<Resultaat 1626 van 2074

>

p1

duitsche koorzang zingen , de muziek hebben wij, maar woorden niet.

Eerweerde Heer, ware ‘t te vele vragen, verzochten wij u een Gezang te willen dichten op Brugge-Zeehaven[1] ‘t zou alhier de verdienste hebben alleszins van de nieuwigheid, en geheel in de smake vallen van de toehoorders.

‘k Verhope dat mijne vrage niet en zal van de hand gewezen worden. Daarom is het dat ik hier om de mate te geven, de duitsche woorden schrijve[2] die op dat zelfde muziek gezongen worden

Uwe voorenop dankbare,
V. Goethals.
leeraar in Sint Lodewijks, te Brugge
p2
Und das war Olav Und das war Olav Trygvason.
Steuert übers Nordmeer hin, fern nach dem
jungen Königreiche, keiner erwartet ihn.
Bald er's erblicken konnte:
"Was steigt dunkel empor am Horizonte?"

Und das war Olav Trygvason.
Ohne Zugang schien das Land, alle die jungen
Königswünsche scheiterten an dem Strand,
bis einer aus dem Volke
weisse
spitzen entdeckt’ in blauer wolke.

Und das was[3] Olav Trygvason,
plötslich[4] glaubt’ er klar zu schau’n —
hochragend graue tempelmauern,
schneeweisse kuppeln[5] traun[6]
Fasst’ ihn die sehnsucht mächtig,
mit den seinen zu stehn im Land so prächtig.

Noten

[1] Datering o.b.v. inhoud Brugge zeehaven. Misschien was het lied bedoeld voor de feestelijke stoet voor Brugge Zeehaven op 29 september 1895 of voor het 25-jarig bestaan van het Genootschap der oud-studenten van Sint-Lodewijks.
[2] Het gaat om het muziekdrama Olav Trygvason van Edvard Grieg op tekst van Björnstjerne Björnson, in Duitse vertaling. Gezelle vertaalde een ander fragment onder de titel ‘Sint Jans vier’ voor de Kortrijkse muziekschool in februari 1894. (In de periode 1892-1895 stond Griegs Landsverkenning / La nouvelle Patrie op het programma van de A.Willaertskring en de koormaatschappy Roya.)
Overzijde (Kramers) Geh.Gehoord Hoogstade
[3] Foutieve schrijfwijze van de correspondent: war
[4] Foutieve schrijfwijze van de correspondent: Plötzlich
[5] Foutieve schrijfwijze van de correspondent: Kuppen (=toppen)
[6] Foutieve schrijfwijze van de correspondent: trau’n

Register

Correspondenten

NaamGezelle, Guido; Loquela; Spoker
Datums° Brugge, 01/05/1830 - ✝ Brugge, 27/11/1899
GeslachtMannelijk
Beroeppriester; leraar; onderpastoor; dichter; taalgeleerde; vertaler; publicist
BioGuido Gezelle werd geboren in Brugge. Na zijn collegejaren en priesterstudies (priesterwijding te Brugge op 10/06/1854), werd hij in 1854 leraar aan het kleinseminarie te Roeselare. Gezelle gaf er onder meer talen, begeleidde de vrij uitgebreide kolonie buitenlandse leerlingen, vooral Engelsen, en kreeg tijdens twee schooljaren (1857-1859) een opdracht als leraar in de poësis. In 1865 werd Gezelle onderpastoor van de St.-Walburgaparochie te Brugge. Naast zijn druk pastoraal werk was hij bijzonder actief in het katholieke ultramontaanse persoffensief tegen de secularisering van het openbare leven in België en als vulgarisator in het culturele weekblad Rond den Heerd. In 1872 werd Gezelle overgeplaatst naar de O.-L.-Vrouwparochie te Kortrijk. Gedragen door een sympathiserende vriendenkring werd hij er de gelegenheidsdichter bij uitstek. Gaandeweg keerde hij er ook terug naar zijn oorspronkelijke postromantische en religieus geïnspireerde interesse voor de volkstaal en de poëzie. De taalkundige studie resulteerde vooral in een lexicografische verzameling van niet opgetekende woorden uit de volkstaal (Gezelles ‘Woordentas’ en het tijdschrift Loquela, vanaf 1881), waarmee ook hij het Zuid-Nederlands verdedigde binnen de ontwikkeling van de gestandaardiseerde Nederlandse cultuurtaal. Die filologische bedrijvigheid leidde bij Gezelle uiteindelijk ook tot een vernieuwde aandacht voor zijn eigen creatief werk, zowel vertaling (Longfellows Hiawatha) als oorspronkelijke poëzie. In 1889 werd hij directeur van een kleine Franse zustergemeenschap die zich in Kortrijk vestigde. Hij was een tijdje ambteloos. Dit liet hem toe zich op zijn schrijf- en studiewerk te concentreren. Het resultaat was o. m. de publicatie van twee poëziebundels, Tijdkrans (1893) en Rijmsnoer (1897), die, vooral in het laatste geval, qua vormgeving en originaliteit superieur van gehalte zijn. Om die authentieke en originele lyriek werd hij door H. Verriest, P. de Mont en vooral door Van Nu en Straks als een voorloper van de moderne Nederlandse poëzie beschouwd. Ook later eerden Nederlandse dichters, zoals Paul van Ostaijen en recenter, Christine D’haen, Gezelle als de meest creatieve en vernieuwende Nederlandse dichter in Vlaanderen. In 1899 werd Gezelle naar Brugge teruggeroepen om zich te wijden aan de vertaling van een theologisch werk van zijn bisschop (Waffelaerts Meditationes Theologicae). Hij verbleef nu in het Engels Klooster van Kanonikessen, waar hij echter vrij vlug en onverwachts stierf op 27 november 1899. Hij liet nog een verzameling uitzonderlijke gedichten na die in 1901 postuum als zijn Laatste Verzen werden gepubliceerd.
Links[odis], [wikipedia], [dbnl]
NaamGoethals, Victor
Datums° Tielt, 09/10/1865 - ✝ Kortrijk, 15/06/1935
GeslachtMannelijk
Beroeppriester; leraar, onderpastoor; pastoor
BioVictor Goethals, zoon van Constantinus Goethals, landman, en Rosalia De Vrye, werd na zijn priesterwijding te Brugge (15.06.1889) vanaf 3 oktober 1889 leraar aan het Sint-Lodewijkscollege te Brugge. Zo was hij betrokken bij de opstart en redactie van Biekorf. In 1905 vertrok hij naar Kortrijk als onderpastoor. Later was hij pastoor te Assebroek en Wervik. Hij nam ontslag op 22 maart 1933 en verbleef verder te Kortrijk.
Links[odis]
Relatie tot Gezelleredactie Biekorf; correspondent

Briefschrijver

NaamGoethals, Victor
Datums° Tielt, 09/10/1865 - ✝ Kortrijk, 15/06/1935
GeslachtMannelijk
Beroeppriester; leraar, onderpastoor; pastoor
BioVictor Goethals, zoon van Constantinus Goethals, landman, en Rosalia De Vrye, werd na zijn priesterwijding te Brugge (15.06.1889) vanaf 3 oktober 1889 leraar aan het Sint-Lodewijkscollege te Brugge. Zo was hij betrokken bij de opstart en redactie van Biekorf. In 1905 vertrok hij naar Kortrijk als onderpastoor. Later was hij pastoor te Assebroek en Wervik. Hij nam ontslag op 22 maart 1933 en verbleef verder te Kortrijk.
Links[odis]
Relatie tot Gezelleredactie Biekorf; correspondent

Briefontvanger

NaamGezelle, Guido; Loquela; Spoker
Datums° Brugge, 01/05/1830 - ✝ Brugge, 27/11/1899
GeslachtMannelijk
Beroeppriester; leraar; onderpastoor; dichter; taalgeleerde; vertaler; publicist
BioGuido Gezelle werd geboren in Brugge. Na zijn collegejaren en priesterstudies (priesterwijding te Brugge op 10/06/1854), werd hij in 1854 leraar aan het kleinseminarie te Roeselare. Gezelle gaf er onder meer talen, begeleidde de vrij uitgebreide kolonie buitenlandse leerlingen, vooral Engelsen, en kreeg tijdens twee schooljaren (1857-1859) een opdracht als leraar in de poësis. In 1865 werd Gezelle onderpastoor van de St.-Walburgaparochie te Brugge. Naast zijn druk pastoraal werk was hij bijzonder actief in het katholieke ultramontaanse persoffensief tegen de secularisering van het openbare leven in België en als vulgarisator in het culturele weekblad Rond den Heerd. In 1872 werd Gezelle overgeplaatst naar de O.-L.-Vrouwparochie te Kortrijk. Gedragen door een sympathiserende vriendenkring werd hij er de gelegenheidsdichter bij uitstek. Gaandeweg keerde hij er ook terug naar zijn oorspronkelijke postromantische en religieus geïnspireerde interesse voor de volkstaal en de poëzie. De taalkundige studie resulteerde vooral in een lexicografische verzameling van niet opgetekende woorden uit de volkstaal (Gezelles ‘Woordentas’ en het tijdschrift Loquela, vanaf 1881), waarmee ook hij het Zuid-Nederlands verdedigde binnen de ontwikkeling van de gestandaardiseerde Nederlandse cultuurtaal. Die filologische bedrijvigheid leidde bij Gezelle uiteindelijk ook tot een vernieuwde aandacht voor zijn eigen creatief werk, zowel vertaling (Longfellows Hiawatha) als oorspronkelijke poëzie. In 1889 werd hij directeur van een kleine Franse zustergemeenschap die zich in Kortrijk vestigde. Hij was een tijdje ambteloos. Dit liet hem toe zich op zijn schrijf- en studiewerk te concentreren. Het resultaat was o. m. de publicatie van twee poëziebundels, Tijdkrans (1893) en Rijmsnoer (1897), die, vooral in het laatste geval, qua vormgeving en originaliteit superieur van gehalte zijn. Om die authentieke en originele lyriek werd hij door H. Verriest, P. de Mont en vooral door Van Nu en Straks als een voorloper van de moderne Nederlandse poëzie beschouwd. Ook later eerden Nederlandse dichters, zoals Paul van Ostaijen en recenter, Christine D’haen, Gezelle als de meest creatieve en vernieuwende Nederlandse dichter in Vlaanderen. In 1899 werd Gezelle naar Brugge teruggeroepen om zich te wijden aan de vertaling van een theologisch werk van zijn bisschop (Waffelaerts Meditationes Theologicae). Hij verbleef nu in het Engels Klooster van Kanonikessen, waar hij echter vrij vlug en onverwachts stierf op 27 november 1899. Hij liet nog een verzameling uitzonderlijke gedichten na die in 1901 postuum als zijn Laatste Verzen werden gepubliceerd.
Links[odis], [wikipedia], [dbnl]

Plaats van verzending

NaamBrugge
GemeenteBrugge

Naam - persoon

NaamGoethals, Victor
Datums° Tielt, 09/10/1865 - ✝ Kortrijk, 15/06/1935
GeslachtMannelijk
Beroeppriester; leraar, onderpastoor; pastoor
BioVictor Goethals, zoon van Constantinus Goethals, landman, en Rosalia De Vrye, werd na zijn priesterwijding te Brugge (15.06.1889) vanaf 3 oktober 1889 leraar aan het Sint-Lodewijkscollege te Brugge. Zo was hij betrokken bij de opstart en redactie van Biekorf. In 1905 vertrok hij naar Kortrijk als onderpastoor. Later was hij pastoor te Assebroek en Wervik. Hij nam ontslag op 22 maart 1933 en verbleef verder te Kortrijk.
Links[odis]
Relatie tot Gezelleredactie Biekorf; correspondent

Naam - plaats

NaamBrugge
GemeenteBrugge

Naam - instituut/vereniging

NaamSint-Lodewijkscollege Brugge
BeschrijvingHet Sint-Lodewijkscollege werd vanaf 9 oktober 1834 als bisschoppelijk college ingericht in de gebouwen van de voormalige Duinenabdij aan de Potterierei. In 1846 verhuisde de school naar de hoek van de Noordzandstraat en de Dweersstraat, waar het steeds verder uitbreidde tot de site te klein werd. In 1972 verliet het college de binnenstad voor zijn huidige locatie. Gezelle volgde er lagere school van 1 oktober 1841 tot 17 augustus 1846. Hij had er onder meer les van Ferdinand Van de Putte. Na zijn terugkeer naar Brugge hield hij nauw contact met de school, o.m. via Leonard Lodewijk De Bo die hij op het Grootseminarie had leren kennen en via oud-leerlingen als Hugo Verriest. Zo kwam hij ook in contact met een nieuwe generatie leerkrachten als Edward Van Robays, Jan Craeynest en Cyriel Delaere met wie hij het tijdschrift Biekorf stichtte.
Datering1834
Links[odis], [wikipedia]

Indextermen

Briefontvanger

Gezelle, Guido

Briefschrijver

Goethals, Victor

Correspondenten

Gezelle, Guido
Goethals, Victor

Naam - instituut/vereniging

Sint-Lodewijkscollege Brugge

Naam - persoon

Goethals, Victor

Naam - plaats

Brugge

Plaats van verzending

Brugge

Titel[xx/xx/1895], Brugge, Victor Goethals aan [Guido Gezelle]
EditeurKoen Calis; Universiteit Antwerpen
Wetenschappelijke leidingEls Depuydt
Partners Openbare Bibliotheek Brugge (Guido Gezellearchief); Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie (Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren); Instituut voor de Studie van de Letterkunde in de Lage Landen (ISLN) (Piet Couttenier, Universiteit Antwerpen); Guido Gezellegenootschap
UitgeverGuido Gezellearchief, KANTL/CTB
Plaats van uitgaveBrugge, Gent
Publicatiedatum2023
Beschikbaarheid Teksten en afbeeldingen beschikbaar onder een Creative Commons Naamsvermelding - Niet Commercieel licentie.
DisclaimerDe editie van de Guido Gezellecorrespondentie is het resultaat van een samenwerkingsproject met vrijwilligers. De databank is in opbouw, aanvullingen en opmerkingen kunnen gemeld worden aan els.depuydt@brugge.be.
Meer informatie over het vrijwilligersproject is te vinden op gezelle.be.
CiterenEen brief kan worden geciteerd als:
[Naam van editeur(s)], [briefschrijver aan briefontvanger, plaats, datum]. In: GezelleBrOn, Wetenschappelijke editie van de correspondentie van Guido Gezelle. [publicatiedatum] Available from World Wide Web: [link].
VerzenderGoethals, Victor
Ontvanger[Gezelle, Guido]
Verzendingsdatum[xx/xx/1895]
VerzendingsplaatsBrugge (Brugge)
AnnotatieAdressaat gereconstrueerd op basis van contextuele gegevens; jaartal gereconstrueerd op basis van de inhoud: Brugge zeehaven, misschien was het lied bedoeld voor de feestelijke stoet voor Brugge Zeehaven op 29 september 1895 of voor het 25-jarig bestaan van het Genootschap der oud- studenten van Sint-Lodewijks.
Fysieke bijzonderheden
Drager enkel vel, 102x130
wit, rechthoekig geruit
papiersoort: 2 zijden beschreven, inkt
Staat fragment: bovenkant van vel ontbreekt
Toevoegingen op zijde 2 in de linkermarge: taalkundige notities: Overzijde (Kramers) Geh. Hoogstade (inkt, verticaal, hand G.G.)
Bewaargegevens
LandBelgië
PlaatsBrugge
BewaarplaatsGuido Gezellearchief
ID Gezellearchief3587, overzijde
Bibliotheekrecordhttps://brugge.bibliotheek.be/detail/?itemid=|library/v/obbrugge/gezelle|14469
Inhoud
Incipit[...] [duit]sche koorzang zingen [, de] muziek hebben wij, maar woorden niet.
Tekstsoortbrief
TalenNederlands; Duits
De tekst werd diplomatisch getranscribeerd, en aangevuld met een editoriale laag.
De oorspronkelijke tekst werd ongewijzigd getranscribeerd; alleen typografische regeleindes en afbrekingstekens, en niet-betekenisvolle witruimte werden genormaliseerd.
Auteursingrepen in de tekst (toevoegingen, schrappingen), en latere redactie-ingrepen (schrappingen, toevoegingen, taalkundige notities) door de lezer werden overgenomen en expliciet gemarkeerd.
Voor een aantal tekstfenomenen werden naast de oorspronkelijke vorm ook editeursingrepen opgenomen in de transcriptie: oplossingen voor niet-gangbare afkortingen en correcties voor manifeste fouten. Daarnaast bevat de transcriptie editeursingrepen ter verbetering van de leesbaarheid (toevoegingen, reconstructies) of ter motivering van transcriptie-beslissingen (aanduiding van onzekere lezingen, weglating van onleesbare tekst). Alle editeursingrepen worden expliciet gemarkeerd.