (Cette nouvelle est epuisée en librairie.)
Avec mes Salutations Cordiales
(handtekening Stijn Streuvels)
Annotations
[1]
In 1937 werd de Duitse vertaling van de novelle
Martje Maertens en de misdadige grafmaker door de uitgeverij Philipp Reclam te Leipzig gepubliceerd als
Martje Maartens und der verruchte Totengräber. Novelle.
In zijn brief aan Streuvels van
13 april 1937 stelde Spemann voor om aan Streuvels 200 RM honorarium te betalen, Anna Valeton zou net zoals Engelhorn Verlag 50 RM ontvangen.
[2]
Nur gibt es gerade mit Herrn Erkelenz noch eine kleine Schwierigkeit, schreef Spemann op
13 april 1937 aan Streuvels. En hij ging verder:
Ich bitte Sie, uns zu sagen, ob Sie mit der Kürzung von Erkelenz einverstanden sind.
[3]
Kerstmis in Niemandsland (Amsterdam, L.J. Veen, 1926) biedt het relaas van boer Verhelst, die na de oorlog, na het werk, naar huis terugkeert. Waar ooit werd geploegd, daar is nu een met bommentrechters bezaaid terrein; waar ooit de hoeve stond, zijn nu enkel nog muurresten. Voor zijn vrouw en kinderen richt Verhelst in een oude betonnen schuilplaats zijn 'Rattenschloß' in en gaat hij ondanks alles dapper naar het werk in de fabriek. Als zijn zoontje in de kerstmis een kerstliedje zingt, klaart voor Verhelst de donkere buitenwereld weer op en herwint hij de geborgenheid op zijn eigen stukje grond.
[4]
Over de Erkelenz-vertaling van
Kerstmis in Niemandsland zelf, waarvan Erkelenz op 24 april 1937 het manuscript naar Streuvels stuurde, was Streuvels allerminst te spreken. Maar ook Erkelenz wist dat
eine Reihe Unstimmigkeiten und Ungenauigkeiten de vertaling ontsierden en
daß die deutsche Fassung noch der Feile bedürfte. De vertaling wemelde van de fouten, schreef Streuvels op
29 april 1937 aan Spemann.
Ook Erkelenz wist heel goed dat zijn vertaalproeven, en in het bijzonder die van Kerstmis in Niemandsland in gebreke bleven. Op 24 april 1937 schreef Erkelenz nogal verontschuldigend aan Streuvels: Immerhin gebe ich Ihnen die volle Freiheit, wenn Ihnen meine Uebersetzung als Grundlage der deutschen Fassung nicht genügt oder Sie die Erzählung gern ganz veröffentlicht sehen möchten, noch einen anderen Uebersetzer zu wählen. Brief in Letterenhuis, S 935/B2
En Spemann zou dit 'voorstel' ook maar al te graag letterlijk nemen. Op 3 mei 1937 schreef Spemann een harde brief aan Erkelenz, schrapte de Erkelenzvertaling en zou in de plaats Anna Valeton-Hoos, de Duitse echtgenote van de Nederlandse hoogleraar Mineralogie-Petrografie Josua Valeton, aanspreken. Anna Valeton vertaalde o.m.
Pallieter van Felix Timmermans en verzorgde voor Adolf Spemann de vertaling van
De vlaschaard. Streuvels reageerde bondig maar instemmend op deze 'plotse' wending in zijn brief van
10 mei 1937.
H. Speliers, Als een oude Germaanse eik
[5]
De door Erkelenz voorgestelde verkorting van het verhaal
Weihnachten im Niemandsland bleef niet behouden. Wel werden in
Drei Könige an der Küste die passages weggelaten, waarin al te veel technische, en dus moeilijk vertaalbare termen in voorkwamen.