Vooreerst moet ik u grondhertig bedanken over uwe ieverige liefde jegens Polydore en zyne ziele zaligheid; God alleen kan en zal u die vergelden.
Uwen brief van gisteren heeft my ‘t herte met angst vervuld; en niet zonder reden. Volgens ‘t gene uwen vriend schryft (uwen vriend welken ik niet ken maer rade eenen student te wezen) ligt Polydore in innige betrekkingen met V. van W. en V. R van O. welke gy maer al te wel kent en waer acchter Polydore niet goeds kan leeren.[1] Ik versta daer uit dat Polydore aen dreigende gevaer van zedebederf blootgesteld is. Maer indien V. van W. en V. R van O. zoo voor iets als zedebedervers mogen aenzien worden, zou het niet betamen, Mynheer, is het niet eene pligt van de overste van ‘t Kleen Seminarie te waerschuwen en hun te verwittigen over de daedzaken die plaetse grypen?.. - Dan, indien die gasten, na onderzoek, pligtig gevonden worden, Mr den Superior zoude zonder aerzelen, meen ik, deze gevaerlyke jongelingen wegjagen?.- Zoo niet, zoude ‘t Kollegie van Rousselaere geene veiligheid meer geven aen de studenp2ten, geene waerborg aen de familien; en, zekerlyk, gy, Mynheer, als broeder, ik als zuster en meter en alle ouders zouden het moeten voor eene strenge pligt aenzien van aenstonds onze broeders of hunne kinderen uit zulk een slecht gesticht te trekken?...
‘T is my troostende hier iets te mogen byvoegen over Polydore. Over veertien dagen heb ik te Rousselaere geweest. ‘T was juist la proclamation du Mois, en om die reden heeft Polydore ‘t overige van den dag met my mogen blyven. Ik heb gene veranderingen kunnen bemerken in geheel zyn maniere van spreken en doen. Hy was eerste in thême latin die de eenige compositie was, en zesden van d’eerste klas van Conduite et application. Wat meer is heeft Mr Van Hove my de beste getuigenissen gegeven over zyn gedrag en vlytig leeren en dat in zyn aenwezigheid en buiten zyn aenwezigheid. -
Polydore van zynen kant heeft my gezeid dat hy geheel kontent was in ‘t Kollegie; dat hy nu beter dan in ‘t begin zynen professor verstond in ‘t uitleggen hunner lessen, en dat het een allerbraefste en geleerde man was. Van eenen anderen kant, Polydore vergeet niet van ons te schryven; Emile heeft sedert de vakanse een zeer voldoende brief ontvangen, en ik heb er twee gekregenp3waervan den laetsten nu over acht dagen. ‘K zou daer nog moeten byvoegen dat Polydore my byzonder achter u gevraegd heeft, my erinnerende dat hy u verschot van geld schuldig gebleven was.
Dit al doet my hopen en betrouwen dat Polydore tot nu toe onpligtig gebleven is. Zyt gy niet, met my, overtuigd, Mynheer de professor, dat hy met ‘t verlies van zyne goede zeden toch wel iets van zyne beminnelyke handelwyze zou verloren hebben? zelfs van zynen iever voor ‘t leeren?...
Maer, Mynheer, wat besluit moet er voor ‘t toekomende genomen worden? Gy hebt de goedheid van hem te willen schryven; uwen brief zal dan onder ‘t toezicht van den surveillant komen. Gaet dit genoegzaem zyn om hem en de andere overste te verwittigen over ‘t gevaer dat Polydore, en andere studenten ook, zonder twyfel, loopen door ‘t verkeeren met deze welke gy zoo klaer berispelyk oordeelt?...
Mag ik u eerbiedig eene antwoorde vragen om toch klaerder te weten wat my zelve te doen staet?