Ingoyghem le 10 Mai, '37
Verehrter D[okto]r Spemann,
Je suis rentré hier d' une visite chez un ami-sculpteur qui m' a retenu chez lui deux semaines pour modeler un buste;
[1] avec mon séjour à Astenet (ou j' ai perdu beaucoup de temps!)
[2] cela fait 2 mois de retard dans...
meine Arbeit,- et la bonne saison approche, avec les visites de toutes sortes,- et il me reste 3 grands chapitres à écrire, avant le mot "fin" de mon bouquin.
[3] Espérons.
Je trouve sur ma table une charmante lettre collective de 25 junge deutsche Buchhändler,- adresse: Wuppertal,
[E.] Strasse
u[nd] Handzeichnung... unleserlich,- m' annoncant leur visite pour le 30 Mai prochain.
[4] Cette nouvelle est de nature à m' effaroucher, d'autant plus qu' on attend de moi...
ein Erzählen aus meinem Schaffen!...
Je serai probablement chez-moi le 30 Mai et je ne vois aucun inconvénient à recevoir la visite de ces 25 libraires, mais je dois les prévenir:
- 1) qu' il me sera totalement impossible de leur donner cette conférence, et pour cause: je n' ai (heureusement) pas d' histoire et... über mein Schaffen habe ich absolut nichts zu erzählen!
- On peut causer avec une ou deux personnes, mais avec une vingtaine, cela ne va pas. Tout ce que je puis faire, c' est de leur montrer mon atelier... en défilé, mes poules, mon chien, et le reste si cela peut leur intéresser?
En tout cas, ils verront le paysage, ce qui est le plus important - tout le reste est... littérature.
C' est donc bien convenu: pas de conférence,- tout ce qu' ils veulent savoir, ils peuvent le lire dans les critiques de mes livres et dans la biographie de
De Pillecijn.
[5] Je leur souhaite donc d'avance la bienvenue et le beau temps.
[6]
Also,
Erkelenz ist erledigt. Einverstanden, natürlich.
[7]
Je suis aussi de Votre avis qu' il sera préférable de confier la révision der
Schmüllingschen Übersetzungen à Frau
Valeton.
[8]
Avec mes Salutations Cordiales
(handtekening Stijn Streuvels)
Annotations
[1]
Streuvels verbleef veertien dagen bij Gaston Martens, die Streuvels' buste modeleerde.
L. Schepens, Kroniek van Stijn Streuvels, p. 103.
[2]
Tot 24 april verbleef Streuvels te Malmedy en Astenet waar hij werkte op de drukproeven van
Levensbloesem (Amsterdam, L.J. Veen, 1937). Hij maakte er kennis met Dr. J. Langohr.
[3]
Streuvels werkte al sedert 1934 aan zijn boek
Levensbloesem, dat uiteindelijk in 1937 door de Amsterdamse uitgeverij L.J. Veen zou gepubliceerd worden. Op
23 maart 1936 schreef hij aan Spemann dat hij nog vijf hoofdstukken moest schrijven.
[4]
Cf. het voorstel dat Adolf Spemann deed in zijn brief aan Streuvels van
30 maart 1937.
[5]
Filip De Pillecyn,
Stijn Streuvels en zijn werk. Tielt, J. Lannoo, s.d. [1932].
Lannoo verzorgde de uitgave voor België, de firma Veen was verantwoordelijk voor de Nederlandse uitgave. De Vlaamse uitgave besloeg 202 pagina's. Ze werd gedrukt op zwaar kunstdrukpapier en gezet uit de Hollandse Medievalletter, 12 punten. 110 meestal onbekende foto's, tekeningen en facsimiles versierden de uitgave. Het boek kostte 30 fr. ingenaaid en 44 fr. gebonden in linnen. Er werden ook 50 genummerde exemplaren gedrukt op Russel With Artpaper en gebonden in linnen tegen 75 fr. per exemplaar. Het boek kreeg een sierlijk en gekleurd schutblad. Catalogus Uitgeverij Lannoo 1933. Op p. 12 van dit boek lezen we: Te Heule werd hij [Streuvels, JD] geboren in 1871.
[6]
Spemann reageerde opgetogen op Streuvels' toestemming om de boekhandelaars in het Lijsternest te ontvangen. Cf. brief van Spemann aan Streuvels d.d.
15 mei 1937.
[7]
Over de Erkelenz-vertaling van
Kerstmis in Niemandsland zelf, waarvan Erkelenz op 24 april 1937 het manuscript naar Streuvels stuurde, was Streuvels allerminst te spreken. Maar ook Erkelenz wist dat
eine Reihe Unstimmigkeiten und Ungenauigkeiten de vertaling ontsierden en
daß die deutsche Fassung noch der Feile bedürfte. De vertaling wemelde van de fouten, schreef Streuvels op
29 april 1937 aan Spemann.
Ook Erkelenz wist heel goed dat zijn vertaalproeven, en in het bijzonder die van Kerstmis in Niemandsland in gebreke bleven. Op 24 april 1937 schreef Erkelenz nogal verontschuldigend aan Streuvels: Immerhin gebe ich Ihnen die volle Freiheit, wenn Ihnen meine Uebersetzung als Grundlage der deutschen Fassung nicht genügt oder Sie die Erzählung gern ganz veröffentlicht sehen möchten, noch einen anderen Uebersetzer zu wählen. Brief in Letterenhuis, S 935/B2
En Spemann zou dit 'voorstel' ook maar al te graag letterlijk nemen. Op 3 mei 1937 schreef Spemann een harde brief aan Erkelenz, schrapte de Erkelenzvertaling en zou in de plaats Anna Valeton-Hoos, de Duitse echtgenote van de Nederlandse hoogleraar Mineralogie-Petrografie Josua Valeton, aanspreken. Anna Valeton vertaalde o.m. Pallieter van Felix Timmermans en verzorgde voor Adolf Spemann de vertaling van De vlaschaard. H. Speliers, Als een oude Germaanse eik
[8]
Brieven tussen Streuvels en Valeton uit deze periode vonden we niet terug, ook uit de correspondentie tussen Streuvels en Spemann komt over de geplande bundel kerstvertellingen bijzonder weinig naar voren. We vernemen enkel nog uit een brief van Spemann aan Streuvels van
11 mei 1937 dat Valeton bereid was
Kerstmis in Niemandsland te vertalen en dat een contract (vier bladzijden lang!) werd afgesloten.
Weihnachtsgeschichten verscheen uiteindelijk in oktober 1937, zonder Erkelenz en op één verhaal na (Weihnachten im Niemandsland) übertragen von Hermine Schmülling.
De door Erkelenz voorgestelde verkorting van het verhaal Weihnachten im Niemandsland bleef niet behouden. Wel werden in Drei Könige an der Küste die passages weggelaten, waarin al te veel technische, en dus moeilijk vertaalbare termen in voorkwamen.